سادهزیستی و پرهیز از تکلّف
از خصایص رسول اکرم صلی الله علیه و آله یکی این بود که ساده و بیتکلّف زندگی میکرد، ساده و بیتکلّف سخن میگفت، ساده و بیتکلّف غذا میخورد. در عین اینکه مقید بود همیشه پاکیزه و نظیف و معطر باشد، بسیار ساده و بیتکلّف جامه میپوشید. یکی از اصول زندگی آن حضرت سادگی و پرهیز از تکلّف بود.
رسول اکرم(ص) اجازه نمیداد که مجلس او صدر و ذیل و بالا و پایین داشته باشد؛ مخصوصاً دستور میداد که اصحاب و یاران حلقه و دایرهوار بنشینند که مجلس بالا و پایین نداشته باشد.
به طور کلی مقید شدن به زندگی متکلّفانه ناشی از کوچکی روح و نداشتن شخصیت است. بعضی افراد در خود احساس حقارت میکنند و بعد میخواهند این حقارت را جبران کنند و برای خود در نظر دیگران شخصیتی اثبات کنند. این گونه افراد بیشتر خود را به تظاهر به یک سلسله قیود وادار میکنند. مردم عالِم که همان مقام علمی و شخصیت علمی آنها گواه راستین آنهاست، احتیاجی نمیبینند که تظاهر کنند. برعکس، افرادی که از این جهت احساس عقبماندگی میکنند بیشتر به القاب و عناوین و تظاهر اهمیت میدهند.
منبع :استاد مطهری، حکمتها و اندرزها، ج1، ص93-90 (با تلخیص)
چگونه است كه حضرت عزرائيل در آني مي تواند جان ميليونها انسان را بگيرد؟
مرگ يعني انتقال از جهان جسماني و عالم مادي به عالم برزخ (معاد استاد مطهري ـ انتشارات صدار، ص 53 ـ 35).
اما اينكه در لحظه مرگ حضرت عزرائيل براي قبض روح حاضر مي شود، امر مسلمي نيست. بلكه ظاهر قرآني خلاف آن است. زيرا در قرآن چهار دسته آيات است كه به مرگ اشاره دارد:
دسته اول آياتي كه مرگ را مستقيما به خدا نسبت مي دهند: «الله يتوفي الانفس حين موتها؛ خدا جان را در زمانه مدت آن مي گيرد»، (زمر / 42).
دسته دوم آياتي كه مرگ را به حضرت عزرائيل ـ ملك الموت ـ نسبت مي دهد: «قل يتوفاكم ملك الموت الذي و كل بكم؛ بگو جان شما را فرستند مرگ كه بر شما وكيل است، مي گيرد»، (سجده / 11).
دسته سوم آياتي كه مرگ را به فرستادگان الهي نسبت مي دهد: «توفّته رسلنا؛ جان او را فرستادگان ما مي گيرد»، (انعام / 61).
دسته چهارم آياتي كه مرگ را به فرشتگان الهي نسبت مي دهد: آيات 28 و 32 سوره نحل و 97 سوره نساء.
دليل اين اختلاف نسبت ها اين است كه مراتب و اسباب مرگ مختلف است. ملائكه (يا همان فرستادگان الهي) علت نزديكتر و سبب قريب مرگ هستند كه مأمور از طرف ملك الموت هستند. و حضرت عزرائيل ما فوق آنها و فرمانده آنهاست كه او نيز، مستقيما از خدا دستور مي گيرد و به ملائكه دستور مي دهد. خلاصه اينكه فرمانده اصلي خداست و فرمانده مياني حضرت عزرائيل و اقدام كننده ملائكه هستند
« منابع
الميزان، ج 16، ص 376 تفسير نمونه، ج 17، ص 140 139»
نعمت جوانی
رُوِيَ عَنْ رَسُولِ اللهِ صَلَي اللهُ عَلَيْهِ وَ الِهِ وَسَلّم.
خَيرُ اُمَّتي مَن هَدَمَ شَبابَهُ في طاعَةِ اللهِ وَ فَطَمَ نَفسَهُ عَن لَذّاتِ الدُّنيا وَ تَوَلَّهُ بِالآخِرَةِ، اِنَّ جَزائَهُ عَلَي اللهِ تَعالي اَعلي مَراتِبِ الجَنَّةِ[1]
ترجمه حدیث: حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه وآله و سلّم فرمودند:
بهترين افراد امّت من كساني هستند كه جواني خود را در راه اطاعت از خداوند صرف كرده باشند و نفس خود را از لذّت هاي دنيوي بريده و قطع نمايند و اشتياق آخرت داشته باشند؛ به راستي كه پاداش آنان نزد خداوند، بالاترين مراتب بهشت است.
