در مقابل این منکرات، عامل بازدارنده، نهی است؛نهی از منکر. بگویید« آقا، نکن. » این تکرارِ « نکن » : براي طرف مقابل، شکننده  است. این نکته ي اول؛ که نهی از منکر، اراده و تصمیم و قدرت و شجاعت لازم دارد، که بحمد الله، در قشرهاي مردم ما و در زن و مرد ما وجود دارد. باید آن را به کار بگیرید. منتظر نباشید که دستگاه ها بیایند و کاري بکنند.

1371/07/29-دیدار با قشرهاي مختلف مردم

بعضی از مردم به اینجا تلفن زدند، نامه نوشتند و سفارش کردند که «آقا! شما گفتید نهی از منکر. سیل پشتیبانی ها هم انجام گرفت.اما عملًا کاري نشد»  عملًا چه کار میخواستید بشود؟ مگر لازم است که اینجا هم دولت وارد شود یا دستگاه قضایی مستقیماً وارد شود؟ خود مردم باید وارد شوند. خود مردم باید نهی کنند. البته دولت، مجلس شوراي اسلامی، دستگاه قضایی و نیروي انتظامی، موظفند که ناهی از منکر را پشتیبانی کنند. این، وظیفه ي آنهاست. مباشر کار، خود مردم میتوانند باشند و باید باشند. بخش عمده ي قضیه، اینجاست. جوان رزمنده، خانواده ي شهیدداده، خانوادهي ایثارگر، خانواده ي اهل انفاق، مؤمنین نمازخوان و روزه بگیر و مسجد برو، دلسوزان انقلاب، روشن فکران علاقه مند به مفاهیم اسلامی و انقلابی؛ همه ي اینها باید در صحنه باشند.

1371/07/29-دیدار با قشرهاي مختلف مردم

البته این هیچ مجوّزِ آن نیست که کسانی به بهانه ي اینکه اطمینانشان سلب شده، قانون شکنی کنند. قانون شکنی جرم است. تخلّف از قانون و خروج از مدار قانونی براي مقابله با هر چیزي که به نظر انسان منکر می آید- بدون اجازه ي حکومت- خودش یک جرم است؛ مگر نهی از منکر زبانی، که بارها گفتیم نهی از منکر زبانی جایز و واجب و وظیفه ي همه است و در هیچ شرایطی هم ساقط نمیشود؛ اما آنجایی که نوبت اجرا و عمل برسد، همه باید طبق قوانین عمل کنند. هیچ چیزي مجوّز این نیست که بگویند چون نیروي انتظامی و قوّه ي قضائیّه عمل نکردند، خودمان وارد میدان شدیم؛ نخیر، آن روزي که لازم باشد مردم براي حادثه اي خودشان وارد عمل شوند، رهبري صریحاً به آنها خواهد گفت. همه جا، جاي نهی از منکر است همه جا، جاي نهی از منکر است. یک دانشجو هم، در محیط درس میتواند نهی از منکر کند. یک کارمند شریف هم، در محیط کار خود میتواند نهی از منکر کند. یک کاسب مؤمن هم، در محیط کار خود میتواند نهی از منکر کند. یک هنرمند هم، با وسایل هنري خود، میتواند نهی از منکر کند. روحانیون در محیط هاي مختلف، یکی از مهمترین عوامل نهی از منکر و امر به معروفند. نمی شود این واجبِ بزرگ الهی را در دایره هاي کوچک، محدود کرد. کار هم کار همه است. اینطور نیست که مخصوص عدّه خاصی باشد. البته هرکس وظیفه اي دارد. 1380/05/11

امر به معروف، یک مرحله ي گفتن و یک مرحله ي عمل دارد. مرحله ي عمل، یعنی اقدام با دست و با زور. این مرحله، امروز به عهده ي حکومت است و باید با اجازه ي حکومت انجام بگیرد و لا غیر. اما گفتن با زبان، بر همه واجب است و همه باید آن را بدون ملاحظه انجام بدهند.

