همسر داری و شیوه زندگی حضرت فاطمه ( سلام الله عليها)
همسر داری و شیوه زندگی حضرت فاطمه ( سلام الله عليها) یکی از عوامل بسیار مهم و اساسی در زمینهی تحکیم خانواده ، تدبیر در حسن سلوک با همسر استاین مفهوم از مفاهیم پیچیدهای است که چندین مفهوم دیگر در تشکّل ساختار آن نقشآفرینی میکنند.
فراست و کاردانی در تدبیر منزل و رفتار با همسر، میتواند از تعیینکننده ترین عوامل موفقیت در آیین همسرداری به حساب آید.
بدون تردید در میان زنان و بانوان اسلامی ، فاطمه زهرا (سلام الله عليها ) محبوب ترین چهره دینی ، علمی ، ادبی ، تقوایی و اخلاقی در میان مسلمانان و دیگر مردم جهان به شمار می رود . شخصیت فاطمه زهرا ( سلام الله عليها ) سرور زنان جهان ، اسوه و الگویی تام و تمام برای تمام زنان عاشق عفت و فضیلت است . بنابراین به اختصار به شیوه همسرداری برترین بانوی دو عالم اشاره می کنیم : 1 ـ توجه به ظرایف روحیات همسر:
یکی از عوامل استحکام بخش پیوندهای مودّت میان زن و شوهر این است که طرفین بتوانند حالات و روحیات یکدیگر را درک کنند. شاید هیچ عاملی به اندازهی درک متقابل روحیات در زندگی خانوادگی، نمیتواند آرامشبخش و سازنده باشد. مهمترین عامل و سبب محبت نیز معرفت است و درک روحیه و شناخت ابعاد وجودی همسر، از تجلّیات معرفت به اوست. فاطمه (سلام الله علیها )، علی(عليه السلام) را خوب میشناخت و بر روحیات او مشرف بود. در شرایطی که دیگران علی(عليه السلام) را درک نمیکردند و از جلوههای رفتاری وی سوء برداشت مینمودند ، این همسرگرامی وی بود که او را میشناخت و برای دیگران رفع ابهام میکرد.
فاطمه زهرا (س) از دیدگاه بزرگان
آيت الله ابراهيم اميني چنين ميگويد: حضرت زهرا «عليها السلام» بدون شك در رأس تمام بانوان اسلام قرار دارد. زيرا او تنها بانويي است كه پدرش معصوم، شوهرش معصوم و خودش نيز معصوم بوده است. محيط پرورش و زندگي حضرت زهرا «عليها السلام» محيط عصمت و طهارت بوده است. دوران كودكي خويش را در خانه شخص اول اسلام يعني پيامبر برگزيدهاي كه تحت تربيت مستقيم پروردگار جهان قرار داشت طي كرد. دوران خانهداري و بچهداري را در خانه دومين شخصيت ممتاز اسلام يعني علي «عليه السلام» گذراند. در اين دوران كوتاه دو پسر معصوم حسن «عليه السلام» و حسين «عليه السلام» را تربيت كرد و دو دختر شجاع و فداكار مانند زينب و امكلثوم به جامعه تحويل داد. در چنين خانهاي بهطور قطع ميتوان نتايج درخشان احكام و برنامههاي اسلامي را بالعيان مشاهده نمود و بانوي شايسته و نمونه اسلام را پيدا كرد.
منبع
فرهنگ فاطمیه الفبای شخصیتی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
دعاهای قرآنی
دنيا و آخرت را با همديگر بخواهيد
و مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنٰا آتِنٰا فِي الدُّنْيٰا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنٰا عَذٰابَ النّٰارِ
و از آنان كسى است كه مىگويد:«[اى]پروردگار ما! در دنيا به ما نيكى، و در آخرت[نيز]نيكى نما؛و ما را از عذاب آتش حفظ كن.