شرح حدیث: حضرت سه خصوصيت را بيان مي فرمايند؛ اول: مقطع حسّاس جواني. زيرا انسان مي تواند اعمال عبادي بيشتري انجام داده و ايمان، بيشتر در درون او اثر گذاشته و صفات زشتي را كه در او ريشه ندارد، بهتر مي تواند ازخود دور و نابود نمايد. ولي در دوران پيري توان انسان كم شده و قدرت انجام عبادت در او اندك شده و نعوذبالله صفات زشت در او ريشه دوانده است، پس اطاعت خداوند كه همان انجام اوامر الهي و ترك نواهي الهي است در جواني داراي ارزش بسياري است.
انقلاب
امام خمینی (ره):
انقلاب به هیچ گروهی بدهكاری ندارد و ما هنوز هم چوب اعتمادهای فراوان خود را به گروهها و لیبرالها میخوریم.
(صحیفه امام، ج 21، صص 285- 286)
خانواده
رهبرانقلاب:
خانواده، یک محیط امنی است که در آن، چه فرزندان و چه خود پدر و مادر، میتوانند روح و فکر و ذهن خود را در این محیط امن و قابل اعتماد، سالم نگه دارند و رشد بدهند. وقتی خانواده سست شد، نسلهایی که همینطور پشت سر هم میآیند، بیحفاظند.
۷۶/۱۲/۱۸
شرح حکمت81
معيار ارزش انسان
قِيمَةُ کُلِّ امْرِئ مَا يُحْسِنُه
قيمت و ارزش هر کس به اندازه کارى است که مى تواند آن را به خوبى انجام دهد.
اشاره به اين که حسب و نسب، مقام و مال و پست هاى اجتماعى و رسمى هيچ کدام دليل بر ارزش انسان نيست.
ارزش واقعى انسان را کارهاى مهمى تشکيل مى دهد که از عهده آن بر مى آيد. جراحى بسيار ماهر، معلمى شايسته، شاعرى توانا، نويسنده اى قوى و فقيهى ماهر که مى تواند مردم را به احکام الهى آشنا سازد ارزش آنها به قدر همان کارى است که به خوبى از عهده آن بر مى آيند.
نه تنها در نزد مردم چنين است، در نزد خداوند هم کسانى قيمت و ارزش دارند که اعمال شايسته تر و مجاهدت هاى بيشتر و اصلاحات بهترى انجام مى دهند.
در محضر استاد
امام خامنه ای
اگر بصیرت نداشته باشیم ، اگر فراموش کنیم که دشمنانی در کمین انقلابند ، ضربه خواهیم خورد. این برای ما تجربه شد. بلاهایی که بر ملتها وارد می شود ، در بسیاری از موارد در اثر بی بصیرتی است . در شناخت دشمن خطا نکنیم ، لذا بصیرت لازم است ، تبیین لازم است .
در محضر استاد
امام صادق(ع):
کسی که بدون «بصیرت» عمل می کند، همچون زنده ای است که در بیراهه می رود؛ پس هر چه سریع تر رود، از مقصد دورتر می شود.
تحف العقول، ص362
ملت ما بیدار شده است و ملت ما اجازه این اموری که به نفع شرق است یا به نفع غرب است نمی دهد.و ملت ما توجه پیدا کرده است به اینکه از دانشگاه است که می تواند یک کشوری کشور مستقل باشد؛و از دانشگاه است که می تواند یک کشوری کشور وابسته باشد.
صحیفه امام خمینی(ره)
جلد 14 ص 430
در محضر استاد
امام على(ع)
انسان، با نيّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوى آن است، از زندگى خوش و امنيت محيط و روزى زياد، دست مى يابد.
غررالحکم
انسان اگر انصاف داشته باشد،باید به خاطر مردمی که قلمها را برای اینها آزاد گذاشته اند،از قلم و قدمش استفاده کند.و دیانت هم اقتضای همین را می کند.ما باید نشریاتمان مفید باشد و اخلاق جامعه را اصلاح کنیم.