1368/10/19-دیدار با جمع کثیري از اقشار مختلف مردم قم، سالروز قیام مردم قم

باید با پنجه افکنی و ناخن کشی و حیله گري دشمن مقابله کنیم. حرکت و تلاش لازم است؛ هم در جبهه ي خودسازي، این مقدّم بر همه است؛ مثل امام حسین (ع) که آقا و مولاي شماست؛ هم در جبهه ي سیاسی که آن امر به معروف و حرکت و حضور سیاسی است
و در جایی که لازم است، بیان مواضع و تبیین سیاسی در مقابل دنیاي استکبار؛ هم در جبهه ي فرهنگی، یعنی آدم سازي، خودسازي، خودسازي فکري و اشاعه ي فکر و فرهنگ. اینها وظیفه همه ي کسانی است که امام حسین(ع) را الگو میدانند.

1375/09/24-بیانات در دیدار جمعی از پاسداران

براي جوان، درس خواندن، عبادت کردن، اخلاق نیک، همکاري اجتماعی، ورزش صحیح و معقول و رعایت آداب و عادات پسندیده در زندگی، همه جزء اعمال خوب است. براي یک مرد، براي یک زن و براي یک خانواده، وظایف خوب و کارهاي بزرگی وجود دارد. هرکسی را که شما به یکی از این کارهاي خوب امر بکنید به او بگویید و از او بخواهید، امر به معروف است.
نهی از منکر هم فقط نهی از گناهان شخصی نیست. تا میگوییم نهی از منکر، فوراً در ذهن مجسّم میشود که اگر یک نفر در خیابان رفتار و لباسش خوب نبود، یکی باید بیاید و او را نهی از منکر کند. فقط این نیست؛ این جزء دهم است. نهی از منکر در همه ي زمینه هاي مهم وجود دارد؛ مثلًا کارهایی که افراد توانا دستشان میرسد و انجام میدهند؛ همین سوءاستفاده ي از منابع عمومی؛ همین رفیق بازي در مسائل عمومی کشور، در باب واردات، در باب شرکتها و در باب استفاده از منابع تولیدي و غیره؛ همین رعایت رفاقت ها از سوي مسئولان .

1379/09/25- خطبه هاي نماز جمعه ي تهران

امروز دست هایی تلاش می کنند تا فساد را به صورت نامحسوس نه آن طوري که شما در خیابان آن را ببینید و بفهمید و مشاهده کنید به شکل هاي گروهکی، ترویج کنند و جوانان را به فساد بکشانند؛ پسرها را به فساد بکشانند؛ مردم را به بی اعتنایی بکشانند. منکرات اینهاست؛ منکرات اخلاقی، منکرات سیاسی، منکرات اقتصادي.

1371/05/07- مقام معظم رهبري در دیدار با علما و روحانیان

منکراتی که در سطح جامعه وجود دارد و می شود از آنها نهی کرد و باید نهی کرد، از جمله اینهاست: اتلاف منابع عمومی، اتلاف منابع حیاتی، اتلاف برق، اتلاف وسایل سوخت، اتلاف مواد غذایی، اسراف در آب و اسراف در نان. ما این همه ضایعات نان داریم؛ اصلًا این یک منکر است؛ یک منکر دینی است؛ یک منکر اقتصادي و اجتماعی است؛ نهی از این منکر هم لازم است.

1379/09/25- خطبه هاي نماز جمعه ي تهران

در محیط خانواده هم می شود نهی از منکر کرد. در بعضی از خانواده ها حقوق زنان رعایت نمی شود؛ در بعضی از خانواده ها حقوق جوانان رعایت نمی شود؛ در بعضی از خانواده ها، بخصوص حقوق کودکان رعایت نمی شود. اینها را باید به آنها تذکّر داد و از آنها خواست. حقوق کودکان را تضییع کردن، فقط به این هم نیست که انسان به آنها محبّت نکند؛ نه. سوء تربیتها، بی اهتمامی ها، نرسیدن ها، کمبود عواطف و از این قبیل چیزها هم ظلم به آنهاست.

