حضرت علىّ بن موسى الرّضا به فرموده پدران بزرگوار خويش صلوات اللّه عليهم ، حكايت نمايد:
روزى از روزها يكى از دوستان اميرالمؤمنين ، امام علىّ عليه السلام حضرت را جهت ميهمانى به منزل خود دعوت كرد.
حضرت امير عليه السلام فرمود: من با سه شرط دعوت تو را مى پذيرم ، ميزبان گفت : آن سه شرط چيست ؟
امام علىّ عليه السلام اظهار نمود:
اوّل : آن كه چيزى از بيرون منزل تهيّه نكنى ؛ و براى پذيرائى خود و خانواده خويش را به زحمت و مشقّت نيندازى ؛ و به آنچه كه در منزل موجود است اكتفاء نمائى .
دوّم : آنچه در منزل ذخيره و آماده دارى ، تمام آن ها را مصرف نكنى ؛ بلكه با برنامه صحيح و در نظر گرفتن نفرات ، مقدار لازم غذا تهيّه گردد.
شرط سوّم : خانواده و اهل منزل در زحمت فوق العادّه اى قرار نگيرد؛ و مبادا كه احساس نارضايتى در ايشان پيش آيد.
ميزبانى كه حضرت را دعوت كرده بود عرضه داشت : يا اميرالمؤ منين ! آنچه فرمودى ، مورد پذيرش و قبول است ؛ و قول مى دهم غير از آنچه فرمودى برنامه اى نداشته باشيم .
و امام علىّ عليه السلام دعوت او را قبول نمود؛ و به همراه يكديگر راهى منزل شدند.

بحارالا نوار: ج 27، ص 255، به نقل از عيون اخبار الرّضا عليه السلام .

امام على سلام الله علیه فرمود: سه چيز است كه هر كس داشته باشد، زندگى بر او شيرين نيست؛ كينه، حسد و بد اخلاقى.

امام على سلام الله علیه: ثَلاثٌ لايَهْنَأُ لِصاحِبِهِنَّ عَيْشٌ؛ اَ لْحِقْدُ، وَ الْحَسَدُ، وَ سُوءُ الْخُلْقِ.غررالحكم، ح 4663 - دانش‏نامه قرآن و حديث، ج4، ص 120

حضرت على عليه السلام فرمود: چـهار چيز نشانه انحـطاط و ارتجـاع است: تدبـير و مديريـت بـد، ولخرجى هاى زشت و ناپسـند، از حـوادث روزگار كم عبرت گرفـتن و غـرور و فريب دنـيا را فـراوان خوردن.

قــالَ علي عليه السلام: يُسْتـَدَلُّ عَلَى الاَْبارٍ بِـأَرْبَعٍ: بِسُوءِ التَّدْبيرِوَ قُبْحِ التَّبْذيِر وَ قِلَّةِ الاَْتبِارِ وَ كَثْرَةِ الاَْتِرارِ. غررالحكم 2، فصل 88، ح 4

امام علی علیه السلام فرمود: به هفت دليل، دانش برتر از ثروت است؛ اوّل: دانش ميراث پيامبران است و دارايى ميراث فرعونان. دوّم: دانش با انفاق كم نمى‏ شود، اما دارايى با خرج كردن كم مى ‏شود. سوّم: دارايى نيازمند نگهبان است، اما دانش دارنده خود را نگهبان است. چهارم: دانش در كفن هم با صاحب خود مى‏ آيد، اما دارايى به جا مى ‏ماند. پنجم: دارايى براى مؤمن و كافر فراهم مى ‏آيد، اما دانش جز براى مؤمن حاصل نمى ‏شود. ششم: همه مردم در كارهاى دينى خود به دانشمند نياز دارند، اما به شخص دارا نيازى ندارند. هفتم: دانش، آدمى را در گذر از صراط نيرو مى‏ بخشد، اما دارايى مانع گذشتن او مى‏ شود.