صحیفه امام خمینی(ره)
جلد 14 ص 385»
نمازاول وقت
هنگامی که امیرالمومنین علیه السلام در جنگ صفین سرگرم نبرد با لشگریان معاویه بود در میان دو صف کارزار، حضرت با نگاه به آسمان مراقب وضعیت حرکت خورشید بود. ( خورشید به وسط آسمان رسیده تا نماز ظهر خود رابخواند )
ابن عباس به حضرت عرض کرد: “یا امیرالمومنین این چه کاریست که می کنید؟”
حضرت فرمود: منتظر زوال هستم تا نماز بخوانیم.
ابن عباس عرض کرد: آیا حالا وقت نماز است با وجود اینکه سرگرم پیکار هستیم ؟
امیرالمومنین علیه السلام فرمود: جنگ ما با ایشان بر سر چیست؟ تنها بخاطر نماز است که با آن ها نبرد می کنیم.
منبع 1001،داستان از زندگانی امیرالمومنین علیه السلام»
دمی با شهدا
عصر عاشورا بود. در فکه مشغول جست و جو بودیم اما هیچ خبری از شهدا نبود. به شهدا التماس کردم که خودی نشان دهند. ناگهان میان خاک ها و علف های اطراف، چشمم افتاد به شیی سرخ رنگ که خیلی به چشم می زد.
دقت کردم یک بند انگشت استخوانی داخل حلقه ی یک انگشتر بود. با محمودوند و دیگران آن جا را گشتیم . آن جا یک استخوان لگن و یک کلاه آهنی و یک جیب خشاب پیدا کردیم. خیلی عجیب بود. در ایام محرم نزدیک عاشورا و اتفاقاً صحنه ی دیدنی بود.
همه نشستیم و زدیم زیر گریه؛ انگار روز عاشورا بود و انگشت و انگشتر حضرت امام حسین (ع) …
منبع: کتاب تفحص، صفحه:112»
اسرارنماز
نماز به سائر اعمال انسان ارزش و روح مى دهد ـ چرا که نماز روح اخلاص را زنده مى کند، زیرا نماز مجموعه اى است از نیت خالص و گفتار پاک و اعمال خالصانه، تکرار این مجموع، در شبانه روز، بذر سایر اعمال نیک را در جان انسان مى پاشد، و روح اخلاص را تقویت مى کند.
لذا در حدیث معروفى مى خوانیم، که امیرمؤمنان على(علیه السلام) در وصایاى خود بعد از آن که فرق مبارکش با شمشیر ابن ملجم جنایتکار شکافته شد، فرمود: وَ اللَّهَ اللَّهَ فِی الصَّلاةِ فَإِنَّهَا عَمُودُ دِینِکُمْ: خدا را خدا را درباره نماز، چرا که ستون دین شما است .
برترین مومنان چه کسانی هستند؟
ان افضل المؤمنين افضلهم تقدمه من نفسه و اهله و ماله، فانک ما تقدم من خير يبق لک ذخره ، و ما تؤخره يکن لغيرک خيره.
برترين مؤمنان کسانی هستند که خود خاندان و اموالشان را در راه خدا تقديم کنند و از همه در اين راه پيشگام تر باشند.
زيرا هر چه از کارهای خير را پيش فرستی براى تو ذخيره خواهد شد، و آنچه باقى گذاری خيرش براى ديگران خواهد بود .
«بخشی ازنامه 69، نهج البلاغه»
منع از چاپلوسی
در یکی از روزها شخصی به خدمت امیرالمومنین_علیه_السلام رسید و زبان به ستایش و ستودن و مدح و ثنای آن حضرت گشود.
این مرد با اینکه خود نسبت به امیرالمومنین علیه السلام بی اعتقاد بود در ستایش بیش از حد افراط کرد.
لذا امیرالمومنین علیه السلام در برابر آن همه افزون گویی ها که رنگ چاپلوسی داشت به او فرمود: ” انا دون ما تقول ما فی نفسک “
من از آنچه تو به زبان می گویی پایین ترم ولی از آنچه که در اندیشه ات داری بالاترم
منبع :1001 داستان از زندگانی امیرالمومنین علیه السلام»
زی طلبگی
امام خامنهای حفظهاللهتعالی:
افتخار نظام اسلامی آن است که امام عظیمالشأنش تا پایان عمر در زی طلبگی زندگی کرد و مسؤولان کشور بدون استثنا، دامان خود را از طرز زندگیهای رایج مسئولان در سایر کشورها پاکیزه نگهداشتند و مانند قشرهای متوسط مردم خود زندگی کردهاند. مردم میان خود و مسئولان، آن فاصلهی عمیقی را که در همه جای دنیا میان مردم و مسئولان هست، مشاهده نکردند.
۱۳۶۹/۰۳/۱۰