یکی از تمهیداتی که نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) برای حفظ و بقای جامعه اسلامی اندیشیده‌اند مسئله وقف است.

وقف پشتوانه خدمات گوناگونی است که فرد و جامعه بدان نیاز دارند. متدینان برای جلب رضای خدا در زمان حیات خویش بخشی از اموال خود را برای کارهای خیر و ماندگار از مالکیت خود جدا و آن را برای خدمات عمومی وقف می‌کنند. چنانکه از دیرباز تا کنون بیشتر اماکن رفاهی و خدماتی مانند کاروانسراها، استراحتگاه‌های بین راهی، آب‌انبارها، قنات‌ها و مراکز عبادی مانند مساجد و حسینیه‌ها و مراکز علمی مانند مدارس و کتابخانه‌ها و مراکز بهداشتی مانند بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها از طریق سنت وقف تأسیس و نگهداری شده است و بخشی از تمدن اسلامی مرهون این پدیده مبارک است و جوامع بشری همواره نیازمند این‌گونه کمک‌های ثابت و ماندگارند. در منابع اسلامی و روایات اهل بیت (علیهم السلام) به خیر ماندگار و صدقه جاریه سفارش شده و اجر و پاداش وقف یادآوری شده است.[1]

ادامه »

تاريخچه وقف در ايران

ايران

راجع به وضعيت اوقاف ايران در سده‌هاي اوليه بعد از اسلام، اطلاعات گويايي وجود ندارد و معلوم نيست كه در اين دوران موقوفات به صورت مستقل و از طريق متولي اداره مي‌شده، يا اينكه دولتها هم در آن دخالت داشته‌اند. طبق اسناد تاريخي موجود، در ايران «ديوان اوقاف» در نيمه دوم قرن چهارم هجري به وجود آمده و با تأسيس آن، دولتها كاملاً در مسائل وقف دخالت كرده‌اند. حتي قسمت مهمي از مخارج دولتها از درآمد همين اوقاف تأمين شده است.
در دوران سلجوقيان و مخصوصاً در زمان سلطنت آلب ارسلان و ملكشاه كه خواجه نظام الملك وزارت آنها را برعهده داشت، موقوفات زيادي به خصوص در احداث مدارس «نظاميه‌ها» وجود داشت، طوري كه جمع موقوفات اين مدارس به شصت هزار دينار مي‌رسيد.
در مقدمه تاريخ كرمان آمده:

ادامه »

 «و اقرضوا الله قرضاً حسناً و ما تقدموا لانفسكم من خير تجدوه عند الله هو خيراً و اعظم اجراً«؛ «در راه خدا قرض الحسنه بدهيد و هر آن چه از كارهاي خير كه براي خود پيش انديشي كنيد، آن را بهتر و بزرگ تر نزد خداوند خواهيد يافت.»(سوره مزمّل،20)
در اين آيه، از كلمه ي ” خير"مي توان بر مدّعا استدلال كرد و هم مي توان ياري گرفت؛ زيرا همان گونه كه پيش تر اشاره شد، خير به معناي هر كار خوبي است، چنان چه مرحوم علامه طباطبايي در تأكيد اين مدّعا گفته:«عبارت” من خير” بيان ” ما” است و مقصود از خير، مطلق است اعمّ از واجب و مستحب.»(طباطبايي، 1380، ج20، ص 442)
در مورد” قرضاًًحسناً ” مي توان گفت در تفسير اين كلمه، موارد چندي بيان شده؛ از جمله برخي گفته اند: اقرضوا الله قرضاً حسناً، يعني اموال خود را انفاق كنيد، انفاق نيكو كه موافق رضاي خدا باشد. در اين صورت، اين جمله امر به ساير خيرات و يافتن جزاي بسيار در آن از سوي خداوند است. بعضي معتقدند كه مقصود، انفاق از پاكيزه ترين مال بر اهل استحقاق و مراعات نيّت و طلب رضاي خداوند است.

