احکام خمس
*****
بهجت: مسأله- مهري را كه زن مي گيرد و ارثي كه به انسان از خويشاوندي مي رسد كه نمي داند با او خويشاوند است، بنابراحتياط واجب اگر از مخارج سالش اضافه آمد، بايد خمس بدهد، ولي ارثهاي ديگر كه از خويشاوندي مي رسد كه مي داند با او خويشاوند است، اگر چه از مخارج سالش زياد بيايد خمس ندارد، ولي اگر علم دارد كه مورّث خمس مال را نداده، واجب است خمس آن را بدهد.
زنجاني: مسأله- مهري كه زن در ازدواج دائم مي گيرد خمس ندارد ولي بنابراحتياط واجب مهري كه زن در ازدواج موقت مي گيرد اگر از مخارج سالش زياد بيايد بايد خمس آن را بدهد، ارثي كه به انسان مي رسد خمس ندارد، مگر ارث غير منتظره باشد كه بنابراحتياط واجب اگر از مخارج سالش زياد بيايد باید خمس آن را بدهد. البته مالی که به ارث رسیده اگر رشد کند یا قیمت آن زیاد شود تا نفروخته پرداخت خمس آن واجب نیست ولی پس از فروش باید خمس مقدار زیادی را بدهد.
سيستاني: مسأله- مهري را كه زن مي گيرد و مالي را كه مرد عوض طلاق خلع مي گيرد و همچنين ديه اي كه دريافت مي شود، خمس ندارد و همچنين است ارثي كه بر اساس قواعد معتبر در باب ارث به انسان مي رسد، ولی اگر مسلماني كه شيعه است مالي به غير اين راه مانند تعصيب [نام قانونی در باب ارث که در نزد شیعه صحیح نیست.] به او به ارث برسد، آن مال از فوائد محسوب مي شود و خمس آن را بايد بدهد و همچنين اگر ارثي به او برسد كه توقّع آن را نداشته و از غير پدر و پسر باشد، احتياط واجب آن است كه خمس آن ارث را اگر از مخارج سالش زياد بيايد، بدهد.
مكارم: مسأله- اگر از كسي ارثي به او رسد كه خويشاوندي دوري با او دارد و اطّلاعي از چنين خويشاوندي و انتظاري درباره چنين ارثي نداشته، در اينجا نيز احتياط واجب آن است كه خمس آن را بپردازد.
صفحات: 1· 2