اهدا کتاب در هفته کتابخوانی
به گزارش معاون مالی مدرسه طی درخواست دو تن از خیرین مدرسه تعداد6 جلد کتاب با عناوین مختلف با موضوع سیره حضرت زهرا سلام الله علیها خریداری شده و در هفته ی وقف و کتاب و کتاب خوانی به کتابخانه این مدرسه هدیه گردید.
برگزاري جلسه اخلاق براي معاونين
به گزارش معاون فرهنگي جلسه اخلاق با موضوع بصيرت به سخنراني سركار خانم اصغري مدير مدرسه و با حضور معاونين ايشان برگزار شد.
خانم اصغري عنوان داشتند: بصيرت قوه اي است در قلب شخص كه به نور قدسي منور بوده و به وسيله آن حقايق اشيا و امور را درك مي كند. ايشان ادامه دادند: بصيرت در قرآنبه سه معناي يقين و اطمينا، شاهد، دلايل روشن تعريف شده است.
در قرآن به دو بينايي اشاره شده است بينايي ظاهري كه همان چشم است و بينايي باطني يا به تعبيري عقل.آيات بسياري نيز وجود دارد كه بينايي ظاهري را كنايه اي از بينايي عقلي يا باطني دانسته اند.پس بصيرت را مي توان قوه عقلي براي تشخيص راه صحيح و هدايت دانست و با بهره مندي از اين قوه به فراخور زمان هاي مختلف حقايق را شناخت و روشنگري نموده و مراقب بود كه از راه حق منحرف نشده و همواره در طراط مستقيم گام برداريم.
برگزاري جلسه هيئت امناء
به گزارش معاون مالي سركار خانم قلي زاده جلسه اي با حضور مسئولين و اعضا محترم هيئت امنا مدرسه برگزار گرديد.
در اين جلسه كه نماينده محترم مجلس حجت الاسلام والمسلمين دكتر نوروزي و دو عضو از اعضا شوراي شهر شهرستان نيز به عنوان مهمان حضور داشتند، پيرامون موضوعات جاري مدرسه مطالبي عنوان گرديد.
مدير مدرسه ضمن ارائه گزارشي اجمالي از فعاليت هاي پژوهشي،آموزشي، فرهنگي و مالي مدرسه نيازهاي ضروري مدرسه را بازگو نموده و قول مساعد را جهت سرعت بخشيدن به كمك هاي مسئولين و اعضا هيئت امنا جهت رفع مشكلات و نيازهاي مدرسه دريافت نمودند.
برگزاري جلسه اخلاق
جلسه اخلاق به سخنراني سركار خانم فرجي و با وضوع سيره اخلاقي رسول اكرم صلوات الله عليه با حضور طلاب برگزار گرديد.
در اين جلسه سخنران ضمن تبريك ماه ربيع الاول عنوان داشتند سيره حضرت رسول الگوي تمام عيار زندگي مسلمانان است . ايشان اسوه و نمونه كامل اخلاق مداري در اسلام هستند. رفتار ايشان با غير مسلمانان و دشمنان دين به گونه اي بود كه سبب شد بسياري از مخالفان مسلمان شوند. رابطه خوب ايشان با كودكان و پيشي گرفتن در سلام حتي به كودكان آنقدر تاثير گذار بود كه سبب شد بسياري از اطرافيان جذب دين شوند. اكنون و در اين عرصه زماني به عهده طلاب فرض است كه با تفحص در سيره نبوي به دنبال پيروي از ايشان باشند و در برخوردهاي اجتماعي و خانوادگي خود به نحوي باشند كه ديگران آنها را مصداق كامل مسلماني بدانند.
Mission’s of the Prophets: Justice
Who was Prophet Muhammad? And what was his mission?
For us Muslims, Prophet Muhammad is the last in the series of 124,000 prophets whom God sent for guidance of human society.
Almighty God says in the Qur’ãn,
“Certainly We have sent Our messengers with clear guidance; and We sent down to them the Book and the scale so that humans may conduct themselves with justice.” (Surah al-Hadid, 57:25)
All great prophets of God –Adam to Noah, Abraham to Moses, Jesus to Muhammad– came to establish justice in society.