نکته ها و اشاره ها
1- آيهى فوق منطق اسلام را در مورد دنيا و آخرت و راه مسلمانان را در برخورد با دنيا روشن مىسازد.مسلمان واقعى كسى است كه دنيا و آخرت را با هم مىخواهد و از مواهب دنيوى استفاده مىكند و دنيا را مزرعهى آخرت قرار مىدهد و البته اينگونه افراد از دعا و اعمال خود بهره مىبرند.
بهترین صفت برای زن از دیدگاه حضرت زهرا (س)
امام علی (ع) می فرماید، جمعی در حضور رسول خدا (ص) بودند و من هم بودم پیامبر (ص) به ما رو کرد و فرمود:
اخبرونی ای شیی ء خیر للنساء :
به من خبر دهید بهترین چیز برای زنان چیست؟
همه ما از پاسخ صحیح این سؤال در مانده شدیم، سپس حاضران متفرق شدند، من به خانه آمدم و جریان سؤال پیامبر (ص) و عجز ما از جواب به آن سؤال را برای حضرت زهرا (س) تعریف کردم.
فاطمه (سلام الله عليها) فرمود: ولی من پاسخ سؤال را می دانم،
خیر للنساء ان لایرین الرجال و لا یراهن الرجال :
بهترین چیز برای زنان آن است که مردان نامحرم را نبینند و مردن نامحرم نیز آنها را نبینند
در بعضی از عبارات آمده: ان لاتری رجلاً و لایراها رجل
به حضور رسول خدا (صلوات الله عليه) رفتم و عرض کردم پاسخ آن پرسش که از ما کردی این است: بهترین چیز برای زن آن است که نه مرد نامحرم او را بنگرد و نه او مرد نامحرم را بنگرد
فرمود: تو که نزد من بودی، پاسخ این سؤال را ندادی، اکنون بگو بدانم، چه کسی این پاسخ را به تو آموخت؟
علی (عليه السلام) گفت: فاطمه (سلام الله عليها) این جواب را داد
پیامبر (صلوات الله عليه) از این پاسخ، خرسند شد و فرمود:
ان فاطمة بضعة منی
همانا فاطمه (سلام الله عليها) پاره تن من است
کشف الغمه، ج ۲ ص ۲۳ و ۲۴
تسبیحات حضرت زهـــرا «سلام الله عليها»
تسبیح حضرت فاطمه زهرا(سلام الله عليها» ) مشتمل بر سه جمله است و آنها عبارتاند از: «اللَّهُ اَکْبَرُ» ٣٤ بار.
«اَلْحَمْدُ لِلَّهِ» ٣٣ بار.
«سُبْحانَ اللَّهِ» ٣٣ بار.
البته در برخى از روایات، جمله «سُبْحانَ اللَّهِ» قبل از «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ» ذکر شده است. اگر چه در جملات تسبیح فاطمه(س)، «تکبیر» و «تحمید» نیز وجود دارد؛ ولى از باب تغلیب، مجموع سه جمله به عنوان «تسبیح» نامیده شده است.
دلیل نامیده شدن این اذکار به «تسبیح فاطمه زهرا(سلام الله عليها» » این است که: روزی حضرت فاطمه(سلام الله عليها)از پیامبر اکرم(صلوات الله عليه )درخواست کرد که کنیزى به او بدهد تا در کارهاى خانه او را کمک کند. پیامبر(صلوات الله عليه) در جوابش فرمود: «یا فاطِمَةُ! اُعْطِیکِ ما هُوَ خَیْرٌ مِنْ ذلِکَ تُکَبِّرِینَ اللَّهَ بَعْدَ کُلِّ صَلاةٍ اَرْبَعاً وَثَلاثِینَ تَکْبِیرَةً وَتَحْمَدِینَ اللَّهَ ثَلاثاً وَثَلاثِینَ تَحْمِیدَةً وَتُسَبِّحِینَ اللَّهَ ثَلاثاً وَثَلاثِینَ تَسْبِیحَةً ثُمَّ تَخْتِمِینَ ذلِکَ بِلا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ فَذلِکَ خَیْرٌ مِنَ الدُّنِیا وَما فِیها وَمِنَ الَّذِى اَرَدْتِ؛ ) (1)
اى فاطمه! چیزى بهتر از آن به تو عطا مىکنم، [و آن این است که] بعد از هر نماز ٣٤ بار تکبیر خدا، ٣٣ بار حمد خدا و ٣٣ بار تسبیح خدا را مى گویى و آن را با ذکر لا اِلهَ اِلَّا اللَّه ختم مى کنى.