امام علی عليه‏ السلام: العِلمُ أفضَلُ مِنَ المالِ بِسَبعَةٍ: الأوّلُ: أنَّهُ مِيراثُ الأنبِياءِ و المالُ مِيراثُ الفَراعِنَةِ، الثاني: العِلمُ لا يَنقُصُ بِالنَّفَقَةِ و المالُ يَنقُصُ بِها، الثّالِثُ: يَحتاجُ المالُ إلَى الحافِظِ و العِلمُ يَحفَظُ صاحِبَهُ، الرّابِعُ: العِلمُ يَدخُلُ فِي الكَفَنِ و يَبقَى المالُ، الخامِسُ: المالُ يَحصُلُ لِلمُؤمِنِ و الكافِرِ و العِلمُ لا يَحصُلُ إلاّ لِلمُؤمِنِ، السّادِسُ: جَميعُ النّاسِ يَحتاجونَ إلَى العالِمِ في أمرِ دينِهِم و لا يَحتاجونَ إلى صاحِبِ المالِ، السّابِعُ: العِلمُ يُقَوِّي الرَّجُلَ عَلَى المُرورِ عَلَى الصِّراطِ و المالُ يَمنَعُهُ. منية المريد، ص110

ﺗﺮﺑﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻴﺪ ﺍﻟﺸّﻬﺪﺍﺀ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻮﺛّﻖ ﺁﺛﺎﺭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺩﺍﺭﺩ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ:
1 - ﻃﺒﻖ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺗﺮﺑﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﻧﻤﺎﺯ ﺍﺳﺖ، ﮐﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻣﯽ‌ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: ﺍﻟﺴُﺠُﻮﺩُ ﻋَﻠﯽ ﺗُﺮﺑَﺔ ﺍﻟﺤُﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻳﺨﺮِﻕُ ﺍﻟﺤُﺠﺐُ ﺍﻟﺴًﺒﻌﺔ. ﺳﺠﺪﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺗﺮﺑﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻫﻔﺖ ﺣﺠﺎﺏ ﺭﺍ ﺍﺯ (ﻣﻨﻊ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺁﻥ) ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺮ ﻣﯽ‌ﺩﺍﺭﺩ.
2 - ﺫﮐﺮ ﺑﺎ ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺗﺮﺑﺖ ﺳﻴﺪﺍﻟﺸّﻬﺪﺍﺀ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﺮ ﺫﮐﺮ ﭼﻬﻞ ﺣﺴﻨﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﯽ‌ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ، ﻭ ﺣﺘّﯽ ﺑﺪﻭﻥ ﺫﮐﺮ، ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪﻥ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺑﻴﺴﺖ ﺣﺴﻨﻪ ﺩﺍﺭﺩ.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
اى زداينده اندوه، و اى زايل كننده غم، اى بخشنده در دنيا و آخرت، و مهربان در هر دو سراى، بر محمد و آل محمد رحمت فرست، و اندوه مرا بر طرف كن، و غمم را بزداى. اى يگانه، اى يكتا، اى بى‏نياز، اى كسى كه نزاده و زائيده نشده، و هيچ همتائى نداشته، مرا نگاه دار و پاك ساز، و گرفتاريم را بر طرف كن .

