سؤال:در همسایگی ما شخصی داراي دستگاه ماهواره است. اگر امر به معروف به صورت گفتار و به نرمی باعث شود ما متضرر شویم و یا احتمال این را بدهیم که در آنها اثري نداشته باشد. آیا وظیفه ما این است که به نیروي انتظامی اطلاع دهیم؟
جواب: اگر از ماهواره استفاده ي حرام می شود و با اعلام به نیروي انتظامی جلوي استفاده حرام گرفته خواهد شد. اعلام، از مصادیق نهی از منکر است و لازم می شود.(استفتائات جدید)

پوشیدن طلا یا آویختن آن به گردن بر مردان مطلقاً حرام است، و پوشیدن لباسهایی که از نظر دوخت یا رنگ یا غیر آن تقلید و ترویج فرهنگ مهاجم غیر مسلمانان در نظر عرف محسوب میشود، جایز نیست، همچنین استفاده از زیور آلاتی که استعمال آن تقلید از فرهنگ تهاجمی دشمنان اسلام و مسلمین محسوب شود، جایز نیست و بر دیگران واجب است که در برابر این گونه مظاهر فرهنگی تقلیدي از بیگانگان مبادرت به نهی از منکر زبانی کنند. ( اجوبۀ الاستفتاءات، س 1073)

هرگاه یکی از اقوام انسان مبادرت به ارتکاب معصیت کند و نسب به آن لاابالی باشد، باید از اعمال خلاف شرع وي اظهار تنفر کرد و او را به هر روش برادران هاي که مفید و مؤثر است پند و اندرز داد، ولی قطع رحم جایز نیست. بلی چنانچه احتمال داده شود که ترك معاشرت با او موقتاً موجب خودداري او از ارتکاب معصیت میشود، به عنوان امر به معروف و نهی از منکر واجب است.  (اجوبۀ الاستفتاءات، س 1058 و 1071)

کسی که با رانندگانی مواجه می شود که از نوارهاي موسیقی غنا و حرام استفاده میکنند وظیفه دارد با تحقق شرایط نهی از منکر، نهی از منکر کند، منتها بر او بیشتر از نهی از منکر زبانی واجب نیست و در صورتی که مؤثر واقع نشود واجب است که از گوش دادن به غنا و موسیقی حرام اجتناب کند و اگر به طور غیر ارادي صداي موسیقی حرام و غنا به گوش او برسد چیزي بر او نیست. ( اجوبۀ الاستفتاءات، س 10)

سؤال:گاهی در اثناي امر به معروف و نهی از منکر مواردي پیش می آید که شخص گناهگار بر اثر عدم آگاهی از واجبات و احکام اسلامی، با نهی از منکر، نسبت به اسلام بدبین می شود، و اگر هم او را به حال خود رها کنیم، زمینه فساد و ارتکاب گناه توسط واجب فراموش شده: راهبردهاي مقام معظم رهبري در زمینه امر به معروف و نهی از منکر دیگران را فراهم میکند، تکلیف ما در این مواردچیست؟
جواب:امر به معروف و نهی از منکر با رعایت شرائط آن یک تکلیف شرعی عمومی براي حفظ احکام اسلام و سلامت جامعه است، و مجرّد توهم اینکه موجب بدبینی فاعل منکر یا بعضی از مردم نسبت به اسلام می گردد، باعث نمی شود که این وظیفه بسیار  مهم ترك شود.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1062)

سؤال:اگر در بعضی از محیط هاي دانشگاهی معروف ترك شود و معصیت رواج پیدا کند و شرائط امر به معروف و نهی از منکر هم وجود داشته باشد و امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر شخصی مجرّد باشد که هنوز ازدواج نکرده است آیا به خاطر مجرّد بودن، امر به معروف و نهی از منکر از او ساقط میشود یا خیر؟
جواب: اگر موضوع و شرائط امر به معروف و نهی از منکر محقق باشد، تکلیف شرعی و وظیفه واجب اجتماعی و انسانی همه مکلفین است، و حالت هاي مختلف مکلّف مانند مجرّد یا متأهل بودن در آن تأثیر ندارد، و به صرف اینکه مکلّف مجرد است،  تکلیف از او ساقط نمیشود.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1060)

سؤال: اگر امر به معروف و نهی از منکر مستلزم بی آبروئی کسی که واجب را ترك کرده و یا فعل حرام را به جا آورده باشد، و موجب کاسته شدن احترام او در برابر مردم گردد، چه حکمی دارد؟
جواب: اگر در امر به معروف و نهی از منکر، شرائط و آداب آن رعایت شود و از حدود آن تجاوز نشود، اشکال ندارد.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1053 )

سؤال: وظیفه جوانان مؤمن در دانشگاههاي مختلط در برابر مفاسدي که در بعضی از آن مکانها مشاهده میکنند، چیست؟
جواب:بر آنان واجب است که ضمن دوري جستن از ابتلا به مفاسد، در صورت تمکّن و تحقق شرائط امر به معروف و نهی از منکر مبادرت به انجام این فریضه کنند.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1087)

سؤال:امر و نهی زنانی که حجاب کامل ندارند، چه حکمی دارد، و در صورتی که انسان هنگام نهی زبانی از تحریک شهوت خود بترسد، چه حکمی دارد؟
جواب:نهی از منکر متوقف بر نگاه با ریبه به زن نامحرم نیست، و بر هر مکلفی واجب است که از حرام اجتناب کند، بخصوص زمانی که مبادرت به انجام فریضه نهی از منکر میکند.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1068)

سؤال:بعضی از برادران براي امر به معروف و نهی از منکر و نصیحت و ارشاد به مکانهائی میروند که ممکن است زنان بی حجاب در آنجا حضور داشته باشند، آیا از آنجا که براي امر به معروف به آنجا رفتهاند، نگاه کردن به زنهاي بی حجاب براي آنان جایز است؟
جواب:نگاهِ اول اگر بدون قصد باشد، اشکال ندارد، ولی نگاه عمدي به غیر از صورت و دست ها تا مچ جایز نیست، هر چند به  قصد امر به معروف باشد.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1086)

اگر بدعتی در اسلام واقع شود، مثل منکراتی که دولتها اجرا میکنند به اسم دین مبین اسلام، واجب است خصوصاً بر علماي اسلام اظهار حق و انکار باطل و اگر سکوت علماي اعلام موجب هتک مقام علم و موجب اسائه ظن به علماي اسلام شود،اظهار حق به هر نحوي که ممکن است واجب است،اگر چه بدانند تأثیر نمیکند. (توضیح المسائل امام خمینی(ره)، مسأله 2793)

سؤال:گاهی مشاهده میکنیم که دانشجوي دانشگاهی و یا کارمندي مرتکب فعل حرام میشود، حتی بعد از تذکرات و راهنمائی هاي مکرر هم از کار خود دست برنمیدارد، بلکه بر انجام کارهاي زشت که باعث ایجاد جو فاسد در دانشگاه است، اصرار می ورزد، نظر شریف جنابعالی درباره اِعمال بعضی از مجازات هاي اداري مؤثر مثل ثبت در پرونده آنها چیست؟
جواب:با مراعات نظام داخلی دانشگاه اشکال ندارد، و بر جوانان عزیز لازم است که مسأله امر به معروف و نهی از منکر را جدي گرفته و شرائط و احکام شرعی آن را به دقت بیاموزند و این اصل را عام و فراگیر نموده و روش هاي اخلاقی و مؤثر را براي تشویق فعل معروف و جلوگیري از ارتکاب محرمات به کار بگیرند، و از استفاده از آن براي اغراض شخصی باید خودداري نمایند و بدانند که این راه بهترین و مؤثرترین روش براي ترویج کار خیر و جلوگیري از شرّ است. خداوند شما را به آنچه رضاي او در آن است، موفق بدارد.(اجوبۀ الاستفتاءات، س 1074)

وظیفه اشخاصی که از تخلفات قانونی مطلع میشوند، نهی از منکر با رعایت شرائط و ضوابط شرعی آن است، و توسل به رشوه و راههاي غیرقانونی براي هر عملی هر چند به منظور جلوگیري از فساد، جایز نیست. البته، با فرض وقوع چنین عملِ خلافِ شرع و قانون در کشوري که نظام اسلامی بر آن حاکم است، وظیفه مردم به مجرد عجز شخصی از امر به معروف و نهی از منکر ساقط نمیشود، بلکه واجب است که به نهادهاي مربوط اطلاع داده و موضوع را پیگیري نمایند. (اجوبۀ الاستفتاءات، س 1083)

اگر شرایط امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشته باشد تکلیفی نخواهند داشت، مثلا اگر خوف داشته باشند که در صورت مبادرت به این فریضه، ضرري از طرف مسئولین بالاتر متوجه آنان میشود تکلیف از آنها ساقط می شود. البته این حکم در مواردي است که حکومت اسلامی حاکم نباشد، ولی با وجود حکومت اسلامی که اهتمام به اجراي فریضه ي امر به معروف و نهی از منکر دارد بر کسی که قادر بر این فریضه نیست واجب است که نهادهاي ذیربط را که از طرف حکومت براي این کار اختصاص یافته اند مطلع نمایند و تا کنده شدن ریشه هاي فاسد که فسادآور هم هستند موضوع را پیگیري کند. (اجوبۀ الاستفتاءات، س 108)