هجرت امام خمینی به پاریس
هجرت امام خمینی به پاریس که با اعمال فشار رژیم پهلوی بر رژیم بعثی در سال 57 صورت گرفت بر خلاف تصور دولت وقت پهلوی، روند پیروزی انقلاب را شتابان کرد. بر اثر این رویداد، نهضت انقلاب ایران جهانی شد و ارتباط امام با ایران، برخلاف تصور رژیم، به آسانترین روش ممکن، عملی گردید. از آن پس بود که امواج انقلاب در درون ایران نیز غیر قابل مهار گردید و امام خمینی موفق شد کاری را که در طول چهارده سال زمینه انجام آن فراهم نشده بود، در مدت چهار ماه انجام دهد و رژیم پهلوی با سرعتی غیر قابل باور و پیشبینی، سقوط کند.
امام همچنانکه در نجف فرصت یافته بود نظریه ولایت فقیه را در سلسله درس های خود تبیین کند در پاریس در قالب مصاحبه و سخنرانی فرصت یافت ابعاد دیگری از طرح نظام جمهوری اسلامی را که شکل کلی آن با مشورت با بزرگانی مثل شهید مطهری و شهید بهشتی تعیین شد، مشخص سازد. وقتی از امام درباره شکل حکومت آینده ایران پرسیده میشود میفرمایند که جمهوری به همان معنایی که همه جا جمهوری است لکن این جمهوری بر یک قانون اساسی متکی است که قانون اسلام باشد. اینکه ما جمهوری اسلامی میگوییم برای این است که هنوز شرایط منتخب و هم احکامی که در ایران جاری میشود اینها بر اسلام متکی است لکن انتخاب با ملت است.میتوان گفت هجرت امام به پاریس به جهانی شدن انقلاب اسلامی کمک شایانی کرد. ملاقات شخصیت های مختلف جهان اسلام در محیط نسبتا آزاد پاریس این امکان را فراهم کرد که شناخت بهتری از طرح انقلاب اسلامی در مقایسه با دیگر جنبش های فعال و یا به رکود رفته جهان اسلام صورت گیرد. ملاقات امام با شخصیت ها و چهرههای غربی نیز در ایجاد یاس نسبت به عمر رژیم پهلوی و نیز کاستن از شدت مخالفت اولیه غربی ها با انقلاب اسلامی موثر بود. رسانههای غربی خواسته یا ناخواسته پیام انقلاب و امام را به جهانیان منتقل کردند. در اثر حضور امام در نوفل لوشاتو پاریس با توجه به اینکه فرانسه برای ایرانیان روادید را لغو کرده بود؛ ارتباط گیری با امام برای انقلابیون سهل تر و آسانتر شد. میتوان گفت حمایت ها و تجمعات دانشجویان ایرانی مقیم اروپا به جز اینکه در ایجاد اتحاد و وحدت میان آنان در مقابله با رژیم موثر بود؛ در افزایش صبغه مذهبی این جریانات نیز موثر بود. بخش مهمی از دانشجویان ایرانی مقیم اروپا و امریکا با این ارتباط ها و ملاقات ها با پیوند با انقلاب بخشی از نخبگان آینده جمهوری اسلامی را شکل دادند. ابزارهای رسانهای کوچکی مانند نوار و اعلامیه به سهولت در پاریس ضبط و به تهران مخابره می شد تا رسانه انقلابی بزرگ باشند. نکته قابل توجه دیگر که در تاریخ روحانیت شیعه کم نظیر است این است که امام بهرهگیری از فضای فرانسه برای پیشبرد انقلاب را در منافات با روحیه استقلال خواهی و نفی تفکر و سلطه غربی نمیدانستند و هوشمندانه از فضای بازتر غرب برای پیشبرد انقلاب استفاده کردند.