عوامل توکل به خدا در قرآن
۳- یقین به این که عالم مطلق خداست، قرآن می فرماید:” کار خود را به خدا وا می گذارم همانا خداوند نسبت به بندگانش بیناست….».[۵]
۴- یقین به این که مسبب الاسباب حقیقی خداوند است، قرآن در این باره می فرماید:” بگو: «چه کسى مىتواند شما را در برابر اراده خدا حفظ کند اگر او بدى یا رحمتى را براى شما اراده کند؟!» و آنها جز خدا هیچ سرپرست و یاورى براى خود نخواهند یافت”.[۶] به عبارت دیگر؛ یقین به این که خداوند علت تامه و کامل همه امور است و همه را کفایت می کند قرآن می فرماید: ” آیا خداوند برای نجات و دفاع از بنده اش کافی نیست”.[۷]
۵- توکل را مایه سعادت خود بدانیم؛ زیرا خدای متعال بر باره توکل فرموده است: “و چرا بر خدا توکّل نکنیم، با این که ما را به راههاى (سعادت) رهبرى کرده است؟!”[۸]
۶- یقین به این که سر انجام همه امور به خداوند بر می گردد و خداوند غایت الامور است.[۹]
۷- یقین به این که رازق واقعی خداوند متعال است.[۱۰] کسی که تنها خداوند را روزی رسان خود بداند تنها بر او توکل خواهد کرد.
۸- یقین به این که حاکمیت مطلق از آن خدا است. چنان که قرآن می فرماید: “بگو: «اگر مىدانید، چه کسى حکومت همه موجودات را در دست دارد، و به بى پناهان پناه مىدهد، و نیاز به پناهدادن ندارد؟!»[۱۱]
با شناخت اسباب و عوامل توکل و ایجاد آنها در حقیقت موانع و چالش های توکل را برطرف کرده ایم و می توانیم از توکل به خدا که بالاتر ین سرمایه است بهرمند شویم.
[۱] فاطر، ۱۵، “یَأَیهَُّا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلىَ اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنىُِّ الْحَمِید”.
[۲] انعام، ۱۷، “وَ إِن یَمْسَسْکَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا کَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَ إِن یَمْسَسْکَ بخَِیرٍْ فَهُوَ عَلىَ کلُِّ شىَْءٍ قَدِیر”.
[۳] آل عمران، ۱۵۴، “قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ کلَُّهُ لِلَّهِ”.
[۴] یونس، ۱۰۷، “وَ إِن یَمْسَسْکَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا کَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَ إِن یُرِدْکَ بخَِیرٍْ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِهِ یُصِیبُ بِهِ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیم”.
[۵] مومن، ۴۴، “وَ أُفَوِّضُ أَمْری إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصیرٌ بِالْعِباد…”.
[۶] احزاب، ۱۷، “قُلْ مَنْ ذَا الَّذی یَعْصِمُکُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرادَ بِکُمْ سُوءاً أَوْ أَرادَ بِکُمْ رَحْمَهً وَ لا یَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَ لا نَصیرا”.
[۷] زمر، ۳۶، “أَ لَیْسَ اللَّهُ بِکافٍ عَبْدَهُ”.
[۸] ابراهیم، ۱۲، “وَ ما لَنا أَلاَّ نَتَوَکَّلَ عَلَى اللَّهِ وَ قَدْ هَدانا سُبُلَنا”.
[۹] هود ،۱۲۳، “… وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُ الْأَمْرُ کُلُّهُ فَاعْبُدْهُ وَ تَوَکَّلْ عَلَیْه…”.
[۱۰] نحل، ۷۳، “وَ یَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا یَمْلِکُ لَهُمْ رِزْقاً مِنَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ شَیْئاً وَ لا یَسْتَطیعُون”.
[۱۱] مومنون، ۸۸، “قُلْ مَنْ بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ وَ هُوَ یُجیرُ وَ لا یُجارُ عَلَیْهِ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ”.
کلیدواژه ها: اطمینان, اعتماد, توکل, خدا, رزق
صفحات: 1· 2