- انسان موجودی است که ما می خواهیم با شناخت او به شناخت حقیقتی بپردازیم که مخاطب اصلی تربیت اسلامی می باشد .
انبیاء الهی علیهم السلام از دیرباز همواره مخاطبین خود را به شناخت این حقیقت وسیع و بی انتها ، یعنی نفسِ خودشان ترغیب می نموده اند .در اسلام نیز فصل قابل توجهی از روایات به این موضوع واهمّیت شناخت آن پرداخته است .
* احادیث خودشناسی
بعنوان نمونه به بخشی از فرمایشات امیرالمؤمنین (علیه السلام) در این زمینه از کتاب شریف ((غرر الحکم و دررالکلم)) می پردازیم :

- أَعْظَمُ الْحِكْمَةِ مَعْرِفَةُ الإِنْسانِ نَفْسَهُ
بزرگترین دانش خودشناسی است .

- أفضَلُ العَقْل مَعرِفَةُ الإنسانِ نَفسَهُ ، فمَن عَرَفَ نَفسَهُ عَقَلَ ، و مَن جَهِلَها ضَلّ
برترین خرد شناسایی انسان به نفس خودش است ، پس هرکه خود را شناخت با خرد است و آنکه خود را نشناخت گمراه است .
- الكَيِّسُ مَن عَرَفَ نفسَهُ و أخلَصَ أعمالَهُ
زیرک کسی است که خود را شناخت .

- العَارِفُ مُن عَرَفَ نَفسَهُ فَاَعتَقَها و نَزَّهَها عَن کُلَّ ما یُبَعِّدُها
عارف کسی است که نفس خود را شناخت و آن را آزاد کرد و از هرچه که دورش می کند پاک گردانید .