آثار آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی
وی در زمینههای گوناگون کتابهایی منتشر کردهاست که برخی از آنها به شرح زیر است:
بحوث فی علم الاصول (تقریرات درسهای اصول شهید صدر در ۷ جلد)
اضواء و آراء: تعلیقات علی کتابنا بحوث فی علم الاصول (۳ جلد)
دروس فی علم الاصول
درسنامه اصول فقه (۵ جلد)
قاعده الفراغ و التجاوز
قراءات فقهیه معاصره (۲ جلد)
بحوث فی الفقه الزکاه (۴ جلد)
بحوث فی الفقه الخمس (۲ جلد)
بحوث فی الفقه المضاربه
بحوث فی الفقه الشرکه
بحوث فی الفقه الزراعی
کتاب الاجاره (۲ جلد)
موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت علیهم السلام (تاکنون ۳۲ جلد)
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام (تاکنون ۵ جلد)
معجم فقه الجواهر (۶ جلد)
المعجم الفقهی لکتب الشیخ الطوسی (۶ جلد)
موسوعه الفقه المقارن (تاکنون ۶ جلد)
تحقیق و بازنگری کتاب الغدیر علامه امینی (چاپ جدید ۱۴ جلد)
منهاج الصالحین
مناسک الحج
استفتائات فی الحج
تدوین السیره النبویه و دراستها
محاضرات فی الثورة الحسینیة
الصوم، تربیة و هدایة
بایستههای فقه جزا
صحیفه عدالت
توضیح المسائل
استفتائات
رساله احکام جوانان
مناسک حج
احکام عمره مفرده
رسالت حسینی
تفسیر آیه «مودت ذی القربی»
حکومت اسلامی
جهانبینی اسلامی
إِنَّا للّه وإِنّا إِلَیهِ رَاجِعُونَ
در پی انتشار خبر درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی (زادهٔ ۱۳۲۷ در نجف) عضو فقیه شورای نگهبان، رئیس اسبق قوه قضائیه، نائب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام.
مدرسه علمیه امام خمینی ره ضمن عرض تسلیت محضر مقام عظمای ولایت حضرت امام خامنه ای مدظله العالی و خانواده ان مرحوم برای ایشان علو درجات را از خدا وند منان مسئلت نموده و ختم قرآنی را نثار روح مرحوم می نماید. روحشان شاد.
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت فقیه عالیقدر و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام آیت الله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفتند.
متن پیام حضرت آیت الله خامنهای به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با تأسف و اندوه خبر درگذشت فقیه عالیقدر و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیةالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی رضوان الله علیه را دریافت کردم. این ضایعهی اسفبار که پس از حدود یک سال بیماری سخت و دردناک واقع شده است مایهی تالّم همهی کسانی است که به مقام علمی و خدمات با ارزش ایشان به نظام اسلامی و نیز به مجموعههای فقهی و اصولی و حقوقی حوزههای علمیه آشنا میباشند. ایشان استادی بزرگ در حوزه علمیه قم و کارگزاری با وفا در مهمترین تشکیلات نظام جمهوری اسلامی، عضو مؤثری در شورای نگهبان و رئیس موفقی در مجمع تشخیص مصلحت بودند و آثار و برکات علمی بسیاری از خود بر جای نهادند. ایشان همچنین برادر سه شهید و از یاران و شاگردان و همراهان شهید نامآور و بزرگوار سیدمحمدباقر صدر بود. اینجانب مصیبت درگذشت این عالم برجسته را به خاندان مکرم، همسر گرامی و فرزندان محترم و همه وابستگان و نیز به حوزهی علمیه قم و شاگردان و همکاران علمی و ارادتمندان ایشان تسلیت میگویم و رحمت و مغفرت الهی و علوّ درجات ایشان را از خداوند متعال مسألت مینمایم.
سیّدعلی خامنهای
۴ دی ۱۳۹۷
بیان تاریخی درباره حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسلام)
رحلت بانوی کرامت
- پس از ورود حضرت معصومه (علیهاالسلام) به قم در روز 23 ماه ربیع الاول،آن حضرت 17 روز ساکن منزل موسی بن خررج بود. و در این مدت با حالت بیماری مشغول عبادت و راز و نیاز با خداوند بود.
