و اینک فهرستی از رفتار مولی (علیه السلام) از زمان ضربت تا شهادت
1- گفتن جمله «فزت و رب الکعبة » به هنگام فرود آمدن ضربت.
2- فرمود: «لایفوتنکم الرجل » ابن ملجم را دستگیر کنید. 1
این بزرگترین توطئه گر و شقی ترین که انسانیت را به ماتم نشاند، نباید از معرکه بگریزد، باید دستگیر گشته به سزای جنایت ننگین خود برسد.
3- سفارش به برخورد انسانی با قاتل (اطیبوا طعامه و الینوا فراشه) غذاهای خوب و بستر نرم به او دهید.
و در روایتی هست فرمود:( اطعموه من طعامی و اسقوه من شرابی )از همان غذایی که به من می دهید و با همان نوشیدنی که از من پذیرایی می کنید، از قاتلم پذیرایی کنید.

4- سفارش فرمود: «ایاکم و المثله…» او را شکنجه نکنید، اعضایش را نبرید، نگوئید چون علی را کشته باید او را تکه تکه کنیم که پیامبر (ص) فرمود: سگ هار را هم مثله نکنید.
5- فرمود ابن ملجم را نزدم بیاورید، او را نزد مولی آوردند.
حضرت به او فرمود: «ای عدوالله لم احسن الیک » هان دشمن خدا آیا به تو احسان نکردم؟
گفت: بله.
سپس فرمود: «فما حملک علی هذا؟» چه چیزی تو را به این جنایت واداشت؟
این شقی پست پاسخ داد که شمشیرم را چهل روز تیز کردم و از خدا خواستم که بدترین خلق خدا را با آن بکشم!
مولی علی (ع) فرمود: تو خود بدترین خلق خدایی و با همین شمشیر کشته خواهی شد.
6- برای مولی طبیب آوردند، طبیب تا زخم مولی را دید گفت: «وصیتی دارید بفرمائید» که دیگر کار تمام است و زخم به مغز رسیده است.
7- برخی از سفارشها و وصایایی که در این مدت فرموده است عبارتند از:
1- سفارش به تقوی و پرهیز از دلبستگی به دنیا و زهد در آن.
2- کار برای خدا.
3- یار مظلوم و دشمن ظالم بودن.
4- دعوت به نظم و برنامه ریزی در زندگی.
5- تلاش برای ایجاد آشتی و صفا در جامعه.
6- سفارش به زندگی و تامین نیاز یتیمان.
7- سفارش به همسایه شایسته بودن.
8- سفارش به انس و عمل به قرآن.
9- سفارش به نماز.
10- سفارش به خانه خدا و حج.
11- سفارش به جهاد با مال و جان و زبان در راه خدا.
12- سفارش به صمیمیت و دوستی و پرهیز از قهر و کینه توزی.
13- سفارش به اینکه در قصاص ابن ملجم زیاده روی نشده، او را به یک ضربت بکشید که او بیش از یک ضربت نزده است.
14- سفارش به زکوة.
15- سفارش به رسیدگی به مشکل فقرا و محرومان.
16- سفارش به حمایت از ذریه پیامبر و دفاع از آنها.
17- سفارش به تکریم اصحاب شایسته پیامبر اکرم (صلوات الله عليه)
18- سفارش به برخورد شایسته با زنان.
19- سفارش به انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر و اینکه پیامدترک آن بسیار وخیم است.
20- سفارش به توحید و دوری از شرک به هر نوع آن.
21- سفارش به برپایی سنت پیامبر (صلوات الله عليه)
22- سفارش به حریم نگهداری برای ذات تقدس ربوبی در آشکار و نهان.
23- سفارش به روزه که زکات بدن است.
24- سفارش به شرکت در مجالس ذکر و یاد خدا.
25- سفارش به گذشت.
26- سفارش به زندگی انسانی با مردم.
اینها برخی از وصایای مولی علی (ع) چه به صورت جمعی و یا به صورت فردی در این مدت بوده است.
8- اندکی قبل از شهادت فرمود: مرگ برای من میهمان ناخوانده و ناشناس نیست، مثل من و مرگ، مثل لب تشنه ای است که بعد مدتها به آب برسد و همانند کسی است که گمشده ارزشمندی داشته باشد و بعد مدتها آن را بیابد.
9- و سرانجام آخرین جمله ای را که فرمود و به دیدار خدا رفت این بود که: «اشهد ان لا اله الا الله وحده لاشریک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله » این جملات را گفت و در شب جمعه 21 رمضان سال چهل هجرت جهان انسانیت را به داغ نشاند و به فراق ابدی خود مبتلا ساخت.
گفتنی ها در این زمینه بسیار است و علی (ع) دریاست و ما قطره ای ناچیز!
قلم در برابر کوه فضائل و شخصی که بر شاخسار فضائل نشسته، اظهار عجز می کند و زبان حالش این است که:
کتاب فضل تو را آب بحر کافی نیست
که تر کنم سر انگشت و صفحه بشمارم
پس همان به، که قلم را واگذاریم و از روح بلند مولی (ع) استمداد کنیم که همه ما را پیرو شایسته اش قرار بدهد. آمین رب العالمین.
منابع:
الامامة والسیاسة ج 1، ص 180.
انساب الاشراف، ج 3، ص 256; الامامة والسیاسة، ج 1، ص 181.
کشف الغمة، ج 2، ص 59.
نهج البلاغه، نامه 47; الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 435.
تاریخ طبری، ج 5، ص 145; الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 435.
مقاتل الطالبیین، ص 51; الاستیعاب، ج 2، ص 221
موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج 7، از صفحه 254 تا صفحه 263.
نهج البلاغه، نامه 23; بحارالانوار، ج 42، ص 254.
بحارالانوار، ج 42، ص 290.