شهيد قاضي طباطبائي و اربعين
17 آبان 1396
ايشان در باره اين اشكال كه امكان ندارد اسرا ظرف چهل روز از كربلا به كوفه، از آنجا به شام و سپس از شام به كربلا بازگشته باشند، هفده نمونه از مسافرتها ومسيرها و زمانهايي كه براي اين راه در تاريخ آمده را به تفصيل نقل كردهاند. دراين نمونهها آمده است كه مسير كوفه تا شام و به عكس از يك هفته تا ده دوازده روز طي ميشده و بنابر اين، ممكن است كه در يك چهل روز، چنين مسيررفت و برگشتي طي شده باشد. اگر اين سخن بيروني هم درست باشد كه سر امام حسين (ع) روز اول صفر وارد دمشق شده، ميتوان اظهار كرد كه بيست روز بعد، اسرا ميتوانستند در كربلا باشند.
بايد به اجمال گفت: بر فرض كه طي اين مسير براي يك كاروان، در چنين زمان كوتاهي، با آن همه زن و بچه ممكن باشد، بايد توجه داشت كه آيا اصل اين خبر در كتابهاي معتبر تاريخ آمده است يانه. تا آنجا كه ميدانيم، نقل اين خبر در منابع تاريخي، از قرن هفتم به آن سوي تجاوز نميكند. به علاوه، علماي بزرگ شيعه، مانند شيخ مفيد و شيخ طوسي، نه تنها به آن اشاره نكردهاند، بلكه به عكسِ آن تصريح كرده و نوشتهاند: روز اربعين روزي است كه حرم امام حسين (ع) وارد مدينه شده يا از شام به سوي مدينه خارج شده است.
آنچه مي ماند اين است كه نخستين زيارت امام حسين (ع) در نخستین اربعين، توسط جابر بن عبدالله انصاري صورت گرفته است و از آن پس ائمه اطهار علیهم السلام كه از هر فرصتي براي رواج زيارت امام حسين (ع) بهره ميگرفتند، آنروز را كه نخستين زيارت در آن انجام شده، به عنوان روزي كه زيارت امامحسين (ع) در آن مستحب است، اعلام فرمودند.
متن زيارت اربعين هم از سوي حضرت صادق علیه السلام انشاء شده و با داشتن آن مضامين عالي، شيعيان را از زيارتآن حضرت در اين روز برخوردار ميكند.
اهميت خواندن زيارت اربعين تاجايي است كه از علائم شيعه دانسته شده است، درست آن گونه كه بلند خواندن بسم الله در نماز و خواندن پنجاه و يك ركعت نماز در شبانه روز درروايات بيشماري، از علائم شيعه بودن عنوان شده است.
زيارت اربعين در «مصباح المتهجد» شيخ طوسی و نيز «تهذيب الاحكام» وي به نقل ازصفوان بن مهران جمال آمده است. وي گفت كه مولايم صادق (ع) فرمود: زیارت اربعین که باید وقت برآمدن روز خوانده شود چنین است….. (مصباح المتهجد، ص 788، تهذيب الاحكام، ج 6،ص 113، اقبال الاعمال، ج 3، ص 101، مزار مشهدي، ص 514 (تحقيق قيومي)، مزار شهيد اول (تحقيقمدرسة الامام المهدي، قم 1410)، ص 185 ـ 186).
اين زيارت، به جهاتي مشابه برخي از زيارات ديگر است، اما از آن روي كهمشتمل بر برخي از تعابير جالب در زمينه هدف امام حسين از اين قيام است، داراي اهميت ويژه ميباشد. در بخشي از اين زيارت در باره هدف امام حسين(ع) از اين نهضت آمده است:"… و بذل مهجته فيك ليستنقذ عبادك من الجهالة و حيرة الضلالة… و قد توازر عليه من غرّته الدنيا و باع حظّه بالارذل الادني".
خدايا، امام حسين (ع) همه چيزش را براي نجات بندگانت از نابخردي وسرگشتگي و ضلالت در راه تو داده در حالي كه مشتي فريب خورده كه انسانيت خود را به دنياي پست فروختهاند بر ضد وي شوريده آن حضرت را بهشهادت رساندند.
بايد به اجمال گفت: بر فرض كه طي اين مسير براي يك كاروان، در چنين زمان كوتاهي، با آن همه زن و بچه ممكن باشد، بايد توجه داشت كه آيا اصل اين خبر در كتابهاي معتبر تاريخ آمده است يانه. تا آنجا كه ميدانيم، نقل اين خبر در منابع تاريخي، از قرن هفتم به آن سوي تجاوز نميكند. به علاوه، علماي بزرگ شيعه، مانند شيخ مفيد و شيخ طوسي، نه تنها به آن اشاره نكردهاند، بلكه به عكسِ آن تصريح كرده و نوشتهاند: روز اربعين روزي است كه حرم امام حسين (ع) وارد مدينه شده يا از شام به سوي مدينه خارج شده است.
آنچه مي ماند اين است كه نخستين زيارت امام حسين (ع) در نخستین اربعين، توسط جابر بن عبدالله انصاري صورت گرفته است و از آن پس ائمه اطهار علیهم السلام كه از هر فرصتي براي رواج زيارت امام حسين (ع) بهره ميگرفتند، آنروز را كه نخستين زيارت در آن انجام شده، به عنوان روزي كه زيارت امامحسين (ع) در آن مستحب است، اعلام فرمودند.
متن زيارت اربعين هم از سوي حضرت صادق علیه السلام انشاء شده و با داشتن آن مضامين عالي، شيعيان را از زيارتآن حضرت در اين روز برخوردار ميكند.
اهميت خواندن زيارت اربعين تاجايي است كه از علائم شيعه دانسته شده است، درست آن گونه كه بلند خواندن بسم الله در نماز و خواندن پنجاه و يك ركعت نماز در شبانه روز درروايات بيشماري، از علائم شيعه بودن عنوان شده است.
زيارت اربعين در «مصباح المتهجد» شيخ طوسی و نيز «تهذيب الاحكام» وي به نقل ازصفوان بن مهران جمال آمده است. وي گفت كه مولايم صادق (ع) فرمود: زیارت اربعین که باید وقت برآمدن روز خوانده شود چنین است….. (مصباح المتهجد، ص 788، تهذيب الاحكام، ج 6،ص 113، اقبال الاعمال، ج 3، ص 101، مزار مشهدي، ص 514 (تحقيق قيومي)، مزار شهيد اول (تحقيقمدرسة الامام المهدي، قم 1410)، ص 185 ـ 186).
اين زيارت، به جهاتي مشابه برخي از زيارات ديگر است، اما از آن روي كهمشتمل بر برخي از تعابير جالب در زمينه هدف امام حسين از اين قيام است، داراي اهميت ويژه ميباشد. در بخشي از اين زيارت در باره هدف امام حسين(ع) از اين نهضت آمده است:"… و بذل مهجته فيك ليستنقذ عبادك من الجهالة و حيرة الضلالة… و قد توازر عليه من غرّته الدنيا و باع حظّه بالارذل الادني".
خدايا، امام حسين (ع) همه چيزش را براي نجات بندگانت از نابخردي وسرگشتگي و ضلالت در راه تو داده در حالي كه مشتي فريب خورده كه انسانيت خود را به دنياي پست فروختهاند بر ضد وي شوريده آن حضرت را بهشهادت رساندند.
صفحات: 1· 2