طریقه خواندن نماز عید فطر
سوال :آیا حضور در نماز عید فطر بر هر مسلمانی واجب است ؟و طریقه خواندن نماز عید فطر را توضیح دهید.
پاسخ : این نماز در زمان حضور امام(علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، ولی در زمان ما که امام(علیه السلام) غایب است مستحب می باشد و می توان آن را به جماعت یا فرادی خواند.
وقت نماز عید فطر از اوّل آفتاب است تا ظهر، ولی مستحبّ است نماز عید قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخواند و در عید فطر مستحبّ است بعد از بلند شدن آفتاب افطار کند و زکات فطره را بدهد و بعد نماز عید را بجا آورد.
اعمال روز عید فطر
1- اوّل آنکه بخوانی بعد از نماز صبح و نماز عید آن تکبیراتی را که در شبش بعد از نماز فریضه می خواندی
2- دوّم آنکه بخوانی بعد از نماز صبح دعائی را که سیّد روایت کرده اَللّهُمَّ اِنّی تَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ اِمامی الخ و شیخ این دعا را بعد از نماز عید ذکر فرموده
3- سوّم بیرون کردن زکات فطره است از هر سری صاعی پیش از نماز عید به تفصیلی که در کتب فقهیّه است و بدانکه زکات فطره واجب مؤکّد است و شرط قبولی روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال دیگر است و حق تعالی آن را مقدّم بر نماز ذکر فرموده در این آیه شریفه قَدْ اَفْلَحَ مَنْ تَزَکّی وَ ذَکَرَاسْمَ رَبِّهِ فَصَلّی
4- چهارم غسل است و بهتر آن است که اگر ممکن شود از نهر غسل کنی و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زمان بجا آوردن نماز عید چنانچه شیخ فرموده و در جزء روایتی است که غسل را در زیر سقفی بکن و چون خواستی غسل کنی بگو:
اَللّهُمَّ ایمانا بِکَ وَتَصْدیقا
خدایا بخاطر ایمان به تو و تصدیق
بِکِتابِکَ وَاتِّباعُ سُنَّةِ نَبیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ
کتاب تو و پیروی از روش پیغمبرت محمد صلی اللّه علیه و آله
پس بسم اللّه بگو و غسل کن و چون از غسل فارغ شدی بگو:
اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ کَفّارَةً لِذُنُوبی وَ طَهِّرْ
خدایا قرارش ده کفاره گناهانم و دین و مذهبم را
دینی اَللّهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّی الدَّنَسَ
پاک گردان خدایا دور کن از من چرکی را
فایل صوتی ادعیه روز عید فطر
فایل صوتی دعای وداع ماه رمضان
شرح دعای وداع با رمضان از زبان آقا مجتبی تهرانی
ای خدا! آیا می شود که ما هم یکی از آزاد شده های شب آخر رمضان باشیم؟
امسال اولین سالی بود که شاگردان و دوستداران آقا مجتبی تهرانی رمضان را بدون حضور او و سخنان نغز و شیرینش و دعاهای جانسوزش گذراندند. حال که زمان وداع با این ماه مهربان رسیده، همراه با آخرین کلام های او از روزهای زیبای ماه خدا خداحافظی می کنیم.
شرح دعای وداع حضرت سجاد(ع) با ماه مبارک رمضان
در جملاتی که از زینالعابدین(ع) تحت عنوان دعای وداع نسبت به ماه مبارک رمضان آمده، از تعبیر «السلام علیک» بسیار استفاده شده است. ما در محاورات، هنگام برخورد «سلام» میکنیم و هنگامی که میخواهیم جدا شویم، میگوییم: «خداحافظ» اما عرب زبانان در محاورات خود به جای «خداحافظ» مثل هنگام برخورد، میگویند: «السلام علیک».
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ الْأَعْظَمَ»، یعنی خداحافظ! خداحافظ ای ماه بزرگ خدا و عید بزرگ اولیای خدا! «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ» خداحافظ ای بزرگترین همراه از میان زمانها و اوقات؛ و بهترین ماهها در ایّام و ساعات. زینالعابدین چه تعبیراتی میکند! «السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الْآمَالُ وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ» خداحافظ ای ماهی که آرزوهایمان در تو نزدیک شد؛ یعنی امیدمان این بود که ماه رمضان بیاید و بتوانیم خودمان را اصلاح کنیم و گرفتاریهایمان را برطرف کنیم. خداحافظ ای ماهی که اعمال نیک در تو منتشر شد؛ واقعا هم همین بود که هر کسی در حد خودش اعمال صالح انجام میداد.