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
53.اى پروردگار من، گناهانم مرا خاموش ساخته، و رشته گفتارم را بگسيخته است، زيرا حجتى برايم نمانده است، و از اين رو به بليه خود اسير، و به كردار خود در گرو، و در خطاى خود سرگشته، و از مقصد خود سرگردان و در راه درمانده ‏ام هم اكنون نفس خويش را در موقف ذليلان گناهكار داشته ‏ام: در موقف بدبختانى كه بر تو جرى شده‏اند، و وعده ترا سرسرى شمرده‏ اند.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
50.خدايا، تو مرا كامل و بى ‏عيب آفريدى، و در خردى پروردى، و از رنج بردن در طلب روزى بى ‏نياز كردى.
خدايا، من در كتابى كه فرو فرستاده ‏اى و بندگان را به آن بشارت داده‏اى، يافته ‏ام كه گفته‏اى: «اى بندگان من كه در باره خود اسراف كرده ‏ايد، از رحمت خدا نااميد مشويد، زيرا خدا همه گناهان را مى ‏آمرزد» و پيش از اين از من اعمالى سر زده كه تو دانسته ‏اى، و از من به آن داناترى. پس واى به رسوائى من از آنچه نامه تو بر من شمرده است! پس اگر نبود مواردى از عفو عالم ‏گيرت كه به آن اميدوارم، خود را از دست مى ‏دادم. و اگر كسى را ياراى فرار از پروردگارش مى ‏بود، هر آينه من به گريختن از تو سزاوارتر بودم. و تو هيچ رازى در زمين و در آسمان از نظرت پوشيده نيست، و آن را در روز رستاخيز حاضر مى ‏سازى، و از هر جزا دهنده و محاسبى بى‏ نيازى.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
52. اى خدائى كه چيزى در آسمان و زمين بر تو پوشيده نمى‏ ماند، و چگونه بر تو پوشيده بماند - اى معبود من - آنچه تو خود آن را آفريده ‏اى؟ و چگونه نشناسى آنچه را كه تو خود ساخته ‏اى، يا چگونه از نظر تو غائب شود آنچه تو آن را به عنايت خود روبراه مى ‏سازى؟ يا چگونه مى ‏تواند از تو بگريزد كسى كه جز به روزى تو حيات ندارد؟ يا چگونه از تو نجات يابد آنكه در غير ملك تو راهى نمى‏يابد، منزهى تو! ترسنده‏ترين خلق تو، در پيشگاه جلالت داناترين آنها نسبت به تو است، و خاضع‏ ترين ايشان در مقام عظمت تو عامل‏ترين ايشان به طاعت تو است، و خوارترين ايشان در نظر تو كسى است كه تو او را روزى مى‏ دهى و او غير ترا عبادت مى‏ كند.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
51.اى معبود من ترا مى‏ ستايم و تو شايان ستايشى، در برابر احسان كاملت نسبت بمن، و فراوانى نعمتهايت بر من، و بسيارى عطايت در باره من، و بر رحمتى كه مرا به آن برترى داده‏اى، و نعمتى كه بر من سرشار ساخته ‏اى. زيرا چندان در باره ‏ام احسان كرده ‏اى كه شكر من از آن قاصر است. و اگر احسان تو نسبت بمن و سرشارى نعمتهايت بر من نمى ‏بود، به احراز بهره خود و به اصلاح نفس خود نمى‏ رسيدم. ولى تو در باره‏ام احسان آغاز كردى، و از رنج كوشش در كفايت امورم بى‏ نيازم ساختى، و مشقت بلا را از من برگرداندى، و قضاى خوفناك را از من باز داشتى - اى معبود من - پس چه بسا بلاى مشقت بارى كه آن را از من برگرداندى! و چه بسا نعمت سرشارى، كه چشمم را به آن روشن ساختى و چه بسا احسان بزرگى كه از آن تو نزد من است!

