همایش تفکر نقادانه (روزی با حوزه)
آغاز ویژه برنامه تفکر نقادانه (روزی با حوزه) در مدرسه علمیه امام خمینی (ره)
قرائت قرآن
سرود ملی
امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری علیه السلام در روز جمعه هشتم ربیع الثانی سال 232 هجری قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت امام هادی علیه السلام و مادر مکرمه اش بانوی عارفه ایست که به نام های «سلیل »، «حدیثه » و «سوسن » خوانده می شود.
مدت امامت امام حسن عسکری علیه السلام شش سال بود که از سال 254 هجری قمری شروع و در سال 260 با شهادت آن حضرت پایان یافت. امام حسن عسکری علیه السلام در طول مدت زندگانی و به ویژه در دوران امامت خویش به واسطه مبارزه با طاغوت های زمان در تبعید و زندان و تحت نظر به سر می برد و سرانجام در هشتم ربیع الثانی سال 260 و در 28 سالگی در شهر سامراء و توسط احمد معتمد، پانزدهمین خلیفه عباسی به طرز مرموزی مسموم و به شهادت رسید.
سخاوت امام عسكری عليه السلام
از آنجا که امامان معصوم علیهم السلام برترین نمونه و اسوه کامل صفات عالیه انسانی بودند، رفتار آنان در همه ابعاد می تواند برای پیروانشان درس آموز باشد. و یکی از آن صفات زیبا، سخاوت است. ما در مورد سخاوت امام عسکری علیه السلام فقط به نقل یک روایت بسنده می کنیم:
محمد بن علی می گوید: زمانی بر اثر تهیدستی کار زندگی بر ما سخت شد. پدرم گفت: بیا با هم به نزد ابو محمد (امام عسکری علیه السلام) برویم. می گویند او مردی بخشنده است و به جود و سخاوت شهرت دارد. گفتم: او را می شناسی؟ گفت: نه، او را هرگز ندیده ام.
ترویج فرهنگ صرفه جویی در سيره امام حسن عسكری عليه السلام
برنامه ریزی صحیح در زندگی موجب رشد اقتصادی و از زیر ساخت های توسعه اجتماعی و بالندگی اقتصادی یک جامعه محسوب می شود. در سیره امام حسن عسکری علیه السلام در این رابطه نکات قابل توجهی وجود دارد و در ذیل نمونه ای از آن را می خوانیم:
محمد بن حمزه سروری می گوید: توسط ابوهاشم جعفری - که با هم دوست بودیم - نامه ای به محضر امام عسکری علیه السلام نوشته و درخواست کردم که آن حضرت دعا کند تا خداوند متعال در زندگی من گشایشی ایجاد بفرماید. وقتی که جواب را توسط ابوهاشم دریافت کردم، آن حضرت نوشته بود: «مات ابن عمک یحیی بن حمزة و خلف ماة الف درهم و هی واردة علیک، فاشکرالله و علیک بالاقتصاد و ایاک و الاسراف، فانه من فعل الشیطنة; پسر عمویت یحیی بن حمزه از دنیا رفت و مبلغ صد هزار درهم ارث باقی گذاشت و این درهم ها بر تو وارد می شود (به ارث به تو می رسد) پس خدا را سپاسگذاری کن و بر تو باد به میانه روی، و از اسراف بپرهیز که اسراف از رفتارهای شیطانی است.»
دُر تابنده
شیعیان مژده كه از پرده برون یار آمد
عسكرى پورنقى مظهر دادار آمد
گشت از كان كرم گوهر پاكى ظاهر
ز صدف آن دُر تابنده به بازار آمد
شد تولد ز سلیل آن مه تابنده حق
سامره از قدمش جنت الانهار آمد
بهر مولود حسن پورنقى از دل عرش
تهنیت باد ز خلاق، جهاندار آمد
نامگذاری روز پژوهش
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، به منظور گسترش فرهنگ پژوهش در جامعه، روز 25 آذر از سوي «شوراي فرهنگ عمومي كشور» به نام روز پژوهش نامگذاري شد. وزارت علوم تحقيقات و فناوري نيز از سال 1379 چهارمين هفته آذر ماه را به نام هفته پژوهش نامگذاري كرد و از سال 1384 اين نام به «هفته پژوهش و فناوري» تغيير يافت.
ارج نهادن به مقام شامخ پژوهشگران و تجليل از پژوهشگران برتر، شناسايي و طرح مشكلات و چالشهاي پيش روي و ارتقاء سطح پژوهش و فناوري در كشور از جمله اهداف اين اقدام بود. در اين راستا هر سال مراسم هفتة پژوهش با مشاركت بيشتر دستگاههاي اجرايي كشور برگزار ميشود. تقدير از مقالات برتر، تقدير از پژوهشگران نمونه، تقدير از مدير تحقيق نمونه، تقدير از پروژههاي برتر و انتشار كارنامه پژوهشي در هر سال از مهمترين برنامههاي هفته پژوهش است.