و این بهتر است از دنیا و هر چه در آن است و بهتر از آن چیزى (کنیزى) است که مى خواستى.» در پایان حدیث، این مطلب اضافه شده است: «پس فاطمه(سلام الله عليها)بعد از هر نماز به گفتن این ذکرها مداومت کرد، تا این ذکرها به آن حضرت منسوب شد.» ) (2)
منابع
1-. دعائم الاسلام، ج1، ص168؛ بحار الانوار، ج82، ص336. 2-. دعائم الاسلام، ج1، ص168؛ بحار الانوار، ج82، ص336
بلندى و كوتاهى عمر
اميرمؤمنان على عليه السلام میفرمايد
موْتُ الْانْسانِ بِالذُّنُوبِ أَكْثَرُ مِنْ مَوته بِالأَجَلِ وَ حَياتُهُ بِالْبِرِّ أَكْثَرُ مِنْ حَيَاتِهِ بِالْعُمْرِ «1»
مرگ زود رس انسانها بر اثر گناه از مرگ طبيعى بيشتر است، و طول عمر افراد بر اثر نيكوكارى از طول عمر به عوامل طبيعى زيادتر مىباشد.
شرح كوتاه
بدون شك بسيارى از گناهان و صفات زشت به طور مستقيم عمر را كاهش مىدهد (همچون ميخوارى و قمار و بخل و حسد و كينه توزى) و بسيارى نيز به طور غير مستقيم از طريق اثر گذاشتن در نابسامانى وضع اجتماع و سلب امنيّت عمومى و بروز جنگها (مانند رباخوارى و ظلم و ستم). و از سوى ديگر نيكوكارى به خاطر اثر عميقى كه در آرامش روح و وجدان دارد مىتواند سرچشمه عمر طولانى گردد.
بنابرين گناه، قطع نظر از آثار زيانبار معنوى، يك اثر بارزش كوتاه ساختن عمر آدمى است همانطور كه نيكوكارى علاوه بر همه آثار، در طول عمر كاملًا مؤثر است.
(1) سفينة البحار، صفحه ۴۸۹
عواقب کار
َعقَلُ النّاسِ اَنظَرُهُم فی العَواقبِ
امام علی (علیه السلام) فرمودند
خردمند ترین مردم کسی است که به عواقب و فرجام کار بیشتر بنگرد
منبع
غرر الحکم، ج 2، ص 484
شرح حدیث
فقط دیدن امروز و زمان حال هنر نیست.
کسی که بصیرت و دید نافذ دارد، آن طرف تر و فرداهای نیامده را هم می نگرد.
گاهی راحت امروز رنج فردا را در پی دارد. گاهی هم برعکس رنج و سختی کشیدنهای امروز راحت و رفاه دراز مدت آینده را به ارمغان می آورد.
گاهی خطای امروز فردایی آمیخته به کفر و عقوبت و رسوایی را رقم می زند، و گاهی صبر بر سختیهای «زندگی مؤمنانه» بهشت را برای شخص فراهم می آورد.