شرح دعای وداع با ماه رمضان
آیت جوادی آملی می نویسد امام سجاد (ع) ماه مبارک رمضان را عید اولیاء الله میداند. در صحیفه سجادیه دعایی درباره مقام دعا و وداع ماه مبارک رمضان وجود دارد که در مقدمه این دعا حضرت کلیات نعمتهای الهی را میشمارد و اینکه بخششهای خدای سبحان ابتدایی است، نه از روی استحقاق. بعد از آن مقدمه میفرماید: یکی از بهترین بخششهای خداوند سبحان، ماه مبارک رمضان و روزه این ماه است. [۱] شاعر میگوید: عارفان هر دمی دو عید کنند ٭٭٭ عنکبوتان مگس قدید کنند [۲].
کار عنکبوت آن است که بتند و با این تارها مگس را صید کرده قدید و قورمه درست کند. او کارش غیر از ذخیره کردن چیز دیگری نیست؛ اما عارف در هر دم و هر نفس دو عید دارد که سعدی گفت: «هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون بر میآید مفرح ذات؛ پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب».
شرح دعای وداع با ماه مبارک رمضان در بیان آیت الله العظمی جوادی آملی
با پایان ماه مبارک رمضان، می توان پيامدهای معنوی رمضان را در ماه های دیگر نیز حفظ کرد چراکه وداع با ماه رمضان، هرگز به معنای وداع با ویژگی های ارزشمند این ماه نیست. در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان فرازهایی از بیانات آیت الله العظمی جوادی آملی در شرح دعای وداع با ماه مبارک رمضان امام سجاد علیه السلام را از نظر می گذرانیم:
ايشان در قسمتي از كتاب حكمت عبادات با تبيين دعاي وداع ماه مبارك رمضان به بيانات ارزشمند امام سجاد(عليه السلام) پرداخته و ميفرمايند:
دعای وداع ماه مبارک رمضان
شیخ کلینی رضوان الله علیه در کتاب کافی روایت کرده از ابو بصیر از حضرت صادق علیه السلام این دعا را برای وداع ماه رمضان
اللَّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ
ای خدا تو خود در کتابی که نازل کردی فرمودی ماه رمضان آن ماهی است که در آن قرآن نازل شده
وَ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ فَأَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ کَلِمَاتِکَ التَّامَّةِ
و این شهر مبارک رمضان به پایان رسید پس از تو درخواست میکنم به حق ذات بزرگوار کریمت و به حق کلمات تامه خاصانت
إِنْ کَانَ بَقِیَ عَلَیَّ ذَنْبٌ لَمْ تَغْفِرْهُ لِی أَوْ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی عَلَیْهِ أَوْ تُقَایِسَنِی بِهِ
که اگر تا اکنون بر من گناهی باقی است که هنوز نبخشیدهای و اراده عذاب و رنج مرا به آن گناه داری
15 خرداد
بخشی از سخنان امام (ره):
دستگاه جبار … درصدد گرفتن التزام و تعهد از مبلغین و سران هیأت عزادار است كه از مظالم دم نزنند و دستگاه جبار را به خودسری واگذارند.
لازم است تذكر دهم كه، این التزامات علاوه بر آن كه ارزش قانونی نداشته و مخالفت با آن هیچ اثری ندارد، التزام گیرندگان، مجرم و قابل تعقیب هستند…
… عجب است دستگاه، بی پروا ادعا دارد كه قاطبه ی ملت با اوست و از پشتیبانی اكثریت قاطع برخوردار است، با این وصف در تمام شهرستانها، قرا و قصبات به دست و پا افتاده و با ارعاب و تهدید ملت، خفقان ایجاد می كند.
عید سعید فطر
عید فطر یکی از دو عید بزرگ در سنت اسلامی است که درباره آن احادیث و روایات بیشمار وارد شده است. مسلمانان روزه دار که ماه رمضان را به روزه داری به پا داشته و از خوردن و آشامیدن و بسیاری از کارهای مباح دیگر امتناع ورزیده اند، اکنون پس از گذشت ماه رمضان در نخستین روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند می طلبند، اجر و پاداشی که خود خداوند به آنان وعده داده است.
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) در یکی از اعیاد فطر خطبه ای خوانده اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بیم داده اند.
جایگاه عبادت در اسلام(2)
مدارا در دینداری
بنا بر این روایت زیبای نبوی که فرموده است: «إِنَّ هَذَا الدِّینَ مَتِینٌ؛ فَأَوْغِلُوا فِیهِ بِرِفْقٍ وَ لاَ تُكَرِّهُوا عِبَادَةَ اللَّهِ إِلَى عِبَادِ اللَّهِ فَتَكُونُوا كَالرَّاكِبِ الْمُنْبَتِّ الَّذِی لاَ سَفَراً قَطَعَ وَ لاَ ظَهْراً أَبْقَى»:(1) «این دین متین (با صلابت) است؛ با مدارا در آن سیر کنید و عبادت خدا را نزد بندگان خدا ناخوشایند نکنید؛ تا بسان سواری باشید که آنچنان مرکبش را خسته کرده که نه مسافتی پیموده و نه پشت سالمی برایش باقی گذاشته است»؛ در طبیعت دین، نوعی سختی و صلابت نهفته است که اگر آدمی با مدارا در آن وارد شود و در آن حرکت کند، به مقصد نهایی و اعلای دین نائل میشود. جسم و جان دیندار بهسان مرکبی است که در زمینی سفت و محکم سیر میکند؛ پس اگر زیاد به آن فشار آورد، آن را از پا در میآورد و اگر هم آن را به حرکت در نیاورد و در جای خود بایستد، از رسیدن به مقصد اصلی آفرینش باز خواهد ماند.
