سيزدهم مهر سالروز هجرت امام خميني
سيزدهم مهر سالروز هجرت امام خميني از نجف اشرف به پاريس است، هجرتي تاريخي كه بعد از آن فصلي ديگر در نهضت امام خميني و انقلاب اسلامي گشوده شد.
تبعيد حضرت امام (ره) با افشاگري حضرت امام عليه تصويب لايحه کاپيتولاسيون آغاز گرديد، بعد از افشاگري امام (ره) در مورد لايحه کاپيتولاسيون کماندوهاي مسلح رژيم شاه با محاصره منزل امام خميني (ره) ، ايشان را به تهران منتقل و سپس با يک فروند هواپيماي نظامي تحت الحفظ مأموران امنيتي و نظامي به ترکيه تبعيد كردند.
اقامت امام(ره) در ترکيه يازده ماه طول کشيد و ايشان در روز سيزدهم مهر ماه سال 1344 به همراه فرزندشان آيت الله حاج آقا مصطفي از ترکيه به تبعيد گاه دوم، كه کشور عراق بود اعزام شدند و حدود 14 سال در شهر نجف اشرف اقامت گزيدند ، گرچه امام خميني در اين مدت تدريس، تحقيق، تربيت طلاب و امور مربوط به منصب زعامت و مرجعيت را در حوزه نجف انجام مي دادند،امااز امور سياسي و مبارزه با رژيم شاه نيز غفلت نمي كردند و در هر زمان كه فرصتي پيش ميآمد، با سخنرانيهاي روشنگر و با اعلاميه ها و بيانيه هاي ره گشا تنور مبارزات را گرم نگه مي داشتند و مبارزات مستمر ملت مسلمان ايران را رهبري مي كردند.
در اين راستا دولت عراق حجت الاسلام دعايي را به بغداد احضار کرد و از او خواست که پيامي را به اين مضمون به امام(ره) برساند که « ما در عين اينکه به شما احترام مي گذاريم، ولي به خاطر روابط با شاه محذوراتي داريم و از اين رو از شما مي خواهيم که رعايت بکنيد و فعاليت ها به صورت علني نباشد».حضرت امام با شنيدن اين پيام فرمودند : «اين آغاز کار است، شما به بعثي ها بگوييد من چنين چيزي را نمي پذيرم. من نمي توانم ساکت باشم و در ايران کساني که به من اعتقاد دارند، مبارزه کنند و خون بدهند، اگر آنان نمي خواهند من اين جا باشم، مي روم جاي ديگر و حرفم را مي زنم»
سرانجام در ديدار وزراى خارجه ايران و عراق در نـيـويـورک تصـمـيـم به اخراج امام خمينـى از عراق گرفته شـد. روز دوم مـهـر 1357 مـنزل امـام در نجف بـوسيله قـواى بعثـى محاصره شـد، انعکاس ايـن خبـر با خشـم گستـرده مسلمانان در ايران، عراق و ديگـر کشـورها مـواجه شـد . چون رژيم عراق عملا در صدد جلوگيري از مبارزات امام خميني برآمد ايشان ابتدا تصميم گرفتند به يكي از كشورهاي اسلامي بروند و در آن جا به مبارزات ادامه دهند، بنابراين ابتدا چند كشور اسلامي كه مورد نظر بودند مورد ارزيابي قرار گرفتند، ولي سرانجام كويت انتخاب شد روز 12 مهر ،امام خمينى نجف را به قصد مرز کـويت ترک كردند، اما دولت کويـت با اشاره رژيـم ايـران از ورود امـام بـه ايـن کـشـور جلوگـيـرى کـرد و سرانجام امام (ره) پـس از مشـورت با فـرزنـدشان ( حجه الاسلام حاج سيـد احمـد خمينـى ) تصميـم بـه هجـرت به پاريـس گرفتند.
امام (ره)به هنگام هجرت به پاريس در پيامي به ملت ايران، دلايل اين هجرت را چنين بيان نمودند:
«اكنون كه من به ناچار بايد ترك جوار اميرالمؤمنين عليهالسلام را نمايم و در كشورهاي اسلامي دست خود را براي خدمت به شما ملت محروم كه مورد هجوم همه جانبه اجانب و وابستگان به آنان هستيد، باز نميبينم و از ورود به كويت با داشتن اجازه، ممانعت نمودهاند، به سوي فرانسه پرواز ميكنم. پيش من مكان معيني مطرح نيست؛ عمل به تكليف الهي مطرح است. مصالح عاليه اسلام و مسلمين مطرح است. ما و شما، امروز كه نهضت اسلامي به مرتبه حساسي رسيده است، مسؤول هستيم. اسلام از ما انتظار دارد.»