گناهکار فقط بدحجاب نیست که بعضی فقط به مسأله ي بدحجابی چسبیده اند. این، یکی از گناهان است و از خیلی از گناهان کوچکتر است. خلاف هاي فراوانی از طرف آدمهاي لاابالی در جامعه وجود دارد؛ خلاف هاي سیاسی، خلاف هاي اقتصادي، خلاف در کسب و کار، خلاف در کار اداري، خلاف هاي فرهنگی. این ها همه خلاف است. کسی غیبت می کند، کسی دروغ می گوید، کسی توطئه میکند، کسی مسخره میکند، کسی کمکاري میکند، کسی ناراضی تراشی می کند، کسی مال مردم را می دزدد، کسی آبروي مردم را بر باد می دهد. اینها همه منکر است.

1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم

امام حسین(ع) قیام کرد تا آن واجب بزرگی را که عبارت از تجدید بناي نظام و جامعه ي اسلامی، یا قیام در مقابل انحرافات بزرگ در جامعه ي اسلامی است، انجام دهد. این از طریق قیام و از طریق امر به معروف و نهی از منکر است؛ بلکه خودش یک مصداق بزرگِ امر به معروف و نهی از منکر است.

1374/03/19- بیانات در خطبه هاي نمازجمعه

تخلّف ها یک اندازه و یک نوع نیست. بالاترین تخلّف ها، آن تخلّف ها و جرایمی است که پایه هاي نظام را سست میکند: نومید کردن مردم، نومید کردن دل هاي امیدوار، کج نشاندادنِ راه راست، گمراه کردن انسانهاي مؤمن و بااخلاص، سوءاستفاده کردن از اوضاع و احوال گوناگون در جامعه اسلامی، کمک کردن به دشمن، مخالفت کردن با احکام اسلامی و تلاش براي به فساد کشاندن نسل مؤمن.

1371/05/07-مقام معظم رهبري در دیدار با علما و روحانیان

بزرگترین نعمت خدا وجود این نظام است و بزرگترین معروف، دفاع از این نظام است. این بزرگترین کاري است که باید انجام گیرد. عدّهاي براي مقابله با این نظام کمر بسته اند -چه از راه نظریّه پردازي و چه از راه تبلیغات سیاسی و موذي گري هاي گوناگون- و در نظام خدشه وارد میکنند. مسأله آنها، انتقاد به نظام یا به مسؤولان نظام نیست؛ از نظر آنها انتقاد، وسیله اي براي نابود کردنِ خودِ نظام است.

1380/06/15-دیدار با اعضاي مجلس خبرگان

باید معروف و منکر را بشناسید
البته به شما بگویم عزیزان من! منکر را باید بشناسید. چیزهایی ممکن است به نظر بعضی منکر بیاید؛ در حالی که منکر نباشد. باید معروف و منکر را بشناسید. واقعاً باید بدانید این منکر است.
1377/02/22- پرسش و پاسخ دانشگاه تهران

لزوم یادگیري احکام
بر هر مکلفی واجب است شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر و موارد وجوب و عدم وجوب آن را یاد بگیرد تا مبادا در امر و نهی خود دچار عمل خلاف و منکر شود.
أجوبۀ الاستفتاءات، سؤال1074

سوال:

چند وقتی است که مشکل بدحجابی و ارائه ي فرهنگ هاي غلط در دانشگاهها دغدغه ي بسیج این دانشگاه ها شده است. اگر قاطعیت را ملازمه ي کارمان کنیم، مطرود خواهیم شد. پیشنهاد حضرتعالی چیست؟
جواب:

قاطعیت یعنی چه؟ یعنی برخورد فیزیکی و جسمانی؟ اینکه درست نیست و ما اصلًا این را توصیه نمیکنیم؛ اما گفتن و تذکّر دادن، خوب است. چه اشکال دارد با اخلاقِ خوب تذکّر دهند؟ دیروز حدیثی را براي جمعی می خواندم که آمر به معروف وناهی از منکر باید خودش به آنچه دارد امر و نهی میکند، هم عالم باشد و هم عامل « رَفِیقٌ فِیمَا یَأْمُرُ وَ رَفِیقٌ فِیمَا یَنْهَی »؛ با رفق و مدارا امر و نهی کند. امر و نهی، یعنی دستور دادن بکن- نکن غیر از تمنا کردن است؛ اما همین را با رفق، مدارا و محبّت - نه با خشونت - انجام دهد. به نظرم اینطوري باید عمل شود.

