ترجمه:

نامه‏اى از آن حضرت ( ع ) به عاملانى كه لشكر از سرزمينهايشان مى‏گذرد

از بنده خدا ، على امير المؤمنين ، به گرد آورندگان خراج و عمال بلاد كه لشكر از سرزمينشان مى‏گذرد . اما بعد . من لشكرى را گسيل داشتم كه اگر خدا خواهد بر شما خواهد گذشت و آنچه را كه خداوند واجب گردانيده است به آنان سفارش كرده‏ام ، كه به كس آزار نرسانند و گزند خويش از ديگران باز دارند . من ، در نزد شما ، به سبب بيعتى كه ميان ماست ، بيزارم از آسيبى كه سپاهيان به مردم رسانند . مگر آنكه ، يكى از آنها گرسنه مانده و براى سير كردن خود ، جز آن راهى نداشته باشد . پس كسى را كه دست به ستم مى‏گشايد در برابر ستمش كيفر دهيد . در عين حال ، سفيهانتان را از زيان رسانيدن و تعرض به آنها منع كنيد . من خود در ميان لشكرم . شكايتهاى خود به من رسانيد . و آن سختيها كه از ايشان به شما رسد و توان دفع آن را جز به خدا ، يا به من نداريد ، با من در ميان نهيد ، تا به يارى خدا آن را دگرگون سازم و اصلاح كنم . ان شاء اللّه

و من كتاب له ع إلى العمال الذين يطأ الجيش عملهم

مِنْ عَبْدِ اَللَّهِ عَلِيٍّ أَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ إِلَى مَنْ مَرَّ بِهِ اَلْجَيْشُ مِنْ جُبَاةِ اَلْخَرَاجِ وَ عُمَّالِ اَلْبِلاَدِ أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّي قَدْ سَيَّرْتُ جُنُوداً هِيَ مَارَّةٌ بِكُمْ إِنْ شَاءَ اَللَّهُ وَ قَدْ أَوْصَيْتُهُمْ بِمَا يَجِبُ لِلَّهِ عَلَيْهِمْ مِنْ كَفِّ اَلْأَذَى وَ صَرْفِ اَلشَّذَا وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكُمْ وَ إِلَى ذِمَّتِكُمْ مِنْ مَعَرَّةِ اَلْجَيْشِ إِلاَّ مِنْ جَوْعَةِ اَلْمُضْطَرِّ لاَ يَجِدُ عَنْهَا مَذْهَباً إِلَى شِبَعِهِ فَنَكِّلُوا مَنْ تَنَاوَلَ مِنْهُمْ شَيْئاً ظُلْماً عَنْ ظُلْمِهِمْ وَ كُفُّوا أَيْدِيَ سُفَهَائِكُمْ عَنْ مُضَارَّتِهِمْ وَ اَلتَّعَرُّضِ لَهُمْ فِيمَا اِسْتَثْنَيْنَاهُ مِنْهُمْ وَ أَنَا بَيْنَ أَظْهُرِ اَلْجَيْشِ فَارْفَعُوا إِلَيَّ مَظَالِمَكُمْ وَ مَا عَرَاكُمْ مِمَّا يَغْلِبُكُمْ مِنْ أَمْرِهِمْ وَ مَا لاَ تُطِيقُونَ دَفْعَهُ إِلاَّ بِاللَّهِ وَ بِي فَأَنَا أُغَيِّرُهُ بِمَعُونَةِ اَللَّهِ إِنْ شَاءَ اَللَّهُ