نيايش، هنگامى كه ماه رمضان فرا مى رسيد
صحیفه سجادیه
ترجمه :
سپاس خدائى را كه ما را به سپاس خود رهبرى فرمود. و از اهل سپاس قرار داد، تا در برابر احسانش از شاكران باشيم، و ما را بر اين كار مزد نيكوكاران بخشد. و سپاس خدائى را كه دينش را بما عطا فرمود، و ما را به آئينش اختصاص داد، و در راه هاى احسان خود پويا ساخت، تا به سبب نعمتش بسوى سرمنزل خشنوديش بپوئيم: چنان سپاسى كه آن را از ما بپذيرد، و بوسيله آن از ما خشنود شود، و سپاس خدائى را كه ماه خود يعنى ماه رمضان، ماه روزه، و ماه اسلام، و ماه پاكيزگى، و ماه آزمايش و تصفيه و ماه بپاخاستن براى نماز را يكى از اين راه هاى احسان قرار داد: چنان ماهى كه قرآن در آن نازل شده، در حالى كه براى مردم چراغ رهبرى به حق، و نشانه هاى آشكارى از هدايت و تفريق ميان حق و باطل است. پس برترى آن را بر ساير ماه ها - به سبب احترام هاى فراوان و فضايل نمايان كه برايش قرار داد - آشكار ساخت.
نيايش، هنگام نگاه كردن به ماه نو
صحیفه سجادیه
ترجمه :
43. اى آفريده فرمانبردار، و اى پوينده گرم رفتار، و اى آمد و شد كننده در منازل تقدير، و اى متصرف در چرخ تدبير، ايمان آوردم به آن كس كه تاريكيها را بوسيله تو روشن كرد، و مبهمات را در پرتوت آشكار ساخت، و ترا نشانى از نشانهاى جهاندارى و علامتى از علامات پادشاهى خود قرار داد. و در چنبر فزونى و كاستى و طلوع و غروب، و تابندگى و گرفتگى مسخر ساخت. در همه اين احوال، تو او را مطيع فرمان، و بسوى ارادهاش شتابانى. منزه است او! چه شگفت انگيز است تدبيرى كه در باره تو بكار برده! و چه دقيق است آنچه در باره تو انجام داده: ترا كليد ماهى نو، براى كارى نو ساخته است.
نيايش، هنگام ختم قرآن
صحیفه سجادیه
ترجمه :
42.خدايا، تو مرا بر ختم كتاب خود يارى فرمودى: همان كتابى كه آن را به صورت نور فرو فرستادهاى، و آن را بر هر كتاب كه نازل كردهاى گواه ساخته اى و بر هر حديث كه سرودهاى تفضيل دادهاى، و آن را فرقانى ساخته اى كه حلال و حرامت را بوسيله آن جدا كردهاى، و قرآنى كه شرايع احكام خود را به آن آشكار ساخته اى: كتابى كه آن را براى بندگانت تفضيل و تشريح فرموده اى، و وحيى كه بر پيغمبرت: محمد (صلواتك عليه و اله) فرو فرستاده اى. و آن را نورى قرار دادهاى كه در پرتوش از تاريكى هاى گمراهى و نادانى راه مى يابيم. و شفائى براى هر كس كه از سر تصديق به آن به شنيدنش گوش فرا دهد، و ترازوى عدلى كه زبانهاش از حق نگردد. و نور هدايتى كه پرتو برهانش از برابر ناظرين خاموش نشود و نشانه رستگاريئى كه هر كس آهنگ طريقت آن كند گمراه نگردد و هر كه به دستاويز عصمتش در آويزد دستهاى مهالك به او نرسد، خدايا پس اكنون كه ما را بر تلاوتش مدد بخشيدى، و به حسن تعبيرش عقده هاى زبان ما را گشودى، پس ما را از كسانى قرار ده كه آن را چنانه شايسته نگهدارى است نگاه مى دارند، و به بندگى و اطاعت مى كنند، و خود را از اقرار به متشابهات و محكمات آياتش ناچار مى بينند.
