علم به معروف و منکر(احکام)
شرایط امر به معروف و نهی از منکر
علم به معروف و منکر
شرط اولِ امر به معروف و نهی از منکر، علم به معروف و منکر است.یعنی امر و نهی کننده باید معروف و منکر را بشناسد و در غیر این صورت موظف نیست امر به معروف و نهی از منکر کند، بلکه نباید چنین کاري بکند؛ زیرا ممکن است در اثر جهل و نادانی امر به منکر و نهی از معروف کند. بنابراین نهی از منکر کردن کسی که نمیدانیم کارش حرام است یا نه (مثلاً معلوم نیست موسیقیاي که گوش میدهد از نوع مبتذل و حرام آن است یا حلال)، واجب بلکه جایز نیست. (اجوبۀ الاستفتاءات، س 1057 و 1059 و 1067)
اگر مسأله مورد اختلاف نباشد و احتمال دهد که مرتکب جاهل به حکم است، ظاهراً امر به معروف ونهی از منکر او واجب است، مخصوصا اگر اوجاهل مقصر باشد. و نزدیکتر به احتیاط آنست که اول او را به حکم مسئله ارشاد کند سپس اگر باز هم ادامه میدهد آنوقت او را امر و نهی کند، مخصوصا اگر او جاهل قاصر باشد.(تحریر الوسیله امام خمینی،شرط اول مسأله 3)
اگر فاعل، جاهل به موضوع باشد،امر و نهی و بر طرف کردن جهل او واجب نیست.(تحریر الوسیله امام خمینی، شرط اول مسأله)
آداب امر به معروف و نهی از منکر(احکام)
براي آمر به معروف و ناهی از منکر سزاوار است که در امر و نهی و مراتب آن چون طبیبی باشد که با مهربانی بیمار خود را معالجه میکند و چون پدري دلسوز باشد که همواره مصلحت فرزندش را رعایت میکند و نهیش لطف و رحمتی خاص براي گناهکار و لطف و رحمتی عام براي مردم باشد و نیت خود را براي رضاي خداي عزوجل خالص کند و این کار خود را از شائبه هاي هواي نفس و اظهار علو پاك کند و خود را شخصی منزه و برتر از گناهکار نبیند. چه بسا گناهکار، حتی اگر گناهش از گناهان بزرگ باشد، صفات نفسانی اي داشته باشد که خداي تعالی او را به واسطه آن صفات دوست میدارد، هرچند که از عمل او خشمگین است و چه بسا خود آمر به معروف و ناهی از منکر برعکس این است (یعنی در باطن دلش صفات بسیار نکوهیدهاي دارد که مورد خشم خدا است) و اگر چه خودش خبر نداشته باشد.(تحریر الوسیله امام خمینی(ره)، مسأله 14)
وجوب امر به معروف و نهی از منکر(احکام)
امر به معروف و نهی از منکر از واجبات و فرایض بسیار مهم و بزرگ اسلامی به شمار میرود و افرادي که این فریضه بزرگ الهی را ترك میکنندیا در برابر آن بی تفاوتند گناهکار خواهند بود و کیفري سخت و سنگین در انتظار آنهاست. امر به معروف و نهی از منکر نه تنها به اتفاق فقهاي اسلام واجب است، بلکه اصل وجوب آن جزو ضروریات دین مبین اسلام به شمار میآید. (رساله آموزشی، ج 1، ص 329)
بر هر مکلفی واجب است شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر و موارد وجوب و عدم وجوب آن را یاد بگیرد، تا مبادا در امر و نهی خود دچار عمل خلاف و منکر شود. (اجوبۀ الاستفتاءات، س 1074)
پشتوانه ي واجبات پرخطر
نماز است که مایه هاي لازم ایثار و گذشت و توکل و تعبد را که پشتوانه ي حتمی واجبات پرخطر و دشوار همچون جهاد و نهی از منکر و زکات است، در روح آدمی پدید میآورد و او را شجاعانه بدان میدان ها گسیل میدارد. هنگامی که به خاطر هجوم دشمن، فریضه ي جهاد اهمیّت می یابد، یا بر اثر دشواري زندگی قشرهایی از مردم، فریضه ي زکات و انفاق، همه را مخاطب می سازد، یا به اقتضاي تلاش دشمن در عرصه ي فرهنگ و اخلاق، امر به معروف و نهی از منکر واجب همگانی می شود، در همه ي این شرائط،نماز، نه فقط از شأن « خیرالعملی» فرونمی افتد، بلکه به مثابه ي پشتوانه ي روحی و معنوي همه ي مجاهدتها و ایثارها و خطرپذیري ها، بر اهمیّت آن افزوده می شود.
