پند های قرآنی
گفتار و رفتار آدمی در هر زمان و مکان، در حافظه الهی محفوظ است،مراقب باشید.
لقمان/16- کهف/3
پند های قرآنی
در رفتار های اجتماعی دقت کن!
مبادا با غرور رویت را از دیگران برگردانی، یا مثل متکبران راه بروی، مبادا تندرو و کندرو شوی! میانه روی، بهترین روش است
مراقب باش صدایت را بر سر کسی بلند نکنی
و خلاصه در یک کلام، آدم باشد.
«لقمان/18و19»
پند های قرآنی
اگر قصد راهنمایی و تربیت کسی را دارید،
در قدم اول از گفتار نرم و با محبت بهره گیرید
حتیاگر مخاطب شما فرعون سرکش یا سران لجوج کفار جاهلی باشند.
«طه/44- شعرا/215»
توصیه امام جواد(ع) برای ازدواج جوانان
در ازدواج جوان ها سختگيرى نكنيد، و شرائط اضافى و بيهوده به ميان نكشيد؛ زيرا اگر راه ازدواج را مشكل كنيد و جوانها نتوانند به سادگى ازدواج كنند؛ فتنه و فساد، روى زمين را فرا مى گيرد
حسين بن بشار، يكى از ياران امام نهم(ع)، به امام جواد(ع) نامه نوشته و عرض كرد: مردى خواستگار، بخانه ما مى آيد، نظر شما در مورد شرايط يك خواستگار چيست؟
حضرت، در جواب فرمود: هر خواستگارى كه، به خانه شما آمد؛ اگر ديندارى و امانتدارى او راپذيرفتيد (از هر طبقه و صنفى باشد) با او وصلت كنيد و او را به دامادى بپذيريد. و در ادامه اين آيه را مرقوم فرموده بود: اِلاّ تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِى الاَْرْضٍ وَ فَسادٌ كبيرٌ. (انفال /73): اگر اين دستور را انجام ندهيد فتنه و فساد عظيمى در روى زمين روى مى دهد.
كنايه از اينكه، در ازدواج جوان ها سختگيرى نكنيد، و شرائط اضافى و بيهوده به ميان نكشيد؛ زيرا اگر راه ازدواج را مشكل كنيد و جوانها نتوانند به سادگى ازدواج كنند؛ فتنه و فساد، روى زمين را فرا مى گيرد و شما نمى توانيد جلوگيرى كنيد. در حالي كه زمينه فساد را، خود شما آماده كرده ايد.(من لا يحضره الفقيه ، 3 /284)
بارها گفته شود
نهی از منکر کردن، مثل این است که بگویید آقا چرا این کار را میکنی؟ این چه حرکت بدي است که انجام میدهی؟ یک نفر بگوید، دو نفر بگویند، ده نفر بگویند؛ بالاخره طرف مجبور میشود ترك کند؛ یعنی اگر بارها گفته شد، روحاً مغلوب میگردد.
1377/12/04- پرسش و پاسخ مدیران مسؤول و سر دبیران نشریات دانشجویی
مؤثرتر از مشت پولادین حکومتها
تعجّب نکنید. من به شما عرض میکنم که تأثیر امر و نهی زبانی اگر انجام گیرد از تأثیر مشت پولادین حکومتها بیشتر است. من چند سال است که گفتهام امر به معروف و نهی از منکر. البته عدّهاي این کار را میکنند؛ اما همه نمیکنند. همه تجربه نمیکنند، میگویند آقا چرا اثر نمیکند؛ تجربه کنید. منکري را که دیدید، با زبان تذکّر دهید. اصلًا لازم هم نیست زبان گزنده باشد و یا شما براي رفع آن منکر، سخنرانی بکنید. یککلمه بگویید: آقا! خانم! برادر! این منکر است. شما بگویید، نفر دوم بگوید، نفر سوم بگوید، نفر دهم بگوید، نفر پنجاهم بگوید؛ کی میتواند منکر را ادامه دهد؟
1377/02/22-پرسش و پاسخ دانشگاه تهران
بهترین شیوه ي برخورد با منکرات چیست؟
بستگی به این دارد که چه کسی بخواهد برخورد کند. اگر شما بخواهید برخورد کنید«زبان»است. شما به غیر از زبان، هیچ تکلیف دیگري ندارید. نهی از منکر براي مردم، فقط زبانی است. البته براي حکومت، اینطور نیست. اگر منکر بزرگی باشد، برخورد حکومت احیاناً ممکن است برخورد قانونی و خشن هم باشد؛ لیکن نهی از منکر و امر به معروفی که در شرع مقدّس اسلام هست زبان است .« إنَّمَا هِیَ اللِّسَان »
1377/02/22-پرسش و پاسخ دانشگاه تهران
تکرار شکننده است
براي طرف مقابل، شکننده « نکن » این تکرارِ «. آقا، نکن » : در مقابل این منکرات، عامل بازدارنده، نهی است؛ نهی از منکر. بگویید است. این نکتهي اول؛ که نهی از منکر، اراده و تصمیم و قدرت و شجاعت لازم دارد، که بحمد اللّه، در قشرهاي مردم ما و در زن و مرد ما وجود دارد. باید آن را به کار بگیرید. منتظر نباشید که دستگاه ها بیایند و کاري بکنند.