نيايش، در طلب پرده پوشى و نگهدارى
صحیفه سجادیه
ترجمه :
41.خدايا، بر محمد و آلش رحمت فرست، و بسترهاى اعزاز خود را برايم بگستران، و مرا به شريعه هاى رحمتت در آور، و به آغوش بهشت خود وارد ساز، و به راندن از خويش مرنجان، و به نااميدى از خود محروم مكن، و در گرو اعمالم مكش، و بر رفتارم خرده مگير، و رازم را آشكار مكن، و سرم را فاش مساز. و عملم را به ميزان عدالت مسنج و باطنم را پيش برگزيدگان خلق آشكار مدار، آنچه را كه انتشارش بر من ننگ است از ايشان بپوشان و آنچه را كه مرا پيش تو رسوا كند، از نظر ايشان در هم نورد. به رضاى خود درجهام را بلند كن، و به آمرزش خود عزتم را كامل ساز، و مرا در زمره اصحاب يمين در آور، و در راههاى ايمنان ببر، و در گروه رستگاران قرار ده، و مجالس صالحين را بوسيله من آباد ساز دعايم را مستجاب فرماى. اى پروردگار جهانيان.
نيايش، هنگامى كه خبر مرگ كسى را مىشنيد يا از مرگ ياد مى كرد
صحیفه سجادیه
ترجمه :
40.خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و ما را از طول امل نگاه دار، و با اداى حق عمل دست آرزو و امل را از گريبان ما كوتاه گردان تا به پايان رساندن ساعتى را پس از ساعتى، و در يافتن روزى را در پى روزى، و پيوستن نفسى رابه نفسى و گامى را در پى گامى آرزو نكنيم، و ما را از فريب آرزو به سلامت و از شرورش در امان دار، و مرگ را نصب العين ما قرار ده، و ياد كردنمان را از مرگ گسسته و ناپيوسته مساز، و از اعمال شايسته توشه عملى برايمان قرار ده كه با آن براى بازگشت بسوى تو شتاب كنيم، و به زود رسيدن به كوى تو حرص ورزيم، تا مرگ براى ما آرامگاهى باشد كه با آن انس گيريم، و محل الفتى كه بسويش مشتاق باشيم، و خويشاوند نزديكى باشد كه نزديك شدن به او را دوست بداريم. پس هر زمان كه آن را بر ما وارد سازى و بسوى ما فرود آورى، ما را از ديدار چنان ديداركنندهاى نيكبخت ساز و چون در آيد ما را با او مأنوس گردان، و ما را در مهمانى او بدبخت مساز و از ديدنش سرافكنده مكن و آن را درى از درهاى آمرزش و كليدى از كليدهاى رحمت خود قرار ده، و ما را در سلك هدايت شدگانى بميران كه گمراه نشوند، و فرمانبردارانى كه اكراه نداشته باشند، و تائبانى كه عصيان نكنند، و بر گناه اصرار نورزند اى ضامن مزد نيكوكاران. و اى مصلح كار تباهكاران.
نيايش، در طلب عفو و رحمت
صحیفه سجادیه
ترجمه :
39.خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و شهوتم را از هر حرامى بشكن، و حرصم را از هر گناهى بگردان،. و مرا از آوردن هر مؤمن و مؤمنه و مسلم و مسلمه باز دار.
خدايا و هر آن بنده كه به حقى از حقوق و حدى از حدود من كه توأش از آن نهى فرموده اى تجاوز كرده باشد و پرده حرمتى از حرمات مرا كه توأش از هتك آن منع كردهاى دريده باشد و ظلامه و حقى را از من با خود به گور برده باشد، يا در حال حيات بر ذمه اش مانده باشد، پس او را در ظلمى كه بمن روا داشته است بيامرز، و در حقى كه از من برده است، عفو كن، و در باره آنچه با من كرده است سرزنش مفرماى، و به سبب آزردن من رسوا مساز و اين گذشت را كه در عفو ايشان بكار برده ام، و اين تبرعى را كه در كرم نسبت به ايشان معمول داشته ام، پاكيزهترين صدقات صدقه دهندگان و بالاترين عطاياى تقرب جويان قرار ده. و مرا در برابر عفو ايشان به رحمت خود پاداش ده، تا هر يك از ما به سبب فضل تو نيكبخت گردد، و هر كدام از ما در پرتو احسان تو نجات يابد.