پژوهش چیست؟
پژوهش، به معناي عام، بررسي يا كاوشي سخت كوشانه و به معناي خاص، تحقيق و تجربهاي جامع با هدف كشف واقعيتهاي نو و تفسير درست اين واقعيتها، تجديد نظر در نتيجهگيريها، نظريهها و قوانين پذيرفته شده در پرتو واقعيتهاي كشف شده و به كارگيري عملي نتيجهگيريها، نظريهها و قوانين جديد است. در معنايي ديگر، پژوهش فرايند رسيدن به راه حلهاي قابل اطمينان از طريق گردآوري، تحليل و تفسير دادهها به گونهاي برنامهريزي شده و نظاممنداست.
اهميت پژوهش
پژوهش يكي از اساسيترين نيازها براي نيل به پيشرفت و توسعة همه جانبة يك كشور است و قدرت و استقلال هر كشوري بر پژوهش و توليد علم استوار است. بنابر اين نوع و سطح فعاليتهاي پژوهشي يكي از شاخصهاي اصلي توسعه و پيشرفت محسوب ميشود. موفقيت در تمام فعاليتهاي مربوط به توسعه از جمله صنايع، كشاورزي و خدمات به نحوي به گسترش فعاليتهاي پژوهشي بستگي دارد.
آفت های تحقیق و پژوهش
- عدم نیازسنجی
یکی از عوامل رکود و گرفتار شدن به آسیب ها، بی اطلاعی از نیازها و پرسش ها و ارائه نکردن تعریف درستی از چارچوب نیازها در کشور است. بی شک توسعه در هر کشوری به میزان شناختی وابسته است که دست اندرکاران آن کشورها از نیازها دارند و نظامی که برای پاسخگویی به آن نیازها طراحی نموده اند؛ زیرا بدون شناخت نیازها، نمی توان انتظار پاسخگویی داشت و بدون پاسخگویی، توسعه و تکامل جامعه ممکن نخواهد بود.
در هر صورت، فعالیت های تحقیقاتی و دستاوردهای پژوهشی، بدون مطالعه دقیق نیازها و نداشتن برنامه روشن و اولویت بندی شده، خسارت بزرگی خواهد بود که متوجه امر تحقیق و پژوهش است که گاه دست اندرکاران پژوهشی را گرفتار کار تکراری می نماید و گاه استعدادها را به مسایل غیرضروری مشغول می سازد.
حضرت معصومه سلام الله علیها
دهم ربیع الثانی جهان اسلام، در غم از دست دادن بانویی بزرگ به سوگ نشست. بانوی بزرگواری که در آخرین روزهای پر برکت عمرشان، گوشه ای از خاک سرزمین ایران، یعنی شهر قم را مزین به قدومشان نمود و در همانجا رحلت کرد.
در این روز، ما نیز دلهایمان را متوجه حرم نورانی ایشان می کنیم و بر آن بزرگوار سلام و درود می فرستیم .
اَلسَلامُ عَلَیْکِ اَیَتُهَا الطاهِرَهُ الْحَمِیدَهُ الْبَرَهُ الرِشِیدَهُ، التَقِیَهُ النَقِیَهُ الرَضِیَهُ الْمَرْضِیَهُ / سلام بر تو ای پاک سرشت و پاک روش، ای ستوده، ای نیکوکار، ای بانوی رشد یافته و پاک و پاکیزه، ای بانوی شایسته و پسندیده.
قرآن چه نگاهی به مسئله پژوهش دارد؟
در دین اسلام و به تبع آن معجزه جاوید پیامبر ختمی مرتبت که درود خداوند بر او و خاندان پاکش باد، اصالت هر آنچه مهم خوانده شده است، بر مبنای پژوهش استوار شده است. هنگامه تولد دین مبین اسلام در غار حرا آنچه خداوند به رسولش امر فرمود، خواندن بود. جبرئیل، فرشته وحی از طرف خداوند بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد و پس از بسم الله که شروع هر چیزی است فرمود اقرء. یعنی بخوان و خوانش مبنا و اساس هر پژوهشی است.
اساساً در قرآن کریم حتی پذیرش دین بدون تحقیق و پژوهش مورد قبول خداوند نیست. در قرآن کسانی را که دینی را پذیرفته اند صرفا به علت اینکه دین پدران و اجداد ایشان بوده است به شدت مورد سرزنش قرار می دهد و آنان را کورانی می داند که از دیدن واقعیت عاجز هستند و دعوت آنان به سوی حق و حقیقت را همچون بانگ بر چهارپایان می داند. (سوره مبارکه بقره آیات شریفه ۱۷۰ و ۱۷۱.)