استفتائاتی از حضرت آیتالله العظمی خامنهای به مناسبت هفته وقف
در ادوار مختلف موقوفاتی با توجه به شرایط زمان و مکان توسط مومنین انشاء و به مرحله اجراء در آمده است لکن در حال حاضر کاربرد برخی از آنها با شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی، اقتصادی جامعه هماهنگی نداشته و بعضاً متداول نمیباشد. سوالاتی که در این زمینه مطرح است عبارتند از:
آیا میتوان با توجه به شرایط روز و در جهت مصالح دولت و امت اسلامی و با ملحوظ نگهداشتن نیت اصلی واقف و در جهت هماهنگی با سایر برنامههای مدون و جاری دولت در کاربرد نظرات وقفی تغییراتی به عمل آورد؟
پاسخ:
بسمه تعالی
الوقوف علی حسب ما یوقفها اهلها، عواید وقف باید زیر نظر متولی شرعی و با نبود متولی خاص زیر نظر حاکم شرعی در جهت وقف صرف شود و زمان و مکان و مصالح دولت و ملت در آن اثر ندارد و نباید تغییر داده شود.
Imam Hasan (a.s.) and Amr Bil Maroof (Enjoining good)
Perhaps we all have experienced the situation where we meant to convey a correct criticism with good intentions to a friend, but it has unintentionally leaded to displeasure and annoyance. Have we ever thought about the best way to increase the effectiveness of criticism?
In general, when a person makes a moral criticism, two targets could be sought: (1) the action which the criticizer finds incorrect, (2) the person who has performed the incorrect action. What is painful and burdensome about criticism, and can lead to anger, grudge, and animosity is the damage that hurts one’s pride. Although that person might argue about his action and bring proofs for its correctness, in reality, he is defending “himself", and is attempting to save his esteem and personality.
آیات وقف و انفاق و صدقه
آیاتی که جایگاه وقف و انفاق و صدقه را مطرح می کنند
صاحب عروه الوثقی مینویسد:« وقف خود نوعی از صدقات است که گاهی واژه صدقه نیز به آن اطلاق میشود و نیز گاهی واژه صدقه بر اعم از وقف و اخوات آن یعنی حبس و سکنی و … اطلاق میشود. بنابر این وقف همان صدقه جاریه است. یعنی صدقهای که همچنان جاری و مستمر است. بر خلاف صدقاتی که این چنین نیستند.»
وقف در قرآن و روایات
در آیات عدیدهای از قرآن سفارش به نزدیک کردن قلوب و محبت و مساعدت به نیازمندان شده که 4 دسته آیات را میتوان نام برد که هر یک به نوعی به نقش و جایگاه وقف و انفاق و صدقه اشاره دارند. هر چند لفظ وقف در این آیات و روایات نیامده لکن به گفته اکثر فقها و مفسرین لفظ صدقه به ویژه صرفه جاریه در این بیانات اشاره به وقف است.
وقف
معنای لغوی
وقف در لغت به معنای ایستادن یا به حالت ایستاده ماندن و آرام گرفتن است و در اصطلاح فقهی، عقدی است که ثمره آن حبس کردن اصل، و رها کردن منفعت آن است.
به عبارت دیگر؛ «حبس کردن چیزی از طرف مالکش به وجهی از وجوه، به نحوی که فروش آن ممنوع باشد، به ارث منتقل نگردد قابل هبه نباشد، فروخته نشود و به رهن و اجاره و عاریت و از این قبیل داده نشود و صرف کردن آن مال در جهتی که واقف تعیین کرده است»
اقسام وقف
وقف به اعتبار موقوف علیه به عام و خاص تقسیم می شود.
وقف عام، وقفی است که مقصود از آن امور خیریه است و مخصوص دسته و طبقه معینی نیست مانند وقف بر فقرا، وقف بر طلّاب و مدارس و مساجد، و مقابل آن وقف خاص است و آن وقفی است که مخصوص دسته معین و خاصی است، مانند وقف بر اولاد یا افراد و یا طبقه ای خاص از مردم.