نيايش، در اعتذار از تبعات بندگان و از تقصير در حقوقشان و در طلب آزادى از آتش دوزخ
صحیفه سجادیه
ترجمه :
38. خدايا من در پيشگاه تو عذر مى خواهم از مظلومى كه در حضور من به او ستم رسيده و من او را يارى نكرده باشم، و از احسانى كه در باره من انجام گرفته و شكر آن را بجا نياورده باشم، و از بدكردارى كه از من عذر خواسته باشد و من عذرش را نپذيرفته باشم، و از فقيرى كه از من خواهشى كرده باشد، و من او را به برآوردن حاجتش بر خويشتن ترجيح نداده باشم و از حق حقدار مؤمنى كه بر ذمهام مانده باشد و آن را نپرداخته باشم، و از عيب مؤمنى كه بر من پديد شده باشد و آن را نپوشانده باشم و از هر گناهى كه برايم پيش آمده باشد و از آن دورى نكرده باشم.
خدايا از همه آنها ونظائر آنها از تو عذر مى خواهم، عذر ندامتى كه مرا در برابر پيش آمدهاى نظير آن، واعظى باشد. پس بر محمد و آلش رحمت فرست و پشيمانيم را از لغزشهائى كه به آن دچار شده ام، و تصميمم را بر ترك گناهانى كه برايم پيش آيد توبه اى قرار ده، كه براى من موجب محبت تو گردد. اى دوستدار توابان.
نيايش، هنگامى كه به تقصير از اداء شكر اعتراف مى نمود
صحیفه سجادیه
ترجمه :
37.خدايا كسى در طى مراحل شكر تو بسر منزلى نمى رسد، مگر آنكه باز چندان از احسانت بر او فراهم مى آيد، كه او را به شكرى ديگر ملزم مىسازد. و هر چند كوشش كند به درجهاى از طاعت دست نمى يابد مگر آنكه در برابر استحقاق تو به علت فضلت مقصر مى ماند. پس شاكرترين بندگانت از شكر تو عاجز است، و عابدترين ايشان از طاعتت مقصر است. هيچكس مستوجب آن نيست كه به علت استحقاقش او را بيامرزى، يا به سبب سزاواريش از او خشنود باشى. پس هر كه را بيامرزى از انعام و احسان تو است، و از هر كه خشنود شوى از تفضل تو است. عمل كمى را كه بپذيرى جزاى فراوان مى بخشى، و طاعت اندك را مزد مى دهى، تا آنجا كه گوئى شكر بندگانت كه مزدشان را در برابر آن واجب كردهاى و جزاى ايشان را عظيم ساختهاى امرى است كه امتناع از آن تحت قدرت ايشان بوده، نه بدست تو، و از اين سبب ايشان را پاداش دادهاى. يا گوئى سبب آن بدست تو نبوده و به اين جهت به ايشان اجر بخشيده اى!
نيايش، هنگامى كه به ابر و برق مى نگريست و بانگ رعد را مى شنيد
صحیفه سجادیه
ترجمه :
36.خدايا اين ابر و برق، دو نشان از نشانه هاى تو، و دو خدمتگزار از خدمتگزاران تواند، كه در مقام فرمانبرداريت به آوردن رحمتى سود بخش يا عقوبتى زيان بار مى شتابند پس به آن دو باران عذاب بر ما مبار، و لباس محنت بر ما مپوشان.
خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و منفعت و بركت اين ابرها را بر ما نازل كن، و آزار و ضررش را از ما بگردان، و ما را در آن آفتى مرسان و بليهاى بر معيشت هامان مگمار،
خدايا، اگر اين ابر را براى عقوبت برانگيخته اى، و از راه خشم فرستادهاى پس ما از غضب تو هم بتو پناه مى بريم و براى طلب عفوت زارى مى كنيم پس غضبت را متوجه مشركين ساز و آسياى عقوبتت را بر حق ناپرستان به گردش آور.
نيايش، در مقام رضا در آن هنگام كه به دنياداران مى نگريست
صحیفه سجادیه
ترجمه :
35.سپاس خداى را به عنوان خشنودى به قضاى خدا شهادت مى دهم كه خدا معيشت هاى بندگانش را به آئين عدل قسمت كرده، و با همه آفريدگانش راه تفضل و احسان پيش گرفته است.
خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست. و مرا به سبب آنچه به مردم عطا كرده اى آشفته مساز و ايشان را به سبب آنچه از من باز داشته اى گرفتار مكن كه بر خلق تو حسد برم و حكمت را خوار شمارم .
خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست و مرا به قضاى خود دلخوش ساز، و دلم را در موارد حكم خود باز و مسرور كن، و روح اعتماد بمن ببخش تا سبب آن اقرار كنم كه قضاى تو جز به بهترين وجوه روان نشده و شكر مرا بر آنچه از من باز داشته اى، از شكرم بر آنچه بمن بخشيده اى فزونتر ساز، و مرا از آن نگهدار كه تهيدستى را به چشم خوارى بنگرم، يا در باره ثروتمندى گمان برترى برم. زيرا شريف كسى است كه طاعت تو او را شرف تو او را عزت داده باشد. پس بر محمد و آلش رحمت فرست. و ما را از ثروتى فناناپذير برخوردار كن، و به عزتى بى زوال تأييد فرماى، و در ملك جاودانيت روان و كامران ساز. زيرا توئى آن يكتاى يگانه بى نيازى كه فرزند نياورده اى و فرزند كسى نبوده اى و كفو و همسرى نداشته اى.
نيايش وى هرگاه گرفتار مى شد يا كسى را به رسوائى گناه گرفتار مى ديد
صحیفه سجادیه
ترجمه :
34.خدايا سپاس ترا بر پرده پوشيت پس از علمت، و بر عافيت بخشيدنت پس از آگاهيت. زيرا هر يك از ما، در كسب عيب كوشيده است و تو او را مشهور نكرده اى و مرتكب كار زشت شده و تو او را رسوا نساخته اى، و در پرده استتار خود را به نقائص و عيوب بيالوده وتو كسى را به راز او رهبرى نكرده اى. و چه بسا نهى تو كه ما آن را مرتكب شده ايم! و چه بسا امر تو كه ما را بر آن واقف ساختهاى و ما از آن تجاوز و تعدى كرده ايم! و چه بسا گناهان كه در كسب آن كوشيده ايم و چه بسا خطاها كه آن را مرتكب شده ايم! در صورتى كه تو بر آن مطلع بوده اى، نه ناظر آن، و تو بر افشاء آن قادر بوده اى بيشتر از قادران و در همگى اين موارد و احوال عافيت تو در برابر چشم هاى ايشان براى ما حجابى و در مقابل گوش هاشان سدى بوده. پس اين پرده دارى و عيب پوشى را براى ما واعظ و زاجر از ارتكاب گناه و وسيله پيمودن راه توبه معصيت زداى و پوييدن طريقه پسنديده قرار ده، و وقت پيمودن اين راه را نزديك ساز، و ما را به غفلت از خود گرفتار مكن. زيرا كه ما بسوى تو راغب و از گناهان تائبيم.
خدايا رحمت فرست به برگزيده ات از خلقت: محمد و عترتش كه از آفريدگانت ممتاز و پاكيزه و پاكند. و ما را بر آنگونه كه خود فرموده اى، در برابر ايشان نپوشنده و فرمانبردار ساز.
نيايش، در طلب خير
صحیفه سجادیه
ترجمه :
33.خدايا از تو مى خواهم كه به دانائيت خير را برايم بگزينى. پس بر محمد و آلش رحمت فرست، و درباره ام به خير حكم فرماى، و ما را به حكمت اختيار خود ملهم ساز، و آن را براى ما وسيله رضاء به قضاء و تسليم به حكم خود قرار ده. و به اين وسيله پريشانى شك و ترديد را از ما دور ساز، و ما را به يقين مخلصين تأييد فرماى، و به خويشتن وا مگذار، كه از معرفت آنچه براى ما برگزيده اى فرو مانيم، تا آنجا كه قدر ترا سبك شماريم، و مورد رضاى ترا مكروه داريم، و به چيزى كه از حسن عاقبت دورتر و به خلاف عافيت نزديكتر است متمايل شويم.
