انواع نفس در قرآن کریم
در قرآن به سه نوع نفس اشاره شده :
1- نفس امارّة: كه همواره انسان را به بدى ها فرمان مى دهد و اگر با عقل و ایمان مهار نشود، انسان را به سقوط و تباهى مى كشاند. در قرآن مى خوانیم: «انّ النّفس لامّارة بالسوء الاّ ما رحم ربّى»(یوسف/53)
این نفس، آنقدر خواهش و خواسته خود را تكرار مى كند تا انسان را گرفتار سازد. حضرت على علیه السلام مى فرماید: نفس امّارة همچون فرد منافق تملّق انسان را مى گوید و در قالب دوست جلوه مى كند تا بر انسان مسلّط شود و او را به مراحل بعد وارد كند.
تربیت نفس
امام خامنه ای(مدظله العالی)
نفس، مجموعهی غرائز انسانی است که اگر این غرائز درست کنترل شوند، در راه صحیح به کار گرفته شوند، درست اعمال شوند، انسان را به اوج کمال خواهند رساند.
بیانات در دیدار شرکتکنندگان در هفدهمین اجلاس نماز - ۱۳۸۷/۰۸/۲۹
آفات دوستی
عواملي كه سبب پاره شدن رشتههاي دوستي ميشود، بسيار است. شمارياز مهمترين آنها عبارت است از:
آفات دوستی عواملی كه سبب پاره شدن رشتههای دوستی میشود، بسیار است. شماریاز مهمترین آنها عبارت است از:
الف. آزرده خاطر ساختن دوست:
باید از رفتار و گفتاری كه مایة رنجش دوست میشود، به شدت پرهیز كردتا دوستیها استمرار یابد. علی(ع) میفرماید: اِذا احْتَشَمَ الْمْؤمِنُ أَخاهُ فَقَدْ فارَقَهُ.
زمانی كه انسان دوست خود را ناراحت و خشمگین ساخت، زمینه جدایی را فراهم ساخته است. «نهج البلاغه، حکمت480» در این حدیث شریف واژة «احتشم» به كار رفته است كه به معنایخشمگین و شرمنده ساختن دیگری است.
دیدار رئیس جمهوری روسیه با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی بعدازظهر روز دوشنبه(94/09/02) در دیدار آقای ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با استقبال از گسترش بیشتر همکاریهای «دوجانبه، منطقهای و بینالمللی» از حضور تأثیرگذار مسکو در مسائل منطقهای بهویژه سوریه تمجید کردند و افزودند: نقشهی بلندمدت آمریکا برای منطقه به زیان همهی ملتها و کشورها بهویژه ایران و روسیه است و باید با هوشمندی و تعامل نزدیکتر، آن را خنثی کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار که حدود دو ساعت طول کشید، آقای پوتین را شخصیت برجستهای در دنیای امروز خواندند و با تشکر از تلاشهای این کشور در موضوع هستهای افزودند: این مسئله به یک سرانجامی رسیده است اما ما هیچ اعتمادی به آمریکاییها نداریم و با چشمان باز، رفتار و عملکرد دولت آمریکا را در این قضیه تحت نظر داریم.
دیدار رئیس جمهوری نیجریه با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از ظهر امروز (دوشنبه) در دیدار آقای محمد بوهاری رئیس جمهوری نیجریه، افزایش همکاریهای کشورهای اسلامی در دفاع از هویت اسلام و مسلمانان را یک ضرورت اساسی برشمردند و تأکید کردند: ائتلافهای جهانی مدعی مبارزه با جریانهای تروریستی بههیچوجه قابل اعتماد نیستند زیرا در پشت پردهی ایجاد یا حمایت از تروریستهایی نظیر داعش همین عوامل مخرّب بهخصوص آمریکا قرار دارند.
حضرت آیتالله خامنهای «دشمنان صریح اسلام» و «دشمنانی را که بهنام اسلام با اسلام دشمنی میکنند»، دو لبهی یک قیچی دانستند و افزودند: کشورهای اسلامی در مقابل این دشمنان خطرناک باید با افزایش همکاریها از هویت و منافع خود حفاظت کنند.