1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم
بزرگترین حربه
امر به معروف و نهی از منکر یک واجب است که رودربایستی و خجالت برنمیدارد. ما گفتیم اگر دیدید کسی مرتکب خلافی میشود، امر کنید به معروف و نهی کنید از منکر. یعنی به زبان بگویید. نگفتیم مشت و سلاح و قوّت به کار ببرید. اینها لازم نیست. خداي متعال که این واجب را بر ما مسلمانان نازل فرموده است، خودش میداند مصلحت چگونه است. ما هم تا حدودي حکم و مصالح الهی را درك میکنیم. بزرگترین حربه در مقابل گناهکار، گفتن و تکرار کردن است. اینکه یک نفر بگوید اما ده نفر ساکت بنشینند و تماشا کنند، نمیشود. اگر یکی دچار ضعف نفس بشود، یکی خجالت بکشد و یکی بترسد، اینکه نهی از منکر نخواهد شد.
1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم
نهی از منکر زبانی عامل اصلاح جامعه
البته من عرض میکنم قبلًا هم گفته ام در جامعه ي اسلامی، تکلیف عامه ي مردم، امر به معروف و نهی از منکر با لسان است؛ با زبان. اگر کار به برخورد بکشد، آن دیگر تکلیف مسئولین است. آنها باید وارد شوند. اما امر به معروف و نهی از منکر زبانی، مهمتر است. عاملی که جامعه را اصلاح میکند، همین نهی از منکر زبانی است. به آن آدم بدکار، به آن آدم خلافکار، به آن آدمی که اشاعه ي فحشا میکند، به آن آدمی که میخواهد قبح گناه را از جامعه ببرد، مردم باید بگویند. ده نفر، صد نفر، هزار نفر! افکار عمومی روي وجود و ذهن او باید سنگینی کند. این، شکننده ترین چیزهاست. همین نیروهاي مؤمن و بسیجی و حزب اللهی؛ یعنی همین عامه ي مردم مؤمن؛ یعنی همین اکثریت عظیم کشور عزیز ما؛ همین هایی که جنگ را اداره کردند؛ همین هایی که از اول انقلاب تا به حال با همه ي حوادث مقابله کردند، در این مورد مهمترین نقش را میتوانند داشته باشند.
1370/08/15- فرماندهان نیروهاي مقاومت بسیج سراسر کشور، در روز شهادت امام سجاد(ع)
لازم نیست سخنرانی بکنید
بعضی جوانان به ما نامه می نویسند که اجازه بدهید ما با این تظاهرات منکراتی، مقابله و مبارزه کنیم. خیلی خوب، مقابله بکنید؛ اما چطور؟ بریزید، طرف مقابل را تکه پاره کنید؟! نه، این نیست. حرف بزنید، بگویید؛ یک کلمه بیشتر هم نمیخواهد؛ لازم نیست یک سخنرانی بکنید. کسی که میبینید خلافی را مرتکب میشود دروغ، غیبت، تهمت، کینه ورزي نسبت به برادر مؤمن، بی اعتنایی به محرّمات دین، بی اعتنایی به مقدسات، اهانت به پذیرفته هاي ایمانی مردم، پوشش نامناسب، حرکت زشت، یک کلمه ي آسان بیشتر نمی خواهد؛ بگویید این کار شما خلاف است، نکنید؛ لازم هم نیست که با خشم همراه باشد. شما بگویید، دیگران هم بگویند، گناه در جامعه خواهد خشکید.