1376/07/07-پیام به هفتمن اجلاس سراسري نماز
ناسپاسی
شما دوستان ارجمند که اکنون همت به ترویج این فریضه گماشته اید، کار بزرگِ خود را چنانکه شایسته ي این فریضه است، پاس بدارید و با همه جانبه نگري در این کار، زبان بدگویان و ذهنِ بی خبران را از فروافتادن در ورطه ي ناسپاسی از این عملِ اصلاحی بزرگ، نجات بخشید.
1379/08/23-پیام به نخستین اجلاس پژوهشی امر به معروف و نهی از منکر
گناه نابخشودنی
دیگر آنکه در نظام اسلامی، اگرچه رسم و سنت انتقاد و نصیحت مشفقانه به مسئولین، یکی از مواهب الهی و مفاخر اسلامی و مایه ي رشد و ارتقاء و پیشرفت امور و مصداق بارز فریضه ي امر به معروف است و باید در جامعه بماند و توسعه و کیفیت بیابد، ولی مخلوط کردن این کار مستحسن و لازم با اشاعه ي روحیه ي بدبینی و سوءظن به کارگزاران اصلی کشور و بدگویی از آنان که به تضعیف روحیه، یا تضعیف جایگاه آنان بینجامد، خطایی بزرگ و خیانت آمیز خواهد بود. اگر کسانی با گفتن و نوشتن یا رفتار متعمدانه ي خود، بذر شک و تردید نسبت به مسئولان بلندپایه ي کشور را در دلها بیفشانند و فضا و افق را تیره و یأس آور جلوه دهند، با هیچ توجیه و بیانی نمیتوان آنها را خدمتگزار و خیرخواه به حساب آورد. این کار در کشور ما که از نظامی اسلامی و انقلابی، و مسئولانی کاملًا مردمی، و ملتی بااخلاص و فداکار، و صمیمیتی بی نظیر میان مردم و مسئولان، و استعداد و ظرفیتی درخشان براي کار و پیشرفت، و حیثیتی برجسته در جهان و میان ملتهاي عالم برخوردار است، بی شک ضربه به آینده ي کشور وخیانت به آرمانهاي انقلاب محسوب میشود و گناهی نابخشودنی است.
1370/03/13-پیام به مناسبت دومین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)
تفاوت افشا کردن بدي و نهی از منکر
؛« وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَۀِ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَۀ »درباره ي اشخاص، نقاط مثبت را، نقاط خوب را افشاء کنیم، منتشر کنیم. از کسی، از مسئولین کارخوبی سراغ دارید، این را بیان کنید و بگوئید. نقطه ي مقابل: اگر چنانچه نقطه ي منفیاي سراغ دارید، این را افشاء نکنید. افشاء نکردن معنایش این نیست که نهی از منکر نکنید؛ چرا، به خود آن کسی که به کارش اشکالی وارد است و باید ایراد گرفته شود، گفته بشود؛ اما افشاء کردن این چیزها مصلحت نیست.
1390/05/16-بیانات در دیدار مسئولان نظام جمهوري اسلامی ایران
امر به معروف و نهی از منکر در همه زمینه ها
در مسأله ي امر به معروف و نهی از منکر، فقط نهی از منکر نیست؛ امر به معروف و کارهاي نیک هم هست. براي جوان، درس خواندن، عبادت کردن، اخلاق نیک، همکاري اجتماعی، ورزش صحیح و معقول و رعایت آداب و عادات پسندیده در زندگی، همه جزء اعمال خوب است. براي یک مرد، براي یک زن و براي یک خانواده، وظایف خوب و کارهاي بزرگی وجود دارد.
هرکسی را که شما به یکی از این کارهاي خوب امر بکنید به او بگویید و از او بخواهید، امر به معروف است. نهی از منکر هم فقط نهی از گناهان شخصی نیست. تا میگوییم نهی از منکر، فوراً در ذهن مجسّم میشود که اگر یک نفر در خیابان رفتار و لباسش خوب نبود، یکی باید بیاید و او را نهی از منکر کند. فقط این نیست؛ این جزء دهم است.