- زمان رحلت:
قول مشهور این است که حضرت معصومه (علیهاالسلام) پس از آنکه در 23 ماهربیعالاول وارد قم شدند، 17 روز بیشتر زنده نبودند. بنابراین رحلت آن حضرت باید دهم ماه ربیع الثانی صورت گرفته باشد. «روز رحلت حضرت معصومه (علیهاالسلام) دهم ماه ربیع الثانی سال 201 هجری بوده است».[1]
بیان تاریخی درباره حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسلام)
مهاجرت از مدینه و ورود به شهر قم
- در سال 201 قمری در پی انتقال اجباری امام رضا (علیه السلام) به خراسان، حضرت معصومه (علیهاالسلام) بعد از یک سال تحمل دوری برادر بزرگوارش، به همراه عدهای از برادران و خواهران و عده دیگری از خویشان به منظور دیدار امام رضا (علیه السلام) از مدینه منوره عازم خراسان گردید. [1]
- «حضرت معصومه (علیهاالسلام) در رأس یک قافله 22 نفری متشکل از علویان و برادران امام رضا (علیه السلام) برای دیدار با آن امام همام رهسپار ایران گردید»[2] البته برخی از پژوهشگران تعداد افراد این کاروان را حدود 400 نفر نوشتهاند و قائلند 23 نفر از آنان در ساوه کشته شدند.[3]
اسرار وضو
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در حدیثی می فرمایند :
شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها در وضو، رازی دارد.
- شستن صورت در وضو، یعنی خدایا! هر گناهی که با این صورت انجام دادم، آن را شست وشو می کنم تا با صورت پاک به جانب تو بایستم و عبادت کنم و با پیشانی پاک سر بر خاک بگذارم.
- شستن دست ها در وضو، یعنی خدایا! از گناه دست شستم و به واسطه گناهانی که با دستم مرتکب شده ام، دستم را تطهیر می کنم.
- مسح سر در وضو، یعنی خدایا! از هر خیال باطل و هوس خام که در سر پرورانده ام، سرم را تطهیر می کنم و آن خیال های باطل را از سر به دور می اندازم.
- مسح پا، یعنی خدایا! من از رفتن به مکان زشت پا می کشم و این پا را از هر گناهی که با آن انجام داده ام، تطهیر می کنم.
منبع : من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 302، ح ، گروه دیده بان ولایت .
جوان ها، برای دلتان دری بسازید
✸ درباره دل صحبت به میان آمد این مطلب را برایتان بازگو کنم: شخصی خدمت آقای اراکی رحمةاللهعلیه رسید و عرض کرد: « آقا مرا موعظه کنید.»
آقای اراکی رحمةاللهعلیه فرمودند؛
«چه کاره هستی؟»
عرض کرد: «نجـّـار»
آقای اراکی رحمةاللهعلیه فرمودند:
« آیا برا ی دلت هم در ساخته ای؟ اگر برای دلت در نساختهای، برو بساز!»
عاقبت متعلق به ماست
امام خامنه ای :گاهی افرادی که با این بعد از تفکر اسلامی آشنا نیستند، در مقابل معادلات عظیم مادی جهان دچار حیرت و یاس می شوند ، احساس می کنند با این قدرت های عظیم ، با این تکنولوژی پیشرفته ، با این سلاح های مخرب ، با بودن بمب اتمی در دنیا یک ملت حالا انقلاب هم بکند ، مگر چقدر می تواند مقاومت کند ؟
- احساس می کنند که برایشان استقامت در مقابل فشار قدرت ظلم و استکبار ممکن نیست، اما اعتقاد به امام مهدی ، اعتقاد به روزگار دولت اسلامی و الهی به وسیله زاده پیغمبر و امام زمان این امید را در انسان به وجود می آورد که نه ، ما مبارزه می کنیم برای اینکه عاقبت متعلق به ماست ؛ برای اینکه نهایت کار ما یک وضع آنچنانی است که دنیا باید در مقابل او خاضع و تسلیم بشود و خواهد شد .
- برای اینکه روال تاریخ به سمت آن چیزی است که ما امروز پایه اش را ریختیم ، نمونه اش را درست کردیم ولو نمونه ناقصش . این امید اگر در دل ملت های مبارز ،مخصوصا ملت های اسلامی ، به وجود بیاید ، یک حالت خستگی ناپذیری به آنها خواهد داد که هیچ عاملی نمی تواند آنها را از میدان مبارزه روگردان کند و آنها را به شکست درونی و انهزام درونی دچار کند .
منبع : زندگی سیاسی ،مبارزاتی ائمه، انسان ۲۵۰ ساله.
صفت دوستان علی (ع)
اصبغ نباته،می گوید:
در مسجد کوفه و در محضر امیرمؤمنان علی (علیه السلام)بودم که غلام سیاهی را به اتهام سرقت به محضر آن حضرت آوردند. بعد از سه بار اقرار وی به دزدی و اثبات آن در نزد علی (علیه السلام ) امام دستور داد تا دست راست او را قطع کنند.
آن غلام با دست چپ، دست بریده خویش را در حالی که خون از آن می ریخت، برداشته و از محضر امام بیرون رفت.
در این موقع یکی از خوارج و دشمنان حضرت به نام «ابن کوا» خواست از فرصت استفاده کند و آن غلام را که از دوستداران اهل بیت علیهم السلام بود به بدگویی بر علیه امام علی علیه السلام تحریک نماید، لذا به او گفت:
«ای غلام دست تو را چه کسی قطع کرد؟!
