فلسفه احیا شب قدر
شب قدر به اين جهت” قدر” ناميده شده كه جميع مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعيين مى شود، شاهد اين معنى سوره دخان است كه مى فرمايد ؛
« ما اين كتاب مبين را در شبى پر بركت نازل كرديم، و ما همواره انذار كننده بوده ايم، در آن شب كه هر امرى بر طبق حكمت خداوند تنظيم و تعيين مىگردد” (دخان- 3 و 4).
اين بيان هماهنگ با روايات متعددى است كه مى گويد در آن شب، مقدرات يك سال انسانها تعيين مى گردد، و ارزاق و سرآمد عمرها، و امور ديگر، در آن ليله مباركه تفريق و تبيين مى شود.
امام صادق علیه السلام فرمود ؛
صفحات: 1· 2
فضایل شب قدر
عظمت و فضیلت این شب را بر سایر شبها از این امور میتوان به دست آورد:
آمرزش گناهان: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در تفسیر سوره «قدر» فرمودند: «هر کس شب قدر را احیا بدارد و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، تمامی گناهانش آمرزیده میشود.» تفسیر منهج الصادقین، ج 10، ص 308
قلب رمضان: امام صادق علیهالسلام فرمودند: «از کتاب خدا استفاده میشود که شماره ماههای سال نزد خداوند، دوازده ماه است و سرآمد ماهها ماه رمضان است و قلب ماه رمضان لیلة القدر است». بحارالانوار، ج 58، ص 376 ؛ امالی شیخ صدوق، مجلس، 15، ح 4.
صفحات: 1· 2
ضربت خوردن امام در محراب
امام به شبستان مسجد وارد شد و در حالی که مشغول تسبیح خداوند بود کسانی که به خواب رفته بودند را بیدار فرمود. ابن ملجم به رو خوابیده بود. امام او را بیدار کرد و به او فرمود: برخيز از خواب براى نماز و چنين مخواب كه اين خواب شيطان است، بلكه بر دست راست بخواب كه خواب مؤمنان است، و بر پشت خوابيدن خواب پيغمبران است. امام سپس به ابن ملجم فرمود: قصد کاری داری که نزدیک است آسمان فروپاشد و زمین شکافته شود. اگر بخواهم می توانم خبر دهم که در زير جامه ات چه دارى.
صفحات: 1· 2
امید به شهادت، راز پایداری علی(عليه السلام)
حضرت علی(عليه السلام) در دوران زندگی پر تلاطم و پرفراز نشیب اش، همواره به شهادت می اندیشید و آنچه از آن نیرو می گرفت و جانش را سیراب می ساخت، امید به کشته شدن در راه خدا بود. این کلام از حضرت علی(عليه السلام) است که می فرمود((به خدا سوگند که اگر این امید نبود که در یکی از دیدارهای سخت که با دشمن در پیش است شهادت را بهره برم، اسب خویش زین می نهادم و از میان شما برای همیشه کوچ می کردم و دیگر تا آن زمان که نسیمی از شمال یا جنوب بوزد شما را طلب نمی کردم.))
هنوز کوفه و شهر مدینه می گریند
سکوت می وزد و باد ها پریشانند
و در به در همه در کوچه های بارانند
شب است و تشنگی نخل ها نمی خوابند
یتیم های خدا هم گرسنه ی نانند
قنوت نافله ها هم ز درد می سوزند
به یاد مسجد و محراب نوحه می خوانند
هزار آدم آواره ی پشیمان گرد
دوباره منتظر سوره های انسانند
تمام کوفه پر از ردّ اشک های علیست
و چاه ها که پر از ناله های پنهانند
شکست فرق نماز خدا به شمشیری
به من نگو که دگر کوفیان مسلمانند!