1370/08/15- گروه کثیري از دانشجویان و دانش آموزان، به مناسبت سیزدهم آبان ماه
نامه هفتاد و نه
و من كتاب كتبه ع لما استخلف إلى أمراء الأجناد
أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّمَا أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ أَنَّهُمْ مَنَعُوا اَلنَّاسَ اَلْحَقَّ فَاشْتَرَوْهُ وَ أَخَذُوهُمْ بِالْبَاطِلِ فَاقْتَدَوْهُ.
ترجمه:
نامه آن حضرت ( ع ) به سرداران سپاه هنگامى كه به خلافت رسيد اما بعد. آنان كه پيش از شما بودند هلاك شدند، زيرا مردم را از حقشان محروم نمودند تا آن را با دادن رشوت به دست آوردند. مردم را به راه باطل كشانيدند و مردم هم از پى ايشان رفتند.
نامه هفتاد و هشت
ترجمه:
نامه آن حضرت ( ع ) به ابو موسى اشعرى در پاسخ امر حكمين . آن را سعيد بن يحيى الاموى در كتاب المغازى نقل كرده است
هر آينه بسيارى از مردم از بسيارى از نصيب خود بى بهره ماندند . به دنيا گرويدند و سخن از روى هوا گفتند . و من در اين كار در شگفت شده ام .در آنجا گروهى مردم خود پسند گرد آمدند و من اكنون زخمى را معالجه خواهم كرد كه ترسم به صورت خون لخته در آيد . و بدان ، كه هيچكس آزمندتر از من به گرد آمدن امت محمد ( صلى الله عليه و آله ) و الفت و مهربانى آنها با يكديگر نيست . من در اين كار خواستار پاداش نيكو و باز گشت به جايگاه نيكو هستم . بزودى بر آنچه بر خود مقرر داشته ام ، وفا خواهم كرد ، هر چند ، كه تو آن شايستگى را كه به هنگام جدا شدن داشتى ، از دست داده باشى . بدبخت آنكه از سود عقل و تجربتى كه او را داده اند ، بى بهره ماند . من نمى توانم سخن باطل و نادرست را تحمل كنم ، يا كارى را كه خدا به صلاح آورده ، تباه سازم . پس آنچه را كه نمى دانى چيست رها كن ، زيرا مردم بد كردار با اين سخنان نابكارانه تو به سوى تو خواهند شتافت. والسلام
نامه هفتاد و هفت
و من وصية له ع لعبد الله بن العباس لما بعثه للاحتجاج على الخوارج
لاَ تُخَاصِمْهُمْ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّ اَلْقُرْآنَ حَمَّالٌ ذُو وُجُوهٍ تَقُولُ وَ يَقُولُونَ وَ لَكِنْ حَاجِجْهُمْ بِالسُّنَّةِ فَإِنَّهُمْ لَنْ يَجِدُوا عَنْهَا مَحِيصاً.
ترجمه:
وصيت آن حضرت ( ع ) به عبد الله بن عباس هنگامى كه او را براى گفتگو با خوارج فرستاد .
با ايشان به قرآن مناظره مكن ، زيرا قرآن بار معناهاى گوناگون را تحمل كند . تو چيزى مى گويى و آنها چيزى مى گويند، بلكه با ايشان به سنت مناظره كن كه راه گريز نيابند.
نامه هفتاد و شش
و من وصية له ع لعبد الله بن العباس عند استخلافه إياه على البصرة
سَعِ اَلنَّاسَ بِوَجْهِكَ وَ مَجْلِسِكَ وَ حُكْمِكَ وَ إِيَّاكَ وَ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ طَيْرَةٌ مِنَ الشَّيْطَانِ وَ اِعْلَمْ أَنَّ مَا قَرَّبَكَ مِنَ اللَّهِ يُبَاعِدُكَ مِنَ اَلنَّارِ وَ مَا بَاعَدَكَ مِنَ اللَّهِ يُقَرِّبُكَ مِنَ اَلنَّارِ.
ترجمه:
وصيت آن حضرت ( ع ) به ابن عباس ، هنگامى كه او را در بصره جانشين خود ساخت .
با مردم گشاده رو باش ، آنگاه كه به مجلست در آيند و آنگاه كه درباره آنها حكمى كنى . از خشم بپرهيز كه خشم نشان سبك مغزى از سوى شيطان است و بدان كه هر چه تو را به خدا نزديك مى كند ، از آتش دور مى سازد و آنچه از خدا دور مى سازد به آتش نزديك مى كند.