وقف برای ولی عصر(عج)
یکی از جلوهها و جنبههای مهم، حساس و زیبای اسلام، سنت حسنه وقف است که همواره برکات و آثار فراوانی برای جهان اسلام داشته و دارد. آنچه بسیار زیبا و شنیدنی است، تنوع دنیای وقف است. واقفین و نیکاندیشان محترم بنا بر شرایط زمان از داراییهای خود در زمینههای مختلف، خدمات بزرگی به فرهنگ و تمدن اسلامی نمودهاند. در حال حاضر از حیث تنوع نیتها، کشور ما رتبه اول را دارد که در همه زمینهها تقریبا وقف داریم، حتی وقفهای مهدوی نیز کم و بیش وجود دارد.
وقف مهدوی چرا؟
1. ضرورت نواندیشی در عرصه وقف
2. ضرورت طرح و گسترش فرهنگ مهدوی
این دو عامل بسیار مهم بهترین پاسخ به چرایی وقف مهدوی است.
با نگاهی گذرا به موقوفات، روشن میشود که این سنت پسندیده همواره با زمان و مکان در ارتباط تنگاتنگ بوده و همراه با شکل گیری نیازها و فرصتها تنوع و صورتهای مختلف پیدا نموده است.
جایگاه وقف در سیره و کلام امام حسین (علیه السلام)
وقف را باید یکی از ویژگیهای نظام حقوقی و اقتصادی اسلام دانست که در قرآن و روایات اسلامی به طور گسترده ای مطرح شده و اهل بیت علیهم السلام خود جزو اولین واقفان جهان اسلام هستند.
وقف در سخن و سیره امام حسین (ع) نمود خاصی داشته است. در حدیثی آمده است : امام حسین (علیه السلام) زمین و اشیایی را که ارث برده بود پیش از این که تحویل بگیرد، وقف کرد.
همچنین در روایتی آمده است : هنگامی که به امام حسین (ع) خبر دادند «عبدالله بن عامر» - از کارگزاران بنی امیه - چنین و چنان وقف کرده و عده زیادی برده آزاد کرده است، فرمود: «مَثَل عبدالله بن عامر همانند کسی است که از حاجیان و راهیان خانه ی خدا سرقت کرده و سپس اموال دزدی را صدقه می دهد .» آنگاه افزود: إِنَّمَا الصَّدَقَةُ الطَّیِّبَةُ صَدَقَةُ مَنْ عَرِقَ فِیهَا جَبِینُهُ وَ اغْبَرَّ فِیهَا وَجْهُهُ وقفی پاکیزه، وقفی کسی است که در راه کسب آن پیشانی اش عرق کرده و صورتش غبارآلود شده است .» وقتی از امام صادق علیه السلام سؤال شد: «منظور حضرت سید الشهداء علیه السلام چه کسی بوده است؟» فرمود: «علی بن ابی طالب علیه السلام .» (1)
تأثیر وقف در زندگانی اخروی
یکی از تمهیداتی که نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) برای حفظ و بقای جامعه اسلامی اندیشیدهاند مسئله وقف است.
وقف پشتوانه خدمات گوناگونی است که فرد و جامعه بدان نیاز دارند. متدینان برای جلب رضای خدا در زمان حیات خویش بخشی از اموال خود را برای کارهای خیر و ماندگار از مالکیت خود جدا و آن را برای خدمات عمومی وقف میکنند. چنانکه از دیرباز تا کنون بیشتر اماکن رفاهی و خدماتی مانند کاروانسراها، استراحتگاههای بین راهی، آبانبارها، قناتها و مراکز عبادی مانند مساجد و حسینیهها و مراکز علمی مانند مدارس و کتابخانهها و مراکز بهداشتی مانند بیمارستانها و درمانگاهها از طریق سنت وقف تأسیس و نگهداری شده است و بخشی از تمدن اسلامی مرهون این پدیده مبارک است و جوامع بشری همواره نیازمند اینگونه کمکهای ثابت و ماندگارند. در منابع اسلامی و روایات اهل بیت (علیهم السلام) به خیر ماندگار و صدقه جاریه سفارش شده و اجر و پاداش وقف یادآوری شده است.[1]
تاريخچه وقف در ايران
تاريخچه وقف در ايران
ايران
راجع به وضعيت اوقاف ايران در سدههاي اوليه بعد از اسلام، اطلاعات گويايي وجود ندارد و معلوم نيست كه در اين دوران موقوفات به صورت مستقل و از طريق متولي اداره ميشده، يا اينكه دولتها هم در آن دخالت داشتهاند. طبق اسناد تاريخي موجود، در ايران «ديوان اوقاف» در نيمه دوم قرن چهارم هجري به وجود آمده و با تأسيس آن، دولتها كاملاً در مسائل وقف دخالت كردهاند. حتي قسمت مهمي از مخارج دولتها از درآمد همين اوقاف تأمين شده است.