دیدار رئیس جمهوری ونزوئلا با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز دوشنبه(94/09/02) در دیدار آقای نیکلاس مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا با تجلیل از مقاومت و حرکت الهامبخش ونزوئلا در مقابل سیاستهای استکباری تأکید کردند: امروز سیاستهای استکباری همچون بلایی بزرگ به جان بشریت افتاده و تنها راه پیشرفت و پیروزی کشورهای مستقل، «ایستادگی» و «تکیه بر تودههای مردم» در «جنگ ارادهها» است.
حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به سیاستهای طمعورزانهی آمریکا در منطقهی آمریکای لاتین افزودند: آمریکا این منطقه را حیاط خلوت خود میدانست اما حرکت بیبدیل ونزوئلا توانست این منطقه را به نقطهای مستقل و با هویت تبدیل کند.
دیدار رئیس جمهوری ترکمنستان با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز یکشنبه(94/09/01) در دیدار آقای «قربانقلی بردی محمد اف» رئیس جمهوری ترکمنستان با اشاره به روابط نزدیک و دوستانهی ایران و ترکمنستان و ظرفیتهای فراوان موجود برای توسعهی همکاریهای دوجانبه و مقابله با آتشافروزیها در منطقه، تأکید کردند: راه مقابله با جریانهای تروریستی و خنثی کردن نفوذ آنها، مجال دادن به مردم در فعالیتهای صحیح اسلامی و تقویت حرکتهای فکریِ اسلامیِ معتدل و عقلانی است.
حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار، دو ملت ایران و ترکمنستان را همسایگانی همچون دو خویشاوند توصیف کردند و با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیتهای فراوان در جهت توسعهی همکاریها افزودند: لازم است که با جدیت در جهت اجرای توافقات صورتگرفته گامهای مؤثر و عملی برداشته شود.
دوست خوب از نگاه قرآن
نکته مهم در این میان، تأثیر بسیار زیاد دوست بر شخصیت انسان است که در آیات قرآن کریم و روایات معصومان علیهمالسلام، به این موضوع اشاره شده است.
یکی از مباحث بسیار مهم در مسائل اجتماعی، میزان و نحوه ارتباط انسان ها و به عبارتی، دوستی ها و روابط دوستانه با یکدیگر است. انسان از انتخاب دوست ناگزیر است و محتاج به دوست.
در سوره فرقان خداوند حال برخی ظالمان را اینگونه بیان میدارد: (روز قیامت) روزی است که میبینی ظالم (از شدت حسرت) دست خود را میگزد و (میگوید:ایکاش با فلان شخص دوست نمیشدم!
امیرالمومنان علیه السلام میفرماید: کسی که شخصیت او بر شما مشتبه شد و از دین او اطلاعی نداشتید، به دوستانش نگاه کنید؛ اگر آنان از اهل دین خدایند، پس آن شخص نیز بر دین خداست، ولی اگر دوستان وی بر غیر دین خدا بودند پس بدانید که او نیز هیچ بهرهای از دین خدا ندارد.
خصوصیات یک دوست خوب از منظر قرآن
1- ایمان
یا ایهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَعَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ تُلْقُونَ إِلَیهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ کَفَرُوا بِمَا جَاءَکُمْ مِنْ الْحَقِّ ممتحنه/1 ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید. شما به آنان اظهار محبت میکنید؛ در حالی که آنها به آنچه از حق برای شما آمده، کافر شدهاند.
2- احترام به مقدسات و مسائل دینی
یا ایهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنْ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَالْکُفَّارَ أَوْلِیاءَ … وَإِذَا نَادَیتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًا مائده/ 57ـ 58 ؛ای کسانی که ایمان آوردهاید! افرادی که ایین شما را به باد استهزا و بازی میگیرند ـ از اهل کتاب و مشرکان ـ ولی خود انتخاب نکنید… آنها هنگامی که (اذان میگویید و مردم را) به نماز فرامیخوانید، آن را به مسخره و بازی میگیرند.
(جملات ناب آیت الله بهجت)
جملات ناب حضرت آیت الله بهجت:
اگر می خواهید از ناحیه دعا به جایی برسید، زبان حالتان این باشد:
تسلیم خدا هستیم، هرچه بخواهد بکند، بنا داریم عمل به وظیفه بندگی کنیم.
شکر موجب ازدیاد نعمت ها ست و اگر شکر نکردید، خبری از ازدیاد نیست. لذا اگر دیدیم ازدیاد نیست، شک نکنیم و بدانیم که شکر نیست.