هنوز خون سرش روی فرق محراب است
و جمع قبله نشینان هنوز گریانند
هنوز کوفه و شهر مدینه می گریند
و بین یک در و دیوار روضه میخوانند
فضيلت شب قدر از منظر امام خميني(ره)
حضرت امام خمینی (ره) نیز در مورد فضیلت ماه رمضان و ارزش شبهای قدر و وجه تسمیه این شبها به «شب قدر» میفرمایند: «در وجه تسمیه «لیله القدر» علماء اختلافاتى کردند. بعضى بر آنند که چون صاحب شرف و منزلت است، و قرآنِ صاحبِ قدر به توسّطِ ملکِ صاحبِ قدر بر رسولِ صاحبِ قدر براى امّتِ صاحب قدر وارد شده است، لیله القدرش گویند. و بعضى گفتهاند که براى آن «لیله قدر»به آن گویند که تقدیر امور و آجال و ارزاق مردم در این شب میشود. و بعضى گفتهاند به واسطه آن که از کثرت ملائکه زمین تنگ شود، آن را قدر گویند». (آداب الصلاه «آداب نماز»، متن، ص 324)
صفحات: 1· 2
غلام کوی حسن علیه السلام
ما را غلام کوی حسن آفریده اند
مبهوت و مات روی حسن آفریده اند
ما را پیاله نوش شرابش رقم زدند
مست از خم و سبوی حسن آفریده اند
صفحات: 1· 2
جایگاه و اهمیت شب قدر
شب قدر برترین و مهمترین شب سال در فرهنگ اسلامی است. بنابر روایتی از پیامبر(صلوات الله عليه)، شب قدر از موهبتهای خدا بر مسلمانان است و هیچ یک از امتهای پیشین از این موهبت برخوردار نبودهاند. در قرآن کریم، سورهای کامل به توصیف و ستایش شب قدر اختصاص یافته و بدین نام (سوره قدر) خوانده شده است. در این سوره، ارزش شب قدر بیشتر از هزار ماه دانسته شده است. آیات یکم تا ششم سوره دخان نیز به اهمیت و رخدادهای شب قدر میپردازد.
صفحات: 1· 2
مجتبی
واژه «مجتبی»، برگرفته از ریشه «جبی» است. معنای اصلی «جبی» جمع کردن و جمع شدن است؛ مانند جمع شدن آب در حوض.[1] وقتی این کلمه به باب افتعال برده شود، مصدر آن «اجتباء» میشود، و به معنای جمع کردن با انتخاب و برگزیدن است.[2] برخی نیز گفتهاند وقتی «جبی» به باب افتعال برده میشود دلالت بر دقت و امتیاز خاص میکند.[3] «مجتبی» نیز اسم مفعول از باب افتعال و به معنای «برگزیده شده» است.
صفحات: 1· 2
دستاوردهاي قيام15 خرداد
بی شک قیام 15 خرداد از مهمترین نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی است که دستاوردهای زیادی برای مردم در پی داشت. یکی از مهمترین دستاوردهای این قیام این بود که مبارزین و انقلابیون فهمیدند باید به مبارزه و حرکتشان عمق بیشتری بدهند و با انسجام و تشکل قویتری پا به عرصه مبارزه بگذارند. عده ای از جوانهای مذهبی و پرشور که با نهضت امام به صحنه مبارزه وارد شده بودند و خشونت چندانی از رژیم ندیده بودند تصور می کردند که با همان تظاهرات و شعارها به راحتی می توانند حکومت پهلوی را ساقط کرده و به پیروزی دست پیدا کنند؛ اما وقتی خشونت حکومت را از نزدیک لمس کردند به این واقعیت پی بردند که برای رسیدن به قله پیروزی راه درازی در پیش رو دارند. از اینجا بود که فکر حرکت منسجم و تشکیلاتی که در بعضی از گروههای اسلامی مانند جمعیت مؤتلفه اسلامی از ابتدای نهضت وجود داشت در میان عده زیادی از جوانان مذهبی و انقلابی قوّت گرفت.
درس هاي يك قيام
قیام 15 خرداد را باید مقطع آغازین نهضتی دانست که سالها بعد به پیروزی رسید و منجر به انقلاب شکوهمند اسلامی شد.بررسی ابعاد مختلف واقعه 15 خرداد و زوایای این رخداد، موجب حاصل شدن عبرت هایی می شود و این توجه را نمایان می کند که چگونه یک واقعه، می تواند زمینه ساز سقوط یک حکومت و پایه ریزی حاکمیت جدید شود.
