* خداوند گله می‌کند از آدم‌هایی که در دریا و موقع طوفان، خدا را مخلصانه صدا می‌زنند، اما وقتی به ساحل می‌رسند، مشرک می‌شوند! (فَإِذا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذا هُمْ يُشْرِكُون؛ ( عنکبوت/۶۵)

* معنای استغفار و دعای اهل‌بیت(ع) که همه‌چیز از خدا گرفته‌اند، عذرخواهی از خداست که نتوانسته‌اند پاسخ مهربانی‌های او را بدهند. مثلاً امام سجاد(ع) در دعای ابوحمزۀ ثمالی عرضه می‌دارد: ممنونِ خدایی هستم که وقتی صدایش می‌زنم جوابم را می‌دهد «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَدْعُوهُ فِيُجِيبُنِي» این یعنی در مقابل مهربانی خدا شرمنده است ضمن اینکه اصلاً استرسِ «پاسخ نگرفتن» ندارد.

* متأسفانه اکثر دعاهای ما با سوءظن است؛ اینکه «نکند خدا جوابم را ندهد!» درحالی‌که طبق روایات، وقتی دعاکننده شروع کرد به دعا، باید یقین کند که حاجتش برآورده می‌شود (فَإِذَا دَعَوْتَ فَأَقْبِلْ بِقَلْبِكَ ثُمَّ اسْتَيْقِنْ بِالْإِجَابَةِ) (إِذَا دَعَوْتَ فَظُنَّ أَنَّ حَاجَتَكَ بِالْبَابِ؛ (کافی/۲/۴۷۳) انگار دعاکردن یعنی اینکه بعد از استجابت، داری تشکر می‌کنی و مهربانی خدا را می‌چشی، اصلاً حاجت‌گرفتن، فرع قصه می‌شود!

حجت الاسلام پناهیان، مسجد دانشگاه امام صادق علیه السّلام، ۱۳۹۷