ادامه »

مقام معظم رهبری فرموده اند اكنون فرصت مغتنمي براي اجراي اين حكم پيشرفته و والاي اسلام است. از اين فهميده مي‌شود كه نگاه آقا همان نگاه پيامبر اكرم و ائمه اطهارعليهم‌السلام است. رهبر معظم انقلاب نظرشان بر اين است كه اين حكم اسلامي بايد در جامعه رونق پيدا كند و ابعاد آن به لحاظ تاريخي، اجتماعي، اسلامي و اخلاقي و ديني تبيين شود و به جامعه اطلاع‌رساني شود.
ايشان انتظار دارند كه عموم جامعه به‌خصوص كساني كه از ثروت برخوردارند، نسبت به اين سنت حسنه پيامبر اكرم و ائمه(ع) اقدام كنند. از سازمان اوقات و ادارات وابسته نيز انتظار دارند كه مردم را ـ به‌خصوص متمكنين را ـ به اين سنت حسنه تشويق كنند.
البته تشويق هم دو بعد دارد. هم تشويق زباني و هم تشويق عملي است. تشويق زباني همان تبليغ است. اين‌كه ابعاد مختلف و احكام وقف تبليغ و با استفاده از رسانه‌ها‌ در جامعه مطرح و فرهنگ‌سازي شود.

ادامه »

بسیار شده که ما بین خود و خدایمان به دنبال شفیع می گردیم از قرآن گرفته تا وجود مبارک انبیاء و ائمه ی اطهار علیهم السلام . اما در رابطه ی زناشویی ز رابطه ی بین زن و شوهر ، برای زن شفیعی بین خود و خدایش موجود است که شفیع خوبی است که بسیاری از زنان جامعه ی ما از آن غافل اند . لطفا خانم های عزیز خوب به حدیث زیر توجه فرمایند: 

 قال الصادق علیه السلام: و لاشفیع للمرءة انجح عند ربها من رضا زوجها 

 ترجمه : و هیچ شفیعی برای زن نزد پروردگارش موفق تر از رضایت همسرش نیست .

 منبع: اضاءات فی طریق الزواج ، صفحه ی 247 ، آیةالله سید عادل علوی دام ظله

پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم می فرماید:

او( یعنی فاطمه(س)) را همچون خود ندانید، فاطمه حوریه اى است در لباس انسان. من هر زمان مشتاق بهشت مى شوم او را مى بوسم. فاطمه زهرا علیها السلام گل است…..
باید دانست که پدر باید سعی کند ارتباط تنگاتنگی با دخترش داشته باشد که البته این موجب ازدیاد و استحکام رابطه ی آنها می شود….

منبع: الگوی رفتاری حضرت فاطمه زهرا علیها السلام ، حلیمه صفری ، صفحه ی ٣٤ ، ٣٥

حضرت خدیجه همسر گرامى پیامبر علیها السلام به وسیله فاطمه علیها السلام از پیامبر خواهش کرد تا همان عبایى را که در حین نزول وحى به سر مى کشید کفن او قرار دهد…..

پیامبر علیه و اله السلام نیز عبا را براى خدیجه داد، در همین هنگام جبرئیل نازل شد و گفت: یا رسول الله سلام بر تو و خدیجه باد، خدایت مى فرماید: خدیجه هر چه مال داشت در راه ما داد، تو عباد خود را نگه دار، من کفن خدیجه را از بهشت آوردم و آن کفن رحمت و مغفرت است…..

 به یاد داشته باشیم که انسان اگر بتواند واسطه ی یک کار خیر بشود بدون این که کاری خلاف شرع انجام بدهد ، باید سعی کند که انجام دهد……

 منبع: الگوی رفتاری حضرت فاطمه زهرا علیها السلام ، حلیمه صفری ، صفحه ی ٢٨ ،٢٩

بسیار شده که کلمه ی خواص را شنیده ایم لکن مراد از آن را شاید دقیق آگاه نباشیم .

در هر جامعه ای دو گروه هستند ، عده ای اهل تأمل و تحقیق و اراده هستند و عده ای خلاف آنها هستند ، نه اهل درک و فهم و نه هیچ چیز . گروه اول خواص نام دارند و گروه دوم عوام.

خواص ضرورتا تحصیل کرده نبستند بلکه ممکن است شخصی درس نخواده باشد لکن اهل تأمل و تدقیق در اوضاع عصرش می باشد و مسیر خود را خوب شناخته است ، چنین انسانی از خواص جامعه است هر چند که بی سواد باشد اما در مقابل ممکن است شخص تحصل کرده باشد لکن تابع جو رایج است و کارها و تصمیم هایش از روی فکر و تأمل نیست ، چنین شخصی جرء عوام جامعه خواهد بود.