نظریه جامع عدالت
نیروهای مؤمن و انقلابی برای مطالبه عدالت، چه موضوعاتی را باید رعایت کنند؟
نیازمند «نظریه جامع عدالت» هستیم.
شعار عدالت را تقویت و همگانی کنید.
دانشجویان درباره عدالت اجتماعی بیندیشند.
انسانی که با تقوا نیست نمیتواند منشاء عدالت اجتماعی باشد.
شاخص عدالت، قانون است.
عدالت بدون معنویت، یک «شعار توخالی» است.
ویلچر
با چرخیدن چرخ ویلچرت، جهان نیز می چرخد.
جهانی که تو خود ساخته ای، جهانی زیبا که حتی انسان های بدون ویلچر، آنان که بر پا ایستاده اند، هرگز طعم شیرین آن را نخواهند چشید.
جسم نشسته تو، بلندتر از قامت هر ایستاده ای سر به آسمان می ساید و تو چرخ ها را می دوانی تا قصیده بلند توانایی ات را برای چشم هایی که تو را ناتوان می بینند، بخوانی، ای قافیه خوش وزن شعر پویش و امید.
تو در تقدیر خویش انسانی را دیده ای که پاهایش به امانت نزد خدا مانده است. هم چنان چرخ را بچرخان، تا جهان زیبای تو بگردد.
امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری علیه السلام در روز جمعه هشتم ربیع الثانی سال 232 هجری قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت امام هادی علیه السلام و مادر مکرمه اش بانوی عارفه ایست که به نام های «سلیل »، «حدیثه » و «سوسن » خوانده می شود.
مدت امامت امام حسن عسکری علیه السلام شش سال بود که از سال 254 هجری قمری شروع و در سال 260 با شهادت آن حضرت پایان یافت. امام حسن عسکری علیه السلام در طول مدت زندگانی و به ویژه در دوران امامت خویش به واسطه مبارزه با طاغوت های زمان در تبعید و زندان و تحت نظر به سر می برد و سرانجام در هشتم ربیع الثانی سال 260 و در 28 سالگی در شهر سامراء و توسط احمد معتمد، پانزدهمین خلیفه عباسی به طرز مرموزی مسموم و به شهادت رسید.
سخاوت امام عسكری عليه السلام
از آنجا که امامان معصوم علیهم السلام برترین نمونه و اسوه کامل صفات عالیه انسانی بودند، رفتار آنان در همه ابعاد می تواند برای پیروانشان درس آموز باشد. و یکی از آن صفات زیبا، سخاوت است. ما در مورد سخاوت امام عسکری علیه السلام فقط به نقل یک روایت بسنده می کنیم:
محمد بن علی می گوید: زمانی بر اثر تهیدستی کار زندگی بر ما سخت شد. پدرم گفت: بیا با هم به نزد ابو محمد (امام عسکری علیه السلام) برویم. می گویند او مردی بخشنده است و به جود و سخاوت شهرت دارد. گفتم: او را می شناسی؟ گفت: نه، او را هرگز ندیده ام.
ترویج فرهنگ صرفه جویی در سيره امام حسن عسكری عليه السلام
برنامه ریزی صحیح در زندگی موجب رشد اقتصادی و از زیر ساخت های توسعه اجتماعی و بالندگی اقتصادی یک جامعه محسوب می شود. در سیره امام حسن عسکری علیه السلام در این رابطه نکات قابل توجهی وجود دارد و در ذیل نمونه ای از آن را می خوانیم:
محمد بن حمزه سروری می گوید: توسط ابوهاشم جعفری - که با هم دوست بودیم - نامه ای به محضر امام عسکری علیه السلام نوشته و درخواست کردم که آن حضرت دعا کند تا خداوند متعال در زندگی من گشایشی ایجاد بفرماید. وقتی که جواب را توسط ابوهاشم دریافت کردم، آن حضرت نوشته بود: «مات ابن عمک یحیی بن حمزة و خلف ماة الف درهم و هی واردة علیک، فاشکرالله و علیک بالاقتصاد و ایاک و الاسراف، فانه من فعل الشیطنة; پسر عمویت یحیی بن حمزه از دنیا رفت و مبلغ صد هزار درهم ارث باقی گذاشت و این درهم ها بر تو وارد می شود (به ارث به تو می رسد) پس خدا را سپاسگذاری کن و بر تو باد به میانه روی، و از اسراف بپرهیز که اسراف از رفتارهای شیطانی است.»
دُر تابنده
شیعیان مژده كه از پرده برون یار آمد
عسكرى پورنقى مظهر دادار آمد
گشت از كان كرم گوهر پاكى ظاهر
ز صدف آن دُر تابنده به بازار آمد
شد تولد ز سلیل آن مه تابنده حق
سامره از قدمش جنت الانهار آمد
بهر مولود حسن پورنقى از دل عرش
تهنیت باد ز خلاق، جهاندار آمد