سیره فردی حضرت معصومه سلام الله عليها
آنچه در زندگی حضرت معصومه سلام الله علیها به عنوان یک شاخص نمود دارد، این است که حضرت با توجه به این که یک دختر بودند، توانستند به درجات و مقامات عالیه برسند و از این جهت برای دختران الگویی شایسته قرار گیرند. حجب و حیای دخترانه ی ایشان و رعایت عفت و پاکدامنی در تمام مراحل عمر شریفشان برای تمام بانوان مسلمان مثال زدنی است، عبودیت و بندگی خالصانه ی ایشان در محضر خداوند متعال که منجر به دریافت لقب معصومه از جانب امام رضا علیه السلام شد، همچنین مراتب بالای علمی ایشان نشان دهنده ی این است که دختران برای رسیدن به چنین مقاماتی چیزی کمتر از مردان و پسران ندارند چنانچه ایشان بعد از امام رضا علیه السلام در بین تمام خواهران و برادران خود بالاترین مقام و مرتبه علمی و تقوا را دارا بودند. (سپهر، ناسخ التواریخ «امام کاظم علیه السلام»، ج3، ص68)
سیره خانوادگی حضرت معصومه سلام الله عليها
خانواده به عنوان اولین کانونی که فرد در آن قرار می گیرد دارای اهمیت شایان توجهی است. آنچه در سیره حضرت دیده می شود توجه به این کانون و ارزش و احترام به والدین و برادر بزرگوارشان می باشند. اهمیت ایشان به خانواده ی خود بالاخص احترام فوق العاده ای که برای برادر بزرگوارشان قائل بودند الگوی شایسته و مناسبی برای دختران می باشد.
عزیز والدین
حضرت معصومه سلام الله علیها چنان برای پدر بزرگوارشان، عزیز بودند که طبق روایتی که از ایشان نقل شده، حضرت سه بار عبارت «فَداها ابوها»، را برای ایشان به کار می برند. این عبارت نشان دهنده عشق و محبت پدر به دختر است چون زمانی پدری دخترش را با این عنوان یاد می کند که آن دختر نیز نزد پدر عزیز و محترم باشد. (اصغری نژاد، محمد، مقام علمی حضرت معصومه، نشریه علوم قرآن، فرهنگ کوثر، بهمن79، ش47، ص18)
حضرت معصومه(سلام الله علیها) در كلام مقام معظم رهبری مد ظله العالي
ـ ما باید از حضرت معصومه علیها السلام، بیشتر استفاده کنیم؛ به هر صورت ایشان امامزاده بلافصل است. دختر امام، خواهر امام، عمه امام، خیلی عظمت دارد. در همین زیارت نامه ایشان آمده است: «یٰا فٰاطِمَةُ اِشْفَعِی لی فِی الْجَّنَّةِ فَاِنََّ لَک عِنْدَاللهِ شَأْنَاً مِنَ الشّأن؛ ای فاطمه معصومه! تو برای ورود من به بهشت شفاعت کن، چون نزد خدا دارای شأن و مقام بزرگی هستی.» بنابراین باید خیلی مغتنم بشمارید. همه مسلمانان و پیروان اهل بیت عصمت به خصوص مردم قم، و بالاخص طلاب و علما باید زیارت او را مغتنم بدانند و از آن حضرت استمداد بنمایند. امیدوارم خداوند به همه ما توفیق عنایت فرماید تا بتوانیم از این نعمت بزرگ، بیشتر بهره مند گردیم. (یوسفی، 1389: 141)
احادیثی پیرامون حضرت معصومه(سلام الله عليها)
قال الصادق عليه السلام:
ان للّه حرماً و هو مكه ألا انَّ لرسول اللّه حرماً و هو المدينة ألا وان لاميرالمؤمنين عليه السلام حرماً و هو الكوفه الا و انَّ قم الكوفة الضغيرة ألا ان للجنة ثمانيه ابواب ثلاثه منها الى قم تقبض فيها اموأة من ولدى اسمها فاطمه بنت موسى عليهاالسلام و تدخل بشفاعتها شيعتى الجنة با جمعهم
خداوند حرمى دارد كه مكه است پيامبر حرمى دارد و آن مدينه است و حضرت على (عليه السلام) حرمى دارد و آن كوفه است و قم كوفه كوچك است كه از 8 درب بهشت سه درب آن به قم باز مى شود - زنى از فرزندان من در قم از دنيا مى رود كه اسمش فاطمه دختر موسى (عليه السلام) است و به شفاعت او همه شيعيان من وارد بهشت مى شوند.