لفظ شیعه در روزگار پیامبر(ص) بوده است و آن حضرت این واژه را درباره پیرامون علی(ع) به کار برده اند اما چرا این مذهب را منسوب به امام صادق(ع) کرده و از آن حضرت به <مذهب جعفری> تعبیر کرده اند، بدین علت بود که در فاصله انقراض امویان و قدرت یافتن عباسیان و نیز در دوران شکل گیری سلسه اخیر، امام صادق(ع) امکان و فرصت آن را یافت که به گسترش علم و رونق احکام الهی دست زند، ولی در شرایطی که سانسور و کنترل امویان و فاصله ای که بین اهل بیت(ع) و مردم پدید آورده بودند آزاد می شد، کوشید تا آموزش هایی که از طریق پدر و جدش آموخته بود انتشار دهد.
در چنین اوضاع واحوالی بود که امام صادق(ع) به شهرت رسید و امکان اظهار نظر پیدا کرد و توانست از یک سو آزادانه به نقد و بررسی مسائل دینی بپردازد و از سوی دیگر چهره سنت را از گرد و غبار و زنگار ها، آراء نادرست، شبهه ناک پاک کند.
بدین گونه بود که طالبان علم از جای جای جهان اسلام به مدینه هجرت کرده و در حوزه درس او گرد آمده در روزگار شکوفایی علم، مذهب اهل بیت به او منسوب شد، چرا که هر شیوه ای را از امام می پسنیده هر نظری که او تایید می کرد، لاجرم به او نست داده می شد.
در این دوران مبارک حوزه درسی امام صادق(ع) شهرتی عظیم یافت. وی رهبر فکری نهضت فرهنگی آن روزگار بود و کسانی که بعد ها مذاهب فقهی را تاسیس کردند در حوزه امام شرکت می کردند. در دوران یاد شده خانه امام صادق(ع) دانشگاهی بود که به حضور عالمان بزرگ در حدیث ، تفسیر،حکمت، کلام و … زینت یافته بود . در حوزه درسی وی غالبا دو هزار تن و گاه چهار هزار تن شرکت می کردند.