در این میان عاقل کیست و غافل کدام است؟
مجلس گناه
امام صادق عليه السلام فرمود:
لا يَنْبَغِى لِلْمُؤْمِنِ أَنْ يَجْلِسَ مَجْلِساً يُعْصَى اللَّهُ فِيْهِ وَ لا يَقْدِرُ عَلَى تَغْييرِه «1»
سزاوار نيست افراد با ايمان در مجلسى بنشينند كه در آن گناه مىشود و توانايى بر تغيير آن را ندارند.
شرح كوتاه
شركت در مجلس گناه، گناه است اگرچه انسان مرتكب گناهى نشود و با اهل مجلس هم صدا نگردد، زيرا شركت در چنان مجلسى عملًا امضاى گناه است، مگر اين كه هدف او تغيير مسير آن، و انجام وظيفه بزرگ امر به معروف و نهى از منكر باشد.
بعلاوه مشاهده صحنههاى آلوده به گناه در حالى كه انسان در برابر آن بىتفاوت بماند، روح را تاريك و زشتى گناه را در نظر كم مىكند، و شخص را به گناه عادت مىدهد.
(1) اصول كافى، جلد 2، صفحه 374
تقوا در فضاي مجازي
تقوا در فضاي مجازي تقوای الهی و حجاب فقط به حضور و دوخته شدن چشم به اندام انسان مربوط نمی شود بلکه حجب و حیا و تقوای الهی در همه حال و همه جا و هر لحظه بایستی رعایت شود .
اینکه تصور شود چون در دنیای مجازی هستیم و همه چیز هم مجازی است، فکری غلط و اشتباه است.
تقوا همیشه تقوا معنا می دهد. روز و شب، ایران و غیر ایران و مجازی یا واقعی برایش فرقی نمی کند.
بردگان و آزادگان
در تاريخ، شواهد زيادي هست از كساني كه از لحاظ قانون مالكيت، غلام و برده و مملوك بودند ولي از لحاظ روح و عقل و فكر در منتهاي آزادي بودند. مگر لقمان حكيم كه قرآن كريم سوره اي به افتخار او و نام او اختصاص داده برده و بنده نبود؟ در عين حال از لحاظ عقل و روح و اخلاق در منتهاي آزادمنشي بسر ميبرد. و شواهد زيادتري هميشه در جلو چشم خود ميبينيم از كساني كه به حسب قانون مالكيت آزادند ولي اسير و برده اند، عقل و فكرشان برده است، روح و دلشان برده است، شهامت و اخلاقشان برده است.
قرآن كريم ميفرمايد: “بگو زيان كرده واقعي آن كساني هستند كه خودشان را باخته اند و شخصيت انساني خود را از دست داده اند". اينكه كسي در صحنه زندگي جامعه خود را ببازد ، يا خانه و مسكن خود را ببازد، يا پول و ثروت خود را ببازد، يا مقام اجتماعي خود را ببازد، آنقدر مهم نيست كه كسي شخصيت معنوي و انساني خود را ببازد، حريت و شهامت خود را ببازد، شجاعت خود را ببازد، استقلال و مناعت خود را ببازد، صفا و صميميت خود را ببازد، وجدان و قلب حساس خود را ببازد، عقل و ايمان خود را ببازد، روح استغنا و فتوت خود را ببازد.
منبع
حکمتهاواندرزها شهید مطهری (ره)
مردمی بودن زندگی انبیاء الهی
و ما أَرْسَلْنا قَبْلَک مِنَ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَیأْکلُونَ الطَّعامَ وَ یمْشُونَ فِی الْأَسْواقِ وَ جَعَلْنا بَعْضَکمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً
و ما پیش از تو هیچ پیامبری نفرستادیم مگر آن که آنان(نیز) غذا می خوردند و در بازارها راه می رفتند، و ما بعضی از شما را وسیلۀآزمایش بعضی دیگر قرار دادیم
نکته ها
خداوند در این آیه می فرماید: همۀ انبیا غذا می خوردند و با مردم و در میان آنان بودند و در بازارها رفت و آمد داشتند.