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
49.اى معبود من - هدايتم كردى، پس راه صلاح را بگذاشتم، و در پى خواهش دل رفتم، و پند دادى، پس سنگين‏ دل شدم و پند ترا ننيوشيدم، و عطاى جميل بخشيدى، پس نافرمانى كردم سپس آنچه را كه از آنم برگردانده بودى شناختم - چون تو آن را بمن شناساندى - پس آمرزش طلبيدم، تا از نافرمانيم در گذشتى، پس به گناه باز گشتم و باز در پرده غفارى و ستاريم بپوشيدى.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
48.خدايا اين، روزى مبارك و با ميمنت است و مسلمين در اطراف زمين تو در اين روز مجتمعند: مسئلت كننده و خواهنده و اميدوار و ترسنده ايشان، همه در يكجا براى نماز حاضر مى‏شوند، و ناظر در حوائج ايشان توئى. پس ترا به جود و كرمت و آسانى مسئلتم پيش تو - سؤال مى‏كنم كه بر محمد و آلش رحمت فرستى. و اى بار خداى، اى پروردگار ما - به عنوان آنكه پادشاهى و ستايش ترا است، و جز تو معبودى نيست و تو بردبار و بزرگوار و مهربان و نعمت بخش و صاحب جلال و اكرام و پديد آورنده آسمانها و زمينى از تو مى‏خواهم كه بهره و نصيب مرا سرشار سازى: از هر نيكى يا عافيت يا بركت يا هدايت يا توفيق طاعت يا خيرى كه بر محمد و آلش انعام مى‏ كنى، و بوسيله آن بسوى خود هدايتشان مى‏ نمائى. يا درجه‏اى كه پيش خود براى ايشان بلند مى‏ سازى، يا بوسيله آن بهره ‏اى از دنيا و آخرت به ايشان همى بخشى.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
سپاس خدائى را كه پروردگار جهانيان است .
خدايا سپاس ترا اى پديد آورنده آسمان ها و زمين اى صاحب بزرگى و اعزاز اى پروردگار پروردگاران، و اى معبود هر معبود و اى آفريننده هر مخلوق و اى وارث هر چيز. توئى آن خدائى كه چيزى به او نمى‏ماند، و علم چيزى از او پوشيده نمى‏ماند، و او به هر چيز محيط و همه چيز را نگهدار است. توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه يكتاى بى ‏همتاى فرد بى ‏مانندى. و توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه كريم به منتهاى كرم و عظيم در نهايت عظمت و بزرگ در كمال بزرگى هستى. و توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه بلند مرتبه و در منتهاى بلندى مقام و شديد الانتقامى. و توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه بخشنده و مهربان و دانا و بر حقيقت اشياء واقفى. و توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه شنوا و بينا و قديم و آگاه بر اسرارى و توئى خدائى كه نيست معبودى جز تو كه كريمى، و در كرم از همه افزونى، و دائم و جاويدى.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
كه چون از نماز باز مى‏ گشت رو به قبله مى‏ ايستاد و مى ‏گفت:
اى كسى كه رحم مى‏ كنى بر آنكه بندگان به او رحم نمى‏ كنند. و اى كسى كه مى ‏پذيرى كسى را كه كشورها او را نمى‏ پذيرند. و اى كسى كه اصرار كنندگان درگاه خود را نااميد نمى‏ سازى. و اى كسى كه دست رد بر سينه واثقان به محبت و پر توقعان در مسئلت نمى‏ گذارى. و اى كسى كه هديه بى‏ مقدار را بر مى‏ گزينى، و در برابر اندك عملى كه برايت انجام دهند جزا مى‏ بخشى. و اى كسى كه عمل كوچك را مى‏ پذيرى و مزد بزرگ مى‏ دهى. و اى كسى كه هر كس بتو نزديك شود به او نزديك مى ‏شوى. و اى كسى كه هر كه از تو روى بگرداند او را بسوى خود مى‏ خوانى. و اى كسى كه نعمت خود را تغيير نمى ‏دهى و به انتقام شتاب نمى‏ كنى، و اى كسى كه نهال كار نيك را به بار مى ‏آورى تا آن را بيفزائى، و از كار بد در مى‏گذرى تا آن را ناپديد سازى.

ادامه »

صحیفه سجادیه

ترجمه :
خدايا اى كسى كه در برابر احسان به خلق مزد نمى‏ خواهى، و اى كسى كه از بخشش پشيمان نمى‏ شوى، و اى كسى كه مزد بنده خود را افزون از عمل مى ‏بخشى و برابر نمى‏ دهى، نعمتت بى ‏سابقه استحقاق، و عفوت به آئين تفضل، و عقوبتت عدل، و قضايت خير است اگر عطا كنى عطايت را به منت آلوده نمى‏ سازى، و اگر منع كنى منعت از روى ستم نيست. هر كه ترا شكر گزارد جزاى شكر مى ‏دهى، و حال آنكه تو خود او را به شكر ملهم ساخته ‏اى و هر كه سپاس ترا بجا آورد پاداش مى‏ بخشى در صورتى كه تو خود سپاس به او آموخته ‏اى، پرده مى‏پوشى بر آنكه اگر مى‏ خواستى او را رسوا مى‏ ساختى، و بخشش مى‏ كنى بر كسى كه اگر مى‏ خواستى از او دريغ مى‏ داشتى، در حالى كه آن دو از جانب تو سزاوار رسوائى و منعند. ولى تو كارهاى خود را بر پايه تفضل بنا نهاده ‏اى، و قدرتت را بر آئين گذشت روان ساخته ‏اى، و آنكه را عصيان تو كرده به حلم تلقى نموده‏اى، و آنكه را در باره خود قصد ستم كرده مهلت داده ‏اى.

ادامه »