در دوران سلجوقيان و مخصوصاً در زمان سلطنت آلب ارسلان و ملكشاه كه خواجه نظام الملك وزارت آنها را برعهده داشت، موقوفات زيادي به خصوص در احداث مدارس «نظاميهها» وجود داشت، طوري كه جمع موقوفات اين مدارس به شصت هزار دينار ميرسيد.
در مقدمه تاريخ كرمان آمده:
وقف مصداق انفاق نيكو
«و اقرضوا الله قرضاً حسناً و ما تقدموا لانفسكم من خير تجدوه عند الله هو خيراً و اعظم اجراً«؛ «در راه خدا قرض الحسنه بدهيد و هر آن چه از كارهاي خير كه براي خود پيش انديشي كنيد، آن را بهتر و بزرگ تر نزد خداوند خواهيد يافت.»(سوره مزمّل،20)
در اين آيه، از كلمه ي ” خير"مي توان بر مدّعا استدلال كرد و هم مي توان ياري گرفت؛ زيرا همان گونه كه پيش تر اشاره شد، خير به معناي هر كار خوبي است، چنان چه مرحوم علامه طباطبايي در تأكيد اين مدّعا گفته:«عبارت” من خير” بيان ” ما” است و مقصود از خير، مطلق است اعمّ از واجب و مستحب.»(طباطبايي، 1380، ج20، ص 442)
در مورد” قرضاًًحسناً ” مي توان گفت در تفسير اين كلمه، موارد چندي بيان شده؛ از جمله برخي گفته اند: اقرضوا الله قرضاً حسناً، يعني اموال خود را انفاق كنيد، انفاق نيكو كه موافق رضاي خدا باشد. در اين صورت، اين جمله امر به ساير خيرات و يافتن جزاي بسيار در آن از سوي خداوند است. بعضي معتقدند كه مقصود، انفاق از پاكيزه ترين مال بر اهل استحقاق و مراعات نيّت و طلب رضاي خداوند است.
نگاه رهبر معظم انقلاب(مدظله العالی) به مقوله وقف
مقام معظم رهبری فرموده اند اكنون فرصت مغتنمي براي اجراي اين حكم پيشرفته و والاي اسلام است. از اين فهميده ميشود كه نگاه آقا همان نگاه پيامبر اكرم و ائمه اطهارعليهمالسلام است. رهبر معظم انقلاب نظرشان بر اين است كه اين حكم اسلامي بايد در جامعه رونق پيدا كند و ابعاد آن به لحاظ تاريخي، اجتماعي، اسلامي و اخلاقي و ديني تبيين شود و به جامعه اطلاعرساني شود.
ايشان انتظار دارند كه عموم جامعه بهخصوص كساني كه از ثروت برخوردارند، نسبت به اين سنت حسنه پيامبر اكرم و ائمه(ع) اقدام كنند. از سازمان اوقات و ادارات وابسته نيز انتظار دارند كه مردم را ـ بهخصوص متمكنين را ـ به اين سنت حسنه تشويق كنند.
البته تشويق هم دو بعد دارد. هم تشويق زباني و هم تشويق عملي است. تشويق زباني همان تبليغ است. اينكه ابعاد مختلف و احكام وقف تبليغ و با استفاده از رسانهها در جامعه مطرح و فرهنگسازي شود.