پیامها
1- فرستادن انبیا، از برنامه ها وسنّت های الهی است.
2- آشنایی با تاریخ، هم بهانه جویان را خلع سلاح می کند و هم مایۀ تسلی پیامبر اکرم است.
جایگاه تواضع
قال الامام الحسن العسکری(علیه السلام)
من تواضع فی الدّنیا لإخوانه فهو عنداللّه من الصّدّیقین و من شیعة علیّ بن ابیطالب علیه السلام حقّاً
کسی که در دنیا نسبت به برادرانش متواضع باشد، نزد خداوند از صدّیقین به شمار می رود و او از شیعیان واقعی علی بن ابیطالب(علیه السلام) است.
احتجاج طبرسی/ج 2/ص267
هيچ عبادتى به اندازه نماز تبليغات ندارد
در هر شبانه روز پنج نماز واجب داريم و در هر نمازى سفارش به اذان و اقامه شده است. در اين دو نداى آسمانى جمعاً:
بيست مرتبه «حىّ على الصلوة»
بيست مرتبه «حىّ على الفلاح»
بيست مرتبه «حىّ على خيرالعمل»
و ده مرتبه «قد قامت الصّلوة» مىگوئيم.
با توجّه به اينكه مراد از «فلاح» و «خيرالعمل» در اذان همان نماز است، هر مسلمانى در هر شبانه روز هفتاد مرتبه با كلمه «حىّ» و «قد قامت» به خود و ديگران، تلقين شتاب به سوى نماز مىكند و براى انجام هيچ عبادتى اين همه هياهو و تشويق وارد نشده است. به خصوص كه سفارش شده اذان را بلند بگوئيد و با صداى زيبا بگوئيد.
حجت الاسلام قرائتى ؛ یکصد و چهارده نکته درباره نماز
نماز و هجرت
حضرت ابراهیم مى گوید:
خداوندا! ذریّه خودم را در منطقه خشك و بى آب و گیاه قرار دادم، پروردگارا! براى اقامه نماز.
«ربّنا انّى اسكنت من ذریّتى بواد غیر ذى زرع ربّنا لیقیمواالصلوة» (ابراهیم،37)
آرى، ابراهیم براى اقامه نماز به مكه آمد، تا كعبه را به عنوان قبله نمازگزاران تجدید بنا كند، و سپس مردم را به حج دعوت نمود، گویا نماز به سوى كعبه، بیش از طواف به دور كعبه، در نظر ابراهیم جلوه كرده است!
کتاب 114 نکته دربارهی نماز، محسن قرائتی
ضررهای و عذاب های بی نماز، در دنيا چيست؟
آنچه كه در دنيا نصيب بي نماز مي شود از قرار ذيل مي باشد:
1. آرامش روحي ندارد:
کسي که نماز نمي خواند همواره مضطرب و نگران است، زيرا انسان تنها با ياد خدا آرام مي شود: « أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» ؛ «آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرامش مى يابد!» و خداوند دستور داده برای یاد او نماز بخوانیم: «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري ؛ «و نماز را براى ياد من بپادار!»
2. در لحظه مرگ درخواست بازگشت به دنيا را دارد
پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) فرمودند: «يا علي بی نماز بازگشت به دنيا را درخواست مي كند» و سپس اين آیه را تلاوت کردند: «[ آنان هم چنان به راه غلط خود ادامه مي دهند] تا زماني که مرگ يکي از آنان فرا رسد [در آن حال] مي گويد: پروردگار من ! مرا باز گردان ! شايد در آنچه ترک کردم [ و کوتاهي نمودم ] عمل صالحي انجام دهم [ به او مي گويند چنين نيست،] اين سخني است که او به زبان مي گويد.»
منابع :
1 - رعد : 28
2 - طه : 14
3 - مؤمنون : 99 و 100
4 - بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج74 ؛ ص58