۲- محمد بن یعقوب کلینی؛ الکافی؛ ج2، ص86.
۲- رهتوشه راهیان نور، متون علمی ـ آموزشی مبلغان، ویژه رمضان المبارک ۱۴۴۰ ﻫ .ق ـ ۱۳۹۸ ﻫ . ش.
جایگاه عبادت در اسلام(1)
موضوع: عبادت در سبک زندگی اسلامی
اعتدال عبادی در سیره پیامبر اکرم(ص)
با تأمل در سیرۀ پیامبر اکرم(ص) به این نکته پی میبریم که نوعی اعتدال بر سبک زندگی ایشان سایه افکنده است که بخشی از آن نیز اعتدال در عبادت است. پیامبر اکرم(ص) در سنت خود، هم افراط در عبادت را نفی کرده است و هم تفریط در آن را.
در روایتی از رسول الله (ص) چنین آمده است: «بدانید که من نماز میخوانم و میخوابم و روزه میگیرم و افطار میکنم(1) و میخندم و میگریم، پس هر که از روش و سنت من روی بگرداند، از من نیست.»
1. نماز میخوانم و میخوابم، یعنی شبها پیوسته مشغول عبادت نیستم؛ بلکه پارهای از شب را نماز میخوانم و پارهای از آن را میخوابم. افطار هم در اینجا به معنای باز کردن روزه نیست؛ بلکه در مقابل صیام و به معنای ترک روزه است.
منبع : رهتوشه راهیان نور، متون علمی ـ آموزشی مبلغان، ویژه رمضان المبارک ۱۴۴۰ ﻫ .ق ـ ۱۳۹۸ ﻫ . ش.
روز محیط زیست
هر سال روز 15 خرداد در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته میشود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال 1972 یعنی 36 سال پیش بر میگردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد.
همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد. هم اکنون 36 سال است که UNEP در سراسر جهان مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید. مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیماییهای خیابانی ، همایشهای دوچرخه سواری، نمایش ، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس ، درختکاری ،فعالیتهای مربوط به بازیافت ، پاکسازی و… . هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسایلی است که محیط زیست را آلوده میسازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید می کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می شود.
هدف UNEP از برگزاری چنین مراسمی عبارت است از :
بخشیدن چهره ای انسانی به مسایل زیست محیطی
قیام پانزده خرداد
جایگاه روحانیت شیعه در جامعه ایران و پیروی مردم از آنها، در قیام 15 خرداد نقش بسیاری داشت. در طول یک صد سال اخیر، روحانیان مبارز انقلابی، مردم مسلمان ایران را علیه سیاست ها و برنامه های ضد اسلامی سلسله قاجار و خاندان پهلوی بسیج کردند. در طول این سال ها درک شیعه از مسائل سیاسی، به تدریج دچار تحول شد و با سیاسی شدن افکار عمومی مردم، روحیه مبارزه جویی با نظام های طاغوتی سرلوحه حرکت های آنان قرار گرفت. نخست قیام تنباکو علیه سلطه اقتصادی بیگانگان شکل گرفت. سپس افکار عدالت جویانه و قانون خواهی، در انقلاب مشروطیت و قانون اساسی مشروطه تبلور یافت. جنبش ملی شدن نفت نیز مبارزه ای ضد بریتانیایی بود که ابعاد گسترده تری در مقایسه با قیام تنباکو داشت.1
قیام خونین 15 خرداد
روز قیام خونین
پانزدهم خرداد، نقطه عطفی است در تاریخ معاصر؛ یادگاری است از پیوند معنوی توده های عظیم مردم کشور ما؛ واکنشی است از احساس عمیق مذهبی ملّت ایران ؛ نمایشی است از به پا خاستن مردمی که می خواستند ظلم و ستم را از بُن بر کنند؛ تجسّمی است از تاریخ اسلام و درجه ای است برای سنجش فداکاری و از خودگذشتگی انسان هایی که به دنبال آرمان الهی حرکت می کنند.
پانزده خرداد، روز قیام خونین مردم جان بر کفی است که به نام اسلام و برای اسلام به میدان آمدند تا سلطه طاغوتیان را از کشورشان برچینند.