نهی از منکر در همه ي زمینه هاي مهم وجود دارد؛ مثلًا کارهایی که افراد توانا دستشان میرسد و انجام میدهند؛ همین سوءاستفاده ي از منابع عمومی؛ همین رفیق بازي در مسائل عمومی کشور، در باب واردات، در باب شرکتها و در باب استفاده از منابع تولیدي و غیره؛ همین رعایت رفاقتها از سوي مسئولان.
1379/09/25-در خطبه هاي نماز جمعه ي تهران
امر به معروف، خوب است، اما
بحمد اللّه ملت ما بر دشمنانش فائق آمده است. ملت ما تا امروز، زبون دشمن نشده است؛ لیکن به هرحال دشمنی، اثر دارد. با این دشمنی ها، کدام کشور است که هیچ مشکلی نداشته باشد؟ نباید مشکلات را بزرگ کرد. نباید در زمینه هاي گوناگون، درشت نمایی کرد. البته تذکّر، خوب است؛ امر به معروف، خوب است؛ نصیحت، خوب است؛ اما با خیرخواهی، با روش عقلایی، بدون اینکه موجب تضعیف یک مجموعه ي خدمتگزار شود.
1377/01/27-با مسئولان و کارگزاران نظام به مناسبت عید سعید غدیر
مواظب باشید کسانی از این واجب الهی، سوءاستفاده نکنند
مواظب باشید کسانی از این واجب الهی، سوءاستفاده نکنند. حساب صاف کردنها، به خرده حسابهاي گذشته رسیدن، پرده دري، آبروریزي، تعرض به نوامیس و عرض و مال این و آن به بهانه ي این واجب الهی، اینها نباید باشد. مردم باید هوشیار باشند. مردم همواره و در همه ي قضایا تیزهوشند. تیزهوشی مردم است که خیلی از اوقات دستگاه ها را متوجه قضایاي گوناگون میکند. درهمین قضایاي رذالت ها و موذيگری هاي ضد انقلاب و گروهکها از روز اول تا امروز، غالباً مردم بودند که کمک کردند، مباشرت کردند، تیزبینی کردند، دقت به خرج دادند، چیزي را دیدند و اقدامی را انجام دادند و مسئولین را هم هدایت کردند. اینجا نیز همانطور است. خود مردم، با تیزهوشی نباید بگذارند این واجب الهی و این فریضه ي بزرگ زمین بماند، یا خداي ناکرده مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
1371/07/29-دیدار با قشرهاي مختلف مردم
سفر رهبر انقلاب به نوشهر و حضور در مراسم دانشآموختگی دانشگاههای افسری ارتش
حضرت آیتالله خامنهای فرماندهی معظم کل قوا صبح روزچهارشنبه (94/07/08) در مراسم دانشآموختگی، تحلیف و اعطای سردوشی دانشجویان دانشگاههای افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی رحمهالله نوشهر حضور یافتند.
در این مراسم، حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به حادثهی تأسفبار و خونین منا، آن را بهدلیل جان باختن هزاران نفر از حجاج بهویژه صدها نفر از حجاج ایرانی، عزا و مصیبتی واقعی برای ملت ایران خواندند و با اشاره به لزوم تشکیل کمیتهی حقیقتیاب با حضور کشورهای اسلامی و از جمله ایران، گفتند: دولت عربستان در انتقال ابدان مطهر جانباختگان به وظایف خود عمل نمیکند و جمهوری اسلامی ایران نیز تاکنون با خویشتنداری و ادب اسلامی، حرمت برادری را در دنیای اسلام نگه داشته است، اما این را بدانند که اندک بیاحترامی به دهها هزار نفر از حجاج ایرانی در مکه و مدینه و عمل نکردن به وظایف برای انتقال ابدان مطهر، عکسالعمل سخت و خشن ایران را در پی خواهد داشت.