(جملات ناب آیت الله بهجت)
1- وظیفه ما همین است که در صورت امکان، امر به معروف و نهی از منکر کنیم. اما این که چه طور نتیجه بدهد، مقدّرات دست ما نیست.
2- خوشا به حال کسی که خطای خود را ببیند، و به آن عیب خود توجه داشته باشد و عیوب دیگران را نادیده بگیرد و خود را کامل و بی نقص نبیند.
کنترل زبان
هیچ چیزی به زندان طولانی از زبان سزاوارتر نیست.
نگه داشتن زبان پادشاهی و رها کردن آن هلاکت و نابودی است.
حضرت علی (ع)بحارالانوار، جلد71 ص 277
………………………………………
روزه دل بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
حضرت علی(ع)بحارالانوار،جلد71،ص286
………………………………………
خاموشی،گنجی وافر و زینت بردبار و پوشش نادان است.
به روایت داوود رقی از امام صادق(ع)
بحارالانوار،جلد71،ص288
وصیت نامه جانباز شهید احمد بابکان
بايد بدانيم كه سه چيز انسان را بهشتي و جهنمي ميكند:
1- تفكر
2- سكوت
3- كلام
هر نگاهي نيست در او سودي، و هر كلامي كم نيست در آن ياد خداوند، پس او تقوي است، و سكوتي كه در آن فكر نباشد پس غفلت است، پس خوشا به سعادت كسي كه نظر او عبرت است و در سكوتش فكر كردن باشد و حرف زدنش ذكر خدا باشد، گريه كند بر خطايش و مردم از او در امان باشند. (بابت چشم و زبان و …) و بايد بدانيم آنچه امروز ممكن است خداي ناكرده به انقلاب اسلامي ما ضربه بزند فقط هواپرستيها و خودخواهيها و بي عدالتيها خواهد بود. بكوشيد همه تابع حق باشيد و از تفرقهاندازيها دوري كنيد و بايد سعي نماييم تا تمامي خواستههايمان را بر خواستههاي خداوند تبارك و تعالي منطبق گردانيم و هميشه توكل به خداوند و توسل به ائمه (ع) كه امكانپذير ميباشد، داشته باشيم.
وصیت نامه شهید محمد جهان آرا
از روزی که جنگ آغاز شد تا لحظه ای که خرمشهر سقوط کرد یک ماه بطور مداوم کربلا را می دیدم. «ربنا افرغ علینا صبرا و ثبت اقدامنا و انصرنا علی القوم الکافرین».
بارپرودگارا، ای رب العالمین، ای غیاث المستغیثین و ای حبیب قلبو الصالحین. تو را شکر می گیوم که شربت شهادت این گونه راه رسیدن انسان به خودت را به من بنده ی فقیر و حقیر و گناهکار خود ارزانی داشتی.
من برای کسی وصیتی ندارم ولی یک مشت درد و رنج دارم که بر این صفحه ی کاغذ می خواهم همچون تیری بر قلب سیاه دلانی که این آزادی را حس نکرده اند و بر سر اموال این دنیا ملتی را، امتی را و جهانی را به نیستی و نابودی می کشانند، فرو آورم.
فلسفه,حدود،اسباب و انگیزههای، پیامدها و راهکار های غضب
فلسفه غضب
اگر انسان گمان کند که خداوند نیرویی را در انسان بیحکمت آفریده است یا اینکه بعضی از نیروهای خدادادی صرفاً جنبه ویرانگری دارد چنین کسی حکمت خدا را نشناخته است، هنگامی که انسان خشمگین میشود تمام توان او بسیج میگردد و گاهی قدرت او چندین برابر میشود فلسفه وجودی این حالت در واقع آن است که اگر جان و مال یا منافع دیگر انسان به خطر بیفتد، حداکثر دفاع را در برابر مهاجم داشته باشد و این نعمتی بسیار بزرگ است. بنابراین نیروی غضب نیروی مفید و مهم دفاعی است و برای بقای حیات انسان ضرورت دارد مشروط بر این که در جای خود بکار گرفته شود. (مثل غضب حضرت موسی علیه السلام به دنبال گمراهی بنیاسرائیل و گوساله پرستی آنان که در سوره طه آیات 92 تا 94 به آن اشاره شده است.)[1]