گل گاو زبان
گل گاو زبان به زبان عربی : لسان الثور
گاوزبان گیاهی است علفی و یک ساله که ارتفاع ساقه آن تا 60سانتی متر می رسد ساقه آن شیردار و خاردار می باشد .
برگ های این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است . گل های آن به رنگ آبی ، سفید و بنفش می باشد .
گاوزبان احتمالا از شمال آفریقا به نواحی دیگر راه یافته و امروزه در منطقه مدیترانه ، نواحی شمال آفریقا و قسمت هایی از خاورمیانه می روید . گل ، برگ و سرشاخه های گل دار آن به مصرف دارویی می رسد .
گل گاو زبان شادی آور ، رقیق کننده خون ، مقوی قلب ، رفع کننده اضطراب و دلهره ، از بین برنده افسردگی و کاهنده فشار خون و تپش قلب است .
گیاه دارویی گل گاو زبان گیاهی است ، علفی و پر طرفدار که در درجه نخست برای بیماری های مغزی و در درجه دوم برای بیماری های قلبی استفاده می شود و گل گاو زبان یرانی معروف ترین نوع این گیاه دارویی است .گل گاو زبان دارای طبع گرم و خشک است همچنین ضد بلغم و سودا ، خواب آور ، آرام بخش ، مفرح ، تسریع کننده و رقیق کننده خون و باز کننده عروق است .
مصرف گل گاو زبان برای نفخ مفید بوده همچنین این گیاه دارویی ضد سرفه ، مدر ، معرق ، ضدسموم و تب بر است .
خواص مغزی عصبی گل گاو زبان
از خواص مغزی عصبی گل گاو زبان می توان به خواب آور ، آرام بخش ، تقویت کننده مغز و اعصاب ، ضد جنون و رفع کننده حواس پرتی ، رفع کننده اضطراب و دلهره ، رفع کننده افسردگی و بی خوابی عصبی اشاره کرد .
خواص قلبی و عروقی گل گاو زبان
از خواص قلبی و عروقی گل گاو زبان می توان به مسکن ، بسریع کننده و رقیق کننده خون و تقویت کننده قلب اشاره کرد همچنین گل گاو زبان ضد تصلب شرایین است وفشار خون بالا و تپش قلب را می کاهد .
از کاربرد های بالینی گیاه گل گاو زبان می توان به مواردی از جمله از بین بردن افسردگی ، شادی آور ، پاک سازی کننده سودا و بلغم از بدن ، تقویت کننده مغز ، قلب وکلیه ، درمان گر گرفتگی در یائسه ها و تسکین دهنده دردهای قاعدگی اشاره کرد .
همچنین کاربردهای ویژه گل گاو زبان شامل رفع علائم سودایی از مغز ، تقویت اعضای رئیسه بدن ، جلوگیری از پیری زودرس ، ضد گر گرفتگی ، تنظیم عادات ماهیانه و درمان انزال زودرس است .
متخصصین تغذیه در گفت و گو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبری فارس توانا اظهار می دارد :
از گل ، برگ و سرشاخه های گل دار گل گاو زبان استفاده می شود و مواد موثره آن موسیلاژ ، صمغ ، روغن فرار وتانن است.
به گفته وی ، گل گاو زبان تصفیه کننده خون ،ملین و خلط آور ، مدر و آرام بخش قلب است همچنین در طب سنتی برای رفع ترس و از بین رفتن سودای خون از گل گاو زبان استفاده می شود ؛ گل گاو زبان ضد آسم و سرفه است و فشار خون بالا را کاهش می دهد.
این متخصص تغذیه اضافه می کند : مصارف دارویی این گیاه به صورت محلی بدین صورت است که گل های آبی گل گاو زبان را خشک کرده و دم کرده آن را مورد استفاده قرار می دهند . این گیاه در سرماخوردگی به عنوان معرق و کاهش دهنده فشار خون مورد استفاده قرار می گیرد همچنین خاصیت آرام بخشی دارد .
وی می گوید :
از خواص دارویی گل گاو زبان می توان به آرام کننده اعصاب ، تصفیه کننده خون ، عرق آور ، ادرار آور بودن اشاره کرد ؛ این گیاه کلیه ها را تقویت و سرماخوردگی را برطرف می کند همچنین در درمان برونشیت موثر است و باعث از بین رفتن سرفه می شود و بی اختیاری دفع ادرار را نیز درمان می کند .
خواص داروئی :
گاو زبان از نظر طب قدیم ایران سرد است .
گل گاو زبان و برگ های آن تصفیه کننده خون است
آرام کننده اعصاب است
عرق آور است
ادرارآور است
کلیه ها را تقویت می کند
سرماخوردگی را برطرف می کند
برای از بین بردن سرفه از دم کرده گل گاو زبان استفاده می شود
در درمان برونشیت موثر است
بی اختیاری دفع ادرار را رفع می کند
التهاب و ورم معده را درمان می کند
در درمان بیماری سرخک و مخملک مفید است
ضماد برگ های گاو زبان برای رفع ورم موثر است
برگ های گاو زبان را بپزید و مانند اسفناج از آن استفاده کنید
برگ های تازه گاو زبان دارای مقدار زیادی ویتامین C می باشد و در بعضی کشورها آن را داخل سالاد می ریزند
حکیم عقیلی خراسانی در مخزن الادویه آورده است :
به فارسی گاوزبان نامند . برگ نبات او با خشونت و ستبری و مایل به سیاهی و مفروش برزمین و بر روی آن نقطه های سفید شبیه به خار و زغب دار و ساقش قریب به زرعی و مزغب و شاخه هایش با زغب و باریک و سفید و گلش لاجوردی به شکل گل انار و تخمش مستدیر ولعابی و در جبال دارالمرز کثیرالوجود است و قسمتی از آن که در اصفهان و در بعضی بلاد گاوزبان می دانند ، مرماحوز است و گل او لاجوردی و کوچک و مدور می باشد .
در اول گرم وتر و قوتش تا هفت سال باقی است و گل او الطف وجمیع الاجزا او مفرح و مقوی باشد و جهت امراض سوداوی و سرسام و اعضای رئیسه و حواس و مسهل مره سودا و صفرا می باشد برسام و جنون و مالیخولیا و خفقان و خشونت سینه و سرفه وضیق النفس و نیکویی رخسار و سنگ مثانه و یرقان و تقویت حرارت غریزی موثر و مضر سپرز ومصلحش صندل است و قدر شربت از آبش تا چهار اوقیه و از جرم او تا ده درهم و بدلش به وزن او ابریشم محرق و چهردانگ او پوست ترنج است و چون از آب او و آب سیب وآب مویز شراب ترتیب دهند ، ده مثقال او تفریح به حد یک رطل شراب می کند بدون ازاله عقل و دو درهم از گل او با یک درهم طین ارمنی و دو درهم شکر رافع خفقان است .
عرق گاو زبان جهت امراض سوداوی مفید و در سایر افعال ضعیفتر از آن می باشد و قدر شربتش سی مثقال و برگ سوخته او جهت قلاع اطفال وسستی بن دندان و حرارت دهان مفید است .
در کتاب مفرده شناسی از مجموعه آموزشی دکتر حسین روازاده در مورد همه مفرده های گیاهی دارویی مطالبی جامع با ذکر منبع دست اول و تمامی خواص ، ویژگی ها و کیفیات توضیحاتی کامل آمده است
سایت روازاده