اگر بتوان واقعه 15 خرداد را به طور جامع تحلیل کرد آنگاه می توان عبرت هایی را مشاهده کرد که برای حاکمان، درس آموز بوده و در مواجهه با چنین رویدادهایی، برای آنان قابلیت بهره برداری دارد.در این متن کوتاه، به برخی آموزه های حاصله به طور اختصار توجه می شود.
صفحات: 1· 2
15 خرداد
در سحرگاه 15 خرداد 1342، عوامل رژیم شاه به خانه ساده و بیآلایش حضرت امام در قم یورش بردند و امام خمینی (ره) که روز پیش از آن در روز عاشورای حسینی در مدرسه فیضیه قم، طی سخنان کوبندهای پرده از جنایات شاه و اربابان آمریکایی و اسرائیلی او برداشته بودند، دستگیر و به زندانی در تهران منتقل شدند.
هنوز چند ساعتی از این حادثه نگذشته بود که خیابانهای شهر قم زیر پای مردان و زنان مسلمان و انقلابی که به قصد اعتراض از خانههایشان بیرون آمده و به حمایت از رهبرشان فریاد برآورده بودند، به لرزه درآمد. همین صحنه در تهران و چند شهر دیگر به وجود آمد تظاهرات مردم رژیم را سخت به وحشت افکند و برای سرکوب این قیام تاریخی به اسلحه روی آورد.
صفحات: 1· 2
تقوا
امام حسن (عليه السلام) : به يقين بدانيد كه شما هرگز تقوا را نشناسيد تا آنكه صفت هدايت را بشناسيد، و هرگز به پيمان قرآن تمسك پيدا نمي كنيد تا كساني را كه دورش انداختند، بشناسيد و هرگز قرآن را چنان كه شايسته تلاوت است؛ تلاوت نمي كنيد تا آنها را كه تحريفش كردند، بشناسيد. هرگاه اين را شناختيد، بدعت ها و بر خود بستن ها را خواهيد شناخت و دروغ بر خدا و تحريف را خواهيد دانست و خواهيد ديد كه آن كه اهل هواست، چگونه سقوط خواهد كرد.
(تحف العقول،ص227)
اخلاق .
در کتاب شریف وسائل الشیعه برای اخلاق می خوانیم: در ضمن روزه داری از دروغ، گناه، مجادله، حسادت، فحش، غیبت، مخالفت با حق و سرزنش و خشم و طعنه و ظلم و مردم آزاری و غفلت و معاشرت با فاسدان و سخن چینی و حرام خواری دوری شود و نسبت به نماز و صبر و صداقت و یاد قیامت توجه خاص داشته باشند؛ چراکه شرط حضور در این میهمانی فقط تحمل گرسنگی نیست.
میهمانی خدا
اما ماهی که ماه میهمانی خدا نام گرفته است حامل چند ویژگی است؛
1. میزبان ، خداوند است و میهمانان را شخصا دعوت کرده است. ” یا ایّها الذین آمنوا کُتب علیکم الصیام”
2. وسیله پذیرای ، شب قدر ، نزول قرآن ، فرود آمدن فرشتگان ، استجابت دعا ، لطافت روح و دوری از دوزخ و بسیاری از نعمت های دیگر که در آیات و روایات به آنها وعده داده شده است.
3. زمان پذیرایی ماه مبارک رمضان است که بهگفته ی روایات ، اول آن رحمت، وسط آن مغفرت، و آخر آن پاداش خواهد بود.
4. چگونگی پذیرایی ؛ شب قدر به گونه ای است که در آن نیاز یک سال میهمانان تأمین می شود و زمین با نزول فرشتگان در شب قدر مزیّن می گردد.
5. غذای این ماه ، غذای روح است که برای رشد معنوی لازم است نه غذای جسم . لطف غذای این مهمانی ، آیات قرآن است که تلاوت یک آیه آن در ماه رمضان همچون تلاوت تمام قرآن در ماه های دیگر است.