دیدار فرماندهان ارتش با رهبر انقلاب در نوشهر
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روزپنجشنبه (94/07/09) در دیدار مسئولان و فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی، علت دشمنیها علیه انقلاب اسلامی را ایستادگی ملت ایران و صراحت و تسلیمنشدن در مقابل سیاستهای استکبار خواندند و تأکید کردند: نیروهای مسلح باید با شتاب در پیشرفتها و افزایش آمادگیهای خود، چنان اقتداری ایجاد کنند که دشمنان حتی جرأت نکنند خیال تعرض را به ذهن خود راه دهند.
حضرت آیتالله خامنهای، برنامهریزی برای «فردای بهتر و پیشرفتهتر ایران اسلامی» را در همهی بخشها ضروری دانستند و گفتند: آیندهی کشور به دست جوانانی است که باید قدر آنها را دانست و برای آنکه ایران فردا بتواند تواناتر، مقتدرتر و با زبان گویاتر در منطقه و دنیا ظاهر شود، باید نسل بعد را آمادهتر، مصممتر، دانشمندتر و شجاعتر پرورش داد.
زیارت غدیریّه
در پایان همه فائزین به ولایت حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را به خواندن زیارت غدیریّه امام هادی (علیه السلام) در مفاتیح الجنان شیخ عبّاس قمی در بخش زیارات، در قسمت زیارت مخصوصه حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در عید الله الاکبر غدیر دعوت می کنیم و از تمامی بزرگواران التماس دعا داریم.
لینک زیارت غدیریّه
http://imam-robatkarim.kowsarblog.ir/?p=168723&more=1&c=1&tb=1&pb=1
اهمّیّت زیارت غدیریّه
اهمیت و فضیلت بی نظیر زیارت معصومان: بر کسی پوشیده نیست. اصولاً زیارت اهل بیت (علیه السلام) از افضل اعمال است. برای هر امامی در گردن موالیانشان حقّی است که از جمله وفای به حقّ، زیارت قبر آن امام (علیه السلام) می باشد.
احادیث فراوان در فضیلت زیارت و ثواب های بسیار آن وارد شده است؛ همانند احادیثی که در کتاب شریف کامل الزّیارات آمده است. اعتبار این کتاب به حدّی است که حتّی عدّه ای از علما قائلند: هر راوی که نام او در این کتاب بیاید، صحیح است؛ هر چند توثیق دیگری در مورد او نداشته باشیم.
پیشوایان دین، ما را با این حقیقت آشنا کرده اند که برخی زیارت های شریف از ده ها، بلکه صدها حج بالاترست؛ برای نمونه می توانید به کتاب کامل الزیارات و کتاب مزار بحارالانوار مراجعه فرمایید.
اگر زمانی توانایی زیارت حضوری را نداریم، به زیارت از راه دور سفارش شده ایم، تا از همان ثواب برخوردار گردیم. یکی از بهترین این زیارت ها، زیارت غدیریه حضرت امام هادی (علیه السلام) است. زمانی که معتصم ملعون، حضرت امام هادی (علیه السلام) را به تبعید می برد؛ حضرت امام هادی (علیه السلام) در عید غدیر به نجف اشرف رسیدند و با این زیارت، جدّ بزرگوارشان حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را زیارت فرمودند.
در میان اعمال روز غدیر، نماز عید غدیر و زیارت غدیریه سفارش خاصّی دارد؛ البته این دو عمل، اختصاصی به این روز ندارند و در روایت آمده که در روزهای دیگر هم انجام می گیرد
محتوای زیارت غدیر
در ادامه به علت اختصار، تنها مروری کوتاه به محتوای زیارت غدیریه داریم. می توان با یک نگاه اجمالی، زیارت غدیریه را بر سه محور تقسیم کرد که به آن اشاره می شود:
1. آیات قرآن کریم در زیارت غدیریه
طبق شمارش موجود، ۳۲ آیه شریفه در زیارت غدیریه آمده است که بر محور بیان فضایل امیرالمؤمنین (علیه السلام) است؛ از جمله آیه لیله المبیت،آیه ابلاغ و آیه ولایت. علاوه بر آن، به ۴ آیه شریف نیز اشاره شده است.
2. فضایل حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در زیارت غدیریّه
بخشی از زیارت غدیریه شریف به بیان فضایل حضرت امیر (علیه السلام) اختصاص دارد. حدود ۲۰۶ فضیلت حضرت در این زیارت آمده است.