1379/09/25- خطبه هاي نماز جمعه ي تهران

وضع حجاب را، وضع عفاف را، وضع تقیدات و پایبندي را خانم ها باید مراقبت کنند؛ این وظیفه است. خودنمایی و جلوه فروشی، یک لحظه است و آثار سوء آن براي کشور، براي جامعه، براي اخلاق، حتّی براي سیاست، آثار مخرب و ماندگار است. در حالی که ملاحظه ي عفاف، ملاحظه ي حدود شرعی در رفتار و حرکات بانوان، اگر چنانچه سختی اي داشته باشد، سختیِ کوتاهی است، اما آثارش، آثار عمیق و ماندگاري است. خود خانم ها خیلی باید مراقبت کنند مسئله ي حجاب را، مسئله ي عفاف را؛ وظیفه ي آن هاست، افتخار آن هاست، شخصیت آن هاست.

1391/02/23-جمعی از مداحان سراسر کشور

گناهکار فقط بدحجاب نیست که بعضی فقط به مسأله ي بدحجابی چسبیده اند. این، یکی از گناهان است و از خیلی از گناهان کوچکتر است. خلاف هاي فراوانی از طرف آدمهاي لاابالی در جامعه وجود دارد؛ خلاف هاي سیاسی، خلاف هاي اقتصادي، خلاف در کسب و کار، خلاف در کار اداري، خلاف هاي فرهنگی. این ها همه خلاف است. کسی غیبت می کند، کسی دروغ می گوید، کسی توطئه میکند، کسی مسخره میکند، کسی کمکاري میکند، کسی ناراضی تراشی می کند، کسی مال مردم را می دزدد، کسی آبروي مردم را بر باد می دهد. اینها همه منکر است.

1371/07/29- دیدار با قشرهاي مختلف مردم

امام حسین(ع) قیام کرد تا آن واجب بزرگی را که عبارت از تجدید بناي نظام و جامعه ي اسلامی، یا قیام در مقابل انحرافات بزرگ در جامعه ي اسلامی است، انجام دهد. این از طریق قیام و از طریق امر به معروف و نهی از منکر است؛ بلکه خودش یک مصداق بزرگِ امر به معروف و نهی از منکر است.

1374/03/19- بیانات در خطبه هاي نمازجمعه

تخلّف ها یک اندازه و یک نوع نیست. بالاترین تخلّف ها، آن تخلّف ها و جرایمی است که پایه هاي نظام را سست میکند: نومید کردن مردم، نومید کردن دل هاي امیدوار، کج نشاندادنِ راه راست، گمراه کردن انسانهاي مؤمن و بااخلاص، سوءاستفاده کردن از اوضاع و احوال گوناگون در جامعه اسلامی، کمک کردن به دشمن، مخالفت کردن با احکام اسلامی و تلاش براي به فساد کشاندن نسل مؤمن.

1371/05/07-مقام معظم رهبري در دیدار با علما و روحانیان

بزرگترین نعمت خدا وجود این نظام است و بزرگترین معروف، دفاع از این نظام است. این بزرگترین کاري است که باید انجام گیرد. عدّهاي براي مقابله با این نظام کمر بسته اند -چه از راه نظریّه پردازي و چه از راه تبلیغات سیاسی و موذي گري هاي گوناگون- و در نظام خدشه وارد میکنند. مسأله آنها، انتقاد به نظام یا به مسؤولان نظام نیست؛ از نظر آنها انتقاد، وسیله اي براي نابود کردنِ خودِ نظام است.

1380/06/15-دیدار با اعضاي مجلس خبرگان

باید معروف و منکر را بشناسید
البته به شما بگویم عزیزان من! منکر را باید بشناسید. چیزهایی ممکن است به نظر بعضی منکر بیاید؛ در حالی که منکر نباشد. باید معروف و منکر را بشناسید. واقعاً باید بدانید این منکر است.
1377/02/22- پرسش و پاسخ دانشگاه تهران

لزوم یادگیري احکام
بر هر مکلفی واجب است شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر و موارد وجوب و عدم وجوب آن را یاد بگیرد تا مبادا در امر و نهی خود دچار عمل خلاف و منکر شود.
أجوبۀ الاستفتاءات، سؤال1074