آنچه را از قضاى خود كه ما از آن اكراه داريم پيش ما محبوب ساز. و آنچه را از حكم تو كه دشوار مى پنداريم بر ما آسان كن و ما را به گردن نهادن مشيتى كه بر ما وارد ساخته اى ملهم ساز. تا تأخير آنچه را تعجيل فرموده اى، و تعجيل آنچه را به تأخير افكنده اى، دوست نداريم، و آنچه را تو دوست دارى مكروه نشماريم و آنچه را مكروه دارى بر نگزينيم. و كار ما را به آنچه فرجامش پسنديده تر و مآلش بهتر است پايان بخش زيرا كه تو عطاياى نفيس مى دهى. و نعمت هاى بزرگ مى بخشى، و تو بر هر كار قدرت بى پايان دارى.
نيايش، در باره خود پس از انجام نماز شب، در مقام اعتراف به گناه
صحیفه سجادیه
ترجمه :
32.خدايا اى صاحب پادشاهيئى كه جاودانه دائم است، و سلطنتى كه خود بدون سپاه و پشتيبان ها نيرومند است، و عزتى كه بر مرور دهور و سالهاى گذشته و زمانهاى در نوشته باقى است. سلطنتت چنان غالب است كه محدود به آغاز و انجام نيست. و پادشاهيت چنان بلند پايه است كه همه چيز از رسيدن به كنه آن فرو مانده است. و منتهاى توصيف واصفان، به نازلترين مرتبه از آن رفعت كه به خود تخصيص دادهاى نمى رسد. كاروان اوصاف در بيان عظمتت به گمراهى افتاده و رشته نعتها در پيشگاه تو از هم بگسيخته، و لطائف تصورات در مقام كبريائيت سرگردان شده اند تو اى خداى ازلى - در ازليتت چنان بودهاى، و تو - اى خداى جاودان بىزوال بر همين منوال خواهى بود. و من آن بنده كم كار پرآرزويم كه اسباب وصول به سعادت از كفم بيرون رفته، جز آن سبب كه رحمت تو آن را در پيوسته و رشته هاى اميد از جانم بگسيخته جز آن رشته عفو تو كه بدان در آويخته ام، مرا از طاعت چيزى كه به حساب آرم اندك، و از معصيت آنچه بر دوش دارم بسيار است و در گذشتن از بندهات بر تو دشوار نيست اگر چه بد كرده باشد پس از من در گذر.
نيايش در ذكر توبه و طلب آن از خداى تعالى
صحیفه سجادیه
ترجمه :
31. خدايا اى كسى كه توصيف واصفان از وصفت فرو ماند، و اى كسى كه اميد اميدواران از تو درنگذرد، و اى كسى كه اجر نكوكاران نزد تو ضايع نشود، و اى كسى كه خوف عبادت كنندگان به تو پايان پذيرد، و اى كسى كه بيم پرهيزكاران به تو منتهى گردد، اين مقام كسى است كه گناهان او را دست بدست گردانده، و شيطان بر او غالب گشته است، و از اين جهت در برابر امر تو از روى بى مبالاتى كوتاهى كرده. و از سر غرور به نواهى تو گرائيده است.
مانند كسى كه به قدرت تو بر خود جاهل، يا فضل و احسان ترا در باره خويش منكر باشد. تا چون چشم هدايتش گشوده گشته و ابرهاى كورى از برابرش پراكنده شده، ظلم هاى خود را در باره نفس خويش برشمرده، و در موارد مخالفت خود با پروردگارش فكر كرده، تا گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ديده، پس در حالى كه بتو اميدوار و از تو شرمسار بوده بسوى تو رو آورده، و از سر اعتماد روى دلش را به جانب تو متوجه ساخته.
نيايش، در طلب كمك بر پرداختن قرض
صحیفه سجادیه
ترجمه :
30.خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و مرا رهائى بخش از قرضى كه خفت آن آبرويم را ببرد و ذهنم را متشتت و پريشان كند، و فكرم براى آن پراكنده شود، و كارم در علاج آن به طول انجامد. و بتو پناه مى برم اى پروردگار من از غصه قرض و انديشه اش و از كار وام و بى خوابيش. پس بر محمد و آلش رحمت فرست، و مرا از آن پناه ده. و زنهار مى طلبم از تو - اى پروردگار من از ذلت قرض در زندگى و از وبال آن پس از مرگ. پس بر محمد و آلش رحمت فرست، و مرا به توانگرى سرشار، يا زندگى كفاف تا پايان كار از آن رهائى بخش.