1382/02/22-پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی

طرف امر به معروف و نهی از منکر فقط طبقه ي عامه ي مردم نیستند؛ حتی اگر در سطوح بالا هم هستند، شما باید به او امر کنید؛ نه اینکه از او خواهش کنید؛ باید بگویید: آقا! نکن؛ این کار یا این حرف درست نیست. امر و نهی باید با حالت استعلاء باشد. البته این استعلاء معنایش این نیست که آمران حتماً باید بالاتر از مأموران، و ناهیان بالاتر از منهیان باشند؛ نه، روح و مدل امر به معروف، مدل امر و نهی است؛ مدل خواهش و تقاضا و تضرّع نیست. نمی شود گفت که خواهش میکنم شما این اشتباه را نکنید؛ نه، باید گفت آقا! این اشتباه را نکن؛ چرا اشتباه میکنی؟ طرف، هرکسی هست، بنده که طلبه ي حقیري هستم، از بنده مهمتر هم باشد، او هم مخاطب امر به معروف و نهی از منکر قرار می گیرد.

1379/04/19- دیدار با مسؤولان و کارگزاران نظام جمهوري اسلامی ایران

نهی از منکر کردن، مثل این است که بگویید آقا چرا این کار را میکنی؟ این چه حرکت بدي است که انجام میدهی؟ یک نفر بگوید، دو نفر بگویند، ده نفر بگویند؛ بالاخره طرف مجبور میشود ترك کند؛ یعنی اگر بارها گفته شد، روحاً مغلوب میگردد.

1377/12/04- پرسش و پاسخ مدیران مسؤول و سر دبیران نشریات دانشجویی

تعجّب نکنید. من به شما عرض میکنم که تأثیر امر و نهی زبانی اگر انجام گیرد از تأثیر مشت پولادین حکومتها بیشتر است. من چند سال است که گفتهام امر به معروف و نهی از منکر. البته عدّهاي این کار را میکنند؛ اما همه نمیکنند. همه تجربه نمیکنند، میگویند آقا چرا اثر نمیکند؛ تجربه کنید. منکري را که دیدید، با زبان تذکّر دهید. اصلًا لازم هم نیست زبان گزنده باشد و یا شما براي رفع آن منکر، سخنرانی بکنید. یککلمه بگویید: آقا! خانم! برادر! این منکر است. شما بگویید، نفر دوم بگوید، نفر سوم بگوید، نفر دهم بگوید، نفر پنجاهم بگوید؛ کی میتواند منکر را ادامه دهد؟

1377/02/22-پرسش و پاسخ دانشگاه تهران

بستگی به این دارد که چه کسی بخواهد برخورد کند. اگر شما بخواهید برخورد کنید«زبان»است. شما به غیر از زبان، هیچ تکلیف دیگري ندارید. نهی از منکر براي مردم، فقط زبانی است. البته براي حکومت، اینطور نیست. اگر منکر بزرگی باشد، برخورد حکومت احیاناً ممکن است برخورد قانونی و خشن هم باشد؛ لیکن نهی از منکر و امر به معروفی که در شرع مقدّس اسلام هست زبان است .« إنَّمَا هِیَ اللِّسَان »

1377/02/22-پرسش و پاسخ دانشگاه تهران

براي طرف مقابل، شکننده « نکن » این تکرارِ «. آقا، نکن » : در مقابل این منکرات، عامل بازدارنده، نهی است؛ نهی از منکر. بگویید است. این نکتهي اول؛ که نهی از منکر، اراده و تصمیم و قدرت و شجاعت لازم دارد، که بحمد اللّه، در قشرهاي مردم ما و در زن و مرد ما وجود دارد. باید آن را به کار بگیرید. منتظر نباشید که دستگاه ها بیایند و کاري بکنند.

1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم

امر به معروف و نهی از منکر یک واجب است که رودربایستی و خجالت برنمیدارد. ما گفتیم اگر دیدید کسی مرتکب خلافی میشود، امر کنید به معروف و نهی کنید از منکر. یعنی به زبان بگویید. نگفتیم مشت و سلاح و قوّت به کار ببرید. اینها لازم نیست. خداي متعال که این واجب را بر ما مسلمانان نازل فرموده است، خودش میداند مصلحت چگونه است. ما هم تا حدودي حکم و مصالح الهی را درك میکنیم. بزرگترین حربه در مقابل گناهکار، گفتن و تکرار کردن است. اینکه یک نفر بگوید اما ده نفر ساکت بنشینند و تماشا کنند، نمیشود. اگر یکی دچار ضعف نفس بشود، یکی خجالت بکشد و یکی بترسد، اینکه نهی از منکر نخواهد شد.

1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم

البته من عرض میکنم قبلًا هم گفته ام در جامعه ي اسلامی، تکلیف عامه ي مردم، امر به معروف و نهی از منکر با لسان است؛ با زبان. اگر کار به برخورد بکشد، آن دیگر تکلیف مسئولین است. آنها باید وارد شوند. اما امر به معروف و نهی از منکر زبانی، مهمتر است. عاملی که جامعه را اصلاح میکند، همین نهی از منکر زبانی است. به آن آدم بدکار، به آن آدم خلافکار، به آن آدمی که اشاعه ي فحشا میکند، به آن آدمی که میخواهد قبح گناه را از جامعه ببرد، مردم باید بگویند. ده نفر، صد نفر، هزار نفر! افکار عمومی روي وجود و ذهن او باید سنگینی کند. این، شکننده ترین چیزهاست. همین نیروهاي مؤمن و بسیجی و حزب اللهی؛ یعنی همین عامه ي مردم مؤمن؛ یعنی همین اکثریت عظیم کشور عزیز ما؛ همین هایی که جنگ را اداره کردند؛ همین هایی که از اول انقلاب تا به حال با همه ي حوادث مقابله کردند، در این مورد مهمترین نقش را میتوانند داشته باشند.

1370/08/15- فرماندهان نیروهاي مقاومت بسیج سراسر کشور، در روز شهادت امام سجاد(ع)

بعضی جوانان به ما نامه می نویسند که اجازه بدهید ما با این تظاهرات منکراتی، مقابله و مبارزه کنیم. خیلی خوب، مقابله بکنید؛ اما چطور؟ بریزید، طرف مقابل را تکه پاره کنید؟! نه، این نیست. حرف بزنید، بگویید؛ یک کلمه بیشتر هم نمیخواهد؛ لازم نیست یک سخنرانی بکنید. کسی که میبینید خلافی را مرتکب میشود دروغ، غیبت، تهمت، کینه ورزي نسبت به برادر مؤمن، بی اعتنایی به محرّمات دین، بی اعتنایی به مقدسات، اهانت به پذیرفته هاي ایمانی مردم، پوشش نامناسب، حرکت زشت، یک کلمه ي آسان بیشتر نمی خواهد؛ بگویید این کار شما خلاف است، نکنید؛ لازم هم نیست که با خشم همراه باشد. شما بگویید، دیگران هم بگویند، گناه در جامعه خواهد خشکید.

1370/08/15- گروه کثیري از دانشجویان و دانش آموزان، به مناسبت سیزدهم آبان ماه

پس، بینش سیاسی لازم است؛ اما همه چیز نیست؛ اصل قضیه، آن ایمان الهی معنوي است که باید در دلهاي شما باشد؛ خودتان را دینی بسازید. جوانان در محیط خودشان، امر به معروف و نهی از منکر کنند. چرا این واجب امر به معروف، امر به کارهاي خوب در جامعهي اسلامی هنوز اقامه نشده است؟ نگویید به من چه؛ او هم نمیتواند بگوید به تو چه؛ اگر هم گفت، شما اعتنا نکنید.
بعضی خیال میکنند تا منکري دیده شد، باید با مشت به سراغش بروند! نه، ما سلاحی داریم که از مشت کارگرتر است. آن چیست؟ سلاح زبان. زبان از مشت خیلی کارگرتر و نافذتر و مؤثرتر است؛ مشت کاري نمی کند.