منبع: الخواص و اللحظات المصیریة ، الامام السید علی الخامنائی دام ظله ، الصفحة ١١

زمانی که پیامبر اکرم (ص) به سن 25 سالگی رسید عمویش به او گفت: ای محمد! دوست دارم که برای تو زنی بگیرم، اما مال و دارایی ندارم که با آن تو را کمک کنم؛ خدیجه از اقوام ماست و هر سال یکی از قریشیان را به همراه اموال و غلامش برای تجارت می فرستد تا بعد از مراجعت مقداری از سودی که برده به آن قریشی تعلق گیرد، اگر می خواهی با او درباره ی شرکت تو در این تجارت صحبت کنم. پیامبر (صلوات الله) پذیرفت و ابوطالب برای صحبت در این باره نزد خدیجه رفت. بنا به برخی نقلهای تاریخی دیگر علت سخن گفت ابوطالب با پیامبر در مورد شرکت او در این تجارت، فقر مالی او عنوان شده و گفته نشده که آیا فقر مطابق او علت پیشنهاد وی به رسول الله(صلوات الله) بوده یا فقر او از جهت کمک در ازدواج رسول اکرم (صلوات الله) سبب این امر شده.

ادامه »

از احادیث مشهور میان شیعه و اهل سنت این حدیث است که پیغمبر(صلوات الله)فرمود: از مردان گروه زیادى به کمال رسیدند ولى از میان زنان فقط چهار زن به کمال رسیدند:آسیه دختر مزاحم، زن فرعون، مریم دختر عمران،خدیجه دختر خویلد و فاطمه دختر محمد.و در حدیث دیگرى فرمود:خداى عز و جل از زنان عالم چهار زن را برگزید:مریم،آسیه،خدیجه و فاطمه.

 و در تفسیر عیاشى از امام باقر(عليه السلام)از رسول خدا(صلوات الله)روایت شده که فرمود: در شب معراج چون بازگشتم از جبرئیل پرسیدم:اى جبرئیل آیا حاجتى دارى؟

ادامه »

هدف عملیات: نجات سوسنگرد از خطر سقوط حتمی
عملیات سوسنگرد از عملیات جنگی ایران در جریان جنگ ایران و عراق بود. این عملیات در محور سوسنگرد به صورت نیمه‌گسترده در تاریخ ۱۳۵۹/۸/۲۶ به فرماندهی مشترک انجام شد.
این عملیات قرار بود با مشاركت پاسداران و تیپ ۲ لشكر ۹۲ زرهی خوزستان و نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم انجام شود. كلیه هماهنگی‌ها برای انجام عملیات و نجات مدافعان توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای-شهید چمران انجام گرفته بود و قرار بود فردا صبح نیروی اصلی عملیات كه همان تیپ ۲ زرهی ۹۲ بود حمله خود را به سوسنگرد آغاز كنند كه شب ساعت حدود ۱۲ شب فرمانده لشكر ۹۲ زرهی امیر سرتیپ غلامرضا قاسمی‌نو در تماس تلفنی با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اظهار داشت كه فرمانده نیروی زمینی ارتش تیمسار ظهیرنژاد اظهار داشته كه تیپ ۲ نباید در عملیات شركت كند وچون احتمال انهدام تیپ وجود دارد به دستور بنی‌صدر از شركت در این عملیات خودداری كند. با این دستور عملاً عملیات لغو می‌شد و سوسنگرد نیز سوقوط می‌كرد و تمام مدافعان به شهادت می‌رسیدند.

ادامه »

اساساً مساله غيبت در گفتار معصومين(عليه السلام) به عنوان يک سنت الهي مطرح شده است که در ميان انبياء پيشين و اوصياي آنها معمول بوده است. بنابر روايات، صالح پيامبر در سن پيري از ميان قومش غايب شد و غيبت او مدتي به طول انجاميد. به طوريکه چون به ميان قومش بازگشت وي را نشناختند. 
موسي(عليه السلام) نيز مدتي غايب بود و در طي اين مدت بني اسراييل در حيرت و سرگرداني و رنج بسيار به سر مي بردند تا بار ديگر موسي(عليه السلام) به نزد آنها بازگشت. چنين غيبتهايي درباره حضرت يونس، يوسف و برخي ديگر از پيامبران نيز ذکر شده است. بنابراين مساله به مانند سنت جاريه اي تلقي شده است که در باره امام زمان(عج) در امت خاتم الانبيا نيز مصداق پيدا مي کند.
در آخر، ذکر يک نکته ضروري است و آن اينکه دانش بشري براي کشف بسياري از امور يارا نيست و توان فهم آنها را ندارد.
بسياري از اسرار نظام خلقت هنوز براي ما مجهول است و خداوند متعال که در گفتارش جاي هيچ شک و ترديدي نيست در کتاب خود از اين موضوع اينچنين خبر داده است : ” و از دانش تنها مقدار بسيار کمي به شما داده شده است"7 و همچنين امام صادق(عليه السلام) در باره علت غيبت امام مهدي(عج) مي فرمايند : ” بي گمان براي قائم آل محمد غيبتي است که بطلان خواهان در آن شک مي کنند.  
” سپس از آن حضرت سوال شد چرا آن حضرت غيبت مي کنند؟ ايشان جواب دادند : ” براي امري که ما اجازه بيان آن را براي شما نداريم".

بر اساس تعالیم اسلامى یكى از وظایف مهم هر مسلمان، انتظار ظهور حضرت قائم(عج) است؛ انتظار تحقق وعده الهى بر حاكمیت صالحان و تشكیل دولت اهل بیت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است. اما آیا هیچ مى‏دانید كه پاداش این انتظار چیست و چه ثمرى براى منتظران دارد؟
امام صادق(علیه السلام) در روایت زیر به این پرسش پاسخ مى‏دهند:
«الا اخبركم بما لا یقبل‏الله عزوجل من ‏العباد عملا الا به؟ فقلت: بلى. فقال: شهادة ان لا اله الا الله، و ان محمدا عبده [و رسوله] و الاقرار بما امرالله، و الولایة لنا، و البراءة من اعدائنا - یعنی الائمة خاصة - و التسلیم لهم، و الورع و الاجتهاد و الطمانینة، و الانتظار للقائم - علیه‏السلام - ثم قال: ان لنا دولة یجیى‏ء الله بها اذا شاء. ثم قال: من سره ان یكون من اصحاب القائم فلینتظر ولیعمل بالورع و محاسن الاخلاق، و هو منتظر، فان مات و قام القائم بعده كان له من الاجر مثل اجر من ادركه، فجدوا وانتظروا، هنیئا لكم ایتها العصابة المرحومة.
سپس [امام] فرمود: براى ما دولتى است كه هر زمان خداوند بخواهد، آن را محقق مى‏سازد.

ادامه »

مقام معظم رهبری درباره انتظار فرج و شرایط منتظران می فرماید: «منتظران صاحب الزمان، به منور شدن چشم انداز زندگی بشر و پایان دوران ظلم و تجاوز امید دارند و جنایات ستم و تزویر سردمداران استکبار جهانی، نمی تواند چشمه امید را در دل های آنان خاموش کند.

منتظران حجت تردیدی ندارند که روزگار ظلم و طغیان و تجاوز سرانجام به پایان خواهد رسید و قدرت قاهره حق، همه قله های فساد و تعدی را از بین خواهد برد. ما اعتقاد داریم که با ظهور مهدی موعود علیه السلام ، اندیشه و عقول بشری از همیشه خلاق تر خواهد بود و صلح و امنیت کامل در مقیاس جهانی آن به وجود خواهد آمد و ما برای چنین دورانی باید تلاش کنیم تا جهان روز به روز به این عصر آرمانی نزدیک تر شود».

رسانده زهر جفا تا به چرخ آه مرا

گرفته است زکف معتمد رفاه مرا

به زندگانی من نیز زهر خاتمه داد

به دست و پیکر لرزان ببین گواه مرا

رسیده بر لب بام آفتاب زندگیم

بخوان غلام من از پشت پرده ماه مرا

بیا امید دلم مهدیم دگر مگذار

تو بیش از این به رهت منتظر نگاه مرا

بیا و آب بنوشان تو بر پدر دم مرگ

که نیست تاب و توان جسم همچو کاه مرا

تو در برم بنشین تا مگر که بنشانی

ز اشک دم به دم خود شرار آه مرا

به غربت تو و مظلومی تو می‌سوزم

چو گیرد اتش بیداد جایگاه